ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက် ဘာရိန်းပင်လယ်ကွေ့နိုင်ငံသို့ ခရီးရှည်ဖြင့် လေယာဉ်စီးရင်း လိုအပ်ပါက လေဆိပ်တွင် ခရီးသွားတစ်ဦးအဖြစ် ရောက်ရှိလာကြောင်း ရှင်းပြနိုင်ရန် ဒေသဆိုင်ရာ Lonely Planet လမ်းညွှန်ကို လေ့လာခဲ့သည်။ ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့်အတိုင်း၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ လေယာဉ်ပေါ်ရှိ ခရီးသည်အများစုသည် နိုင်ငံကူးလက်မှတ် ထိန်းချုပ်မှုဖြင့် ရွက်လွှင့်နေစဉ်၊ ကျွန်ုပ်၏ ခရီးသွားဖော် Linda Sartor နှင့် ကျွန်ုပ်သည် လိုင်းမှ ဆွဲထုတ်ခံရပြီး အနီးကပ် စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ ကျွန်တော်ရောက်ဖူးတဲ့ သမိုင်းဝင် ယဉ်ကျေးမှု ရှုခင်းတွေအကြောင်း အကြမ်းဖျင်း သိထားရတာက တရားဝင် စိစစ်မှုကို ကျေနပ်လောက်တဲ့အထိ ကောင်းတယ်။ ခရီးသွား ဗီဇာတွေ ရပြီး လမ်းခရီးကို ပို့ပေးတယ်။
ခရီးသွားတွေ လာလည်တာတော့ အမှန်ပါပဲ။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက် ဘာရိန်း၏ “အာရပ်နွေဦး” ဒီမိုကရေစီ အရေးတော်ပုံ တစ်နှစ်ပြည့် နှစ်ပတ်လည်နေ့ အထိမ်းအမှတ် ဆန္ဒပြပွဲများအပေါ် အစိုးရ၏ တုံ့ပြန်မှုကို စောင့်ကြည့်ရန် အခြားနိုင်ငံတကာ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူအချို့နှင့်အတူ ဘာရိန်းနိုင်ငံသို့ ဖိတ်ကြားထားကြောင်း ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လျစ်လျူရှုထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အခြေခံအခွင့်အရေးများတောင်းဆိုမှုကို ဆော်ဒီအာရေဗျစစ်တပ်က ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော ဘာရိန်းရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် စစ်တပ်တို့က ရက်စက်စွာ ဖိနှိပ်ခဲ့သည်။
ကျွန်ုပ်တို့၏ ရည်ရွယ်ချက် အပြည့်အစုံကို ပြောကြားပြီး နိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်ခံရမည်မှာ သေချာပါသည်—သို့သော် တစ်ချိန်က Daniel Berrigan က “သူတို့ကို အမှန်တရား ဘယ်လောက်ပေးရမလဲ” တကယ်တော့ ဘာရိန်းလူ့အခွင့်အရေးဗဟိုဌာန ဥက္ကဌ Nabeel Rajav ရဲ့ ဖိတ်ကြားချက်အရ တည်ထောင်ထားတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းတွေက လေ့လာသူတွေကို နောက်လအထိ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ ပေးမှာမဟုတ်ဘူးလို့ မြန်မာအစိုးရက အသိပေးထားတာကြောင့် လာတာပါ။ အဲဒီကာလမှာ နိုင်ငံတကာ မီဒီယာတွေကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်သတ်ထားရမယ်။ နှစ်ပတ်လည် အခမ်းအနားများတွင် သက်သေမရှိဟု စစ်အစိုးရ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ထိုကာလအတွက် ကျွန်ုပ်တို့ရောက်ရှိနေခြင်းသည် ပို၍အရေးကြီးပါသည်။
ကျွန်မတို့ရောက်ပြီး မနက်ပိုင်းမှာတော့ ဒေသခံ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ ကျွန်မတို့ရှေ့မှာ ရောက်လာတဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံသား အဖွဲ့ငယ်လေးတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။ များမကြာမီကပင် ကျွန်ုပ်တို့သည် မနှစ်က ဆန္ဒပြပွဲ၏ အချက်အခြာဖြစ်သော ပုလဲအဝိုင်းသို့ ချီတက်ခဲ့ကြရာ မြို့တော် မနမာမြို့၏ လမ်းများပေါ်တွင် ရှိခဲ့ကြသည်။ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးသူငယ်များ ငြိမ်းချမ်းစွာ ချီတက်ဆန္ဒပြမှုကို အဓိကရုဏ်းနှိမ်နင်းရေး ကိရိယာ အပြည့်အစုံဖြင့် ရဲတပ်ဖွဲ့က လျင်မြန်စွာ သတ်မှတ်ပြီး မျက်ရည်ယိုဗုံးများ၊ ပစ်ဗုံးများဖြင့် လူစုခွဲခဲ့သည်။ ဘာရိန်းရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ပထမဆုံးတွေ့ဆုံမှုသည် ရက်စက်ပုံပေါက်သော်လည်း ကျွန်ုပ်တို့၏ရောက်ရှိနေခြင်းသည် တားမြစ်သည့်အချက်ဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့၏ဒေသခံမိတ်ဆွေများက အာမခံပါသည်။ ခုနက တွေ့ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံသား နှစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ Huwaida Arraf နဲ့ Radhika Sainath ကို ဒီချီတက်ပွဲမှာ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့ပြီး အဲဒီနေ့ညနေပိုင်းမှာ ခရီးသွားတွေအဖြစ် သူတို့ရဲ့ အဆင့်အတန်းနဲ့ မကိုက်ညီတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကြောင့် ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခဲ့တယ်လို့ အစိုးရက ပြောပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့လေးကို ခေါ်တယ်။ ဘာရိန်းသက်သေHuwaida နှင့် Radhika တို့ကို ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးပြီးနောက် စစ်အစိုးရက လေဆိပ်တွင် ထွက်ခွာသွားသည့် သူငယ်ချင်းအများအပြားသည် နောက်ရက်များတွင် ကြီးထွားလာခဲ့သည်။ 14 ရက်နေ့ အဖြစ်အပျက်တွေအထိ အနည်းဆုံး သတိထားနေချိန်မှာတော့ နောက်နှစ်ရက်အတွင်း မနားမားနဲ့ ရွာတွေကို သွားရောက်လေ့လာပြီး အစိုးရချိုးဖောက်မှုတွေရဲ့ သက်သေထွက်ဆိုချက်တွေနဲ့ အတူ ဆန္ဒပြပွဲတွေနဲ့ ချီတက်ပွဲတွေကို ကြားနာခဲ့ရပါတယ်။
ဖေဖော်ဝါရီလ 13 ရက်နေ့တွင်၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့ Code Pink မှ Tighe Barry နှင့် Medea Benjamin တို့သည်ကျွန်ုပ်တို့နှင့်အတူပူးပေါင်းခဲ့ပြီးကျွန်ုပ်တို့၏ဘာရိန်းလမ်းညွှန် Wafa သည်ကျွန်ုပ်တို့ထဲမှအချို့ကိုတိရစ္ဆာန်ဥယျာဉ်နှင့်အမျိုးသားပြတိုက်သို့လည်ပတ်ရန်ခေါ်ဆောင်သွားသည်။ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် မနမ၏ အဓိကသွားလမ်းများမှတစ်ဆင့် သောင်းနှင့်ချီသော ချီတက်ပွဲကို မြင်တွေ့ခဲ့ရသည်။ ပုလဲအဝိုင်းသို့ လမ်းလျှောက်ရန် လူအုပ်စုကြီး ကွဲသွားသည်အထိ ဤချီတက်မှုကို အာဏာပိုင်များက သည်းခံခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့၏ တုံ့ပြန်မှုသည် ချက်ချင်းပင် ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်သွားခဲ့သည်။ ဘာရိန်းတွင် မျက်ရည်ယိုဗုံးကို စုပေါင်း ပြစ်ဒဏ်ပေးရုံမျှမက လူစုလူဝေးကို ထိန်းချုပ်သည့်နည်းလမ်းအဖြစ် အသုံးမပြုတော့ဘဲ ဓာတ်ငွေ့ဖြင့် လူစုကွဲသွားသော လူအုပ်မှာ လွတ်မြောက်ရန် ခွင့်မပြုသော်လည်း လိုက်ရှာ၊ ထောင့်ဖြတ်ကာ ဓာတ်ငွေ့များ ထပ်မံထုတ်လွှတ်ခံရသည်။ ဓာတ်ငွေ့ဗူးများနှင့် ထိမှန်သော လက်ပစ်ဗုံးများမှ တိုက်ရိုက်ထိမှန်မှုကြောင့် အများအပြား ဒဏ်ရာရရှိကြသည်။ ရိုက်နှက်ခြင်းများကို မျက်မြင်တွေ့ခဲ့ရပြီး ငှက်ကျည်ဆန်များနှင့် ရော်ဘာကျည်ဆန်များကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု သတင်းများကို ကြားသိခဲ့ရသည်။
တကယ့်နှစ်ပတ်လည်နေ့မှာ ရဲတပ်ဖွဲ့က တိုင်းပြည်ကို ပိတ်ဆို့ထားတယ်။ မနမာလမ်းများပေါ်တွင် သံချပ်ကာကားများ လှည့်ကင်းများ အရှိန်မြှင့်ကာ ရွာများမှ လမ်းများကို တင့်ကားများဖြင့် ပိတ်ဆို့ထားသည်။ ရာနှင့်ချီသောလမ်းများပေါ်ထွက်ဆဲ၊ အများအပြားဒဏ်ရာရ၊ အများအပြားဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ နောက်ထပ် ခြောက်ဦးကို အာဏာပိုင်များက ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။
ငါ့ကိစ္စတွင်၊ နောက်ဆုံးတွင် ဘာရိန်းရဲများ၏ ရိုက်နှက်ခြင်းကို ခံရခြင်းသည် ဆိုးရွားလှသည်။ ဘာရိန်းမိတ်ဆွေတစ်ဦးနှင့် အမေရိကန်လူမျိုး လေးဦးသည် တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် လမ်းတစ်လျှောက်တွင် အခြားသူများနှင့် အမီလိုက်နိုင်ရန် လှည့်ပတ်သွားလာနေသည့် အဝိုင်းသို့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ရပ်တန့်ကာ သက်သေခံပစ္စည်းများကို တောင်းခံလာသောအခါ နောက်တစ်ကြိမ်၊ ကျွန်တော်တို့က ခရီးသွားတွေအဖြစ် ရှိနေကြောင်း ရှင်းပြတယ်။ "သင်က ခရီးသွားတွေဆိုရင် ဘာလို့ gas mask တွေတပ်ထားရတာလဲ" လို့မေးတယ်။
နာရီအနည်းငယ်အကြာတွင် ကျွန်ုပ်တို့သည် ပိုမိုဆိုးရွားသောအခြေအနေများအောက်တွင် ဖမ်းဆီးခံထားရသော ကျွန်ုပ်တို့၏အဖွဲ့မှ နောက်ထပ် နှစ်ဦးကို ရဲစခန်းသို့ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။ ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ ဆွေးနွေးဖို့ တစ်ယောက်ပြီးတစ်ယောက် ဆင့်ခေါ်ခံရပြီး ဗီဇာတွေ ဖျက်သိမ်းလိုက်တဲ့အတွက် လန်ဒန်ကို မနက် ၂ နာရီမှာ လေယာဉ်စီးမယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ခရီးသွားများဟု ဆိုခြင်းကို အာဏာပိုင်များက လှည့်စားမှုတစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူခဲ့သည်။ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်မှုတွေက ကျွန်တော့်အတွက် အကျိုးမရှိပါဘူး။
ဘာရိန်းနိုင်ငံသည် လူတစ်သန်းခန့်နေထိုင်သည့် ကျွန်းနိုင်ငံငယ်လေးဖြစ်ပြီး ထက်ဝက်ခန့်မှာ နိုင်ငံသားမဟုတ်သူများဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် ၈ သန်း လာရောက်လည်ပတ်လျက်ရှိသည်။ အဲဒီထဲက တော်တော်များများဟာ ညအိပ်ရာဝင်စားစားနဲ့ တရားဝင် အရက်သေစာသောက်စားတဲ့ ဆော်ဒီတွေပဲ လို့ ပြောခဲ့ကြတယ်။ အခြားသူများသည် ပြတိုက်များနှင့် ကမ်းခြေများသို့ သွားရောက်ကြသည်။ အစိုးရမှထုတ်သော လက်ကမ်းစာစောင်များတွင် ခရီးသွားများအား ဘာရိန်းနိုင်ငံမှ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးသူများနှင့် တွေ့ဆုံရန် တိုက်တွန်းထားသည်။ ဒါက ငါတို့လုပ်ခဲ့တာ၊ ငါတို့က ပြည်နှင်ဒဏ်ခံရတာ။
ခဏလောက်သာ သာယာလှပပြီး ဒုက္ခရောက်နေတဲ့ တိုင်းပြည်ကို သွားရောက်လည်ပတ်ပြီး ပြည်သူတွေရဲ့ လက်တွေ့ဘဝနဲ့ နေထိုင်ဖို့ အခွင့်ထူးရရှိခဲ့တယ်။ ကုလားအုတ်တွေနဲ့ ရိုက်ထားတဲ့ ဓါတ်ပုံတွေကို မကျေမနပ်ဖြစ်ပြီး မနှစ်က ဖြိုခွင်းခံခဲ့ရတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို ကုသပေးပြီးနောက် သူတို့ကိုယ်သူတို့ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ပြီး ဆူပူအုံကြွမှုနဲ့ တရားစွဲခံရတဲ့ အရေးပေါ်ခန်း ဆရာဝန်တွေနဲ့ စကားပြောခဲ့ပါတယ်။ အသတ်ခံရသော သို့မဟုတ် အကျဉ်းချခံခဲ့ရသော ၎င်းတို့၏ သားသမီးများကို ဝမ်းနည်းပူဆွေးနေသည့် မိခင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး အလုပ်သမားများသည် လွတ်လပ်မှုကို လိုလားသည့်အတွက် ၎င်းတို့၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းလုပ်ငန်းများကို လေ့ကျင့်ခြင်းမှ တားမြစ်ခံခဲ့ရသည်။
ကုန်တိုက်များ၊ ဂေါက်ကွင်းများနှင့် ပြတိုက်များတွင်မဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များအဖြစ် ဘာရိန်းတွင်ရှိခဲ့သော်လည်း တကယ့်လူများနေထိုင်ရုန်းကန်နေရသည့် လမ်းများနှင့် ရွာများဖြစ်သည်။ ဘာရိန်းကို လာလည်တဲ့ သူတိုင်း မျက်ရည်ယိုဗုံးကို ဘယ်တော့မှ မခံရဖူးသူတိုင်းဟာ တကယ့်ကို သနားစရာ ခရီးသွားတွေပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့ ရဲတွေအတွက်၊ ဂတ်စ်မျက်နှာဖုံးပါတဲ့ ခရီးသွားတစ်ဦးဟာ မျှော်လင့်ချက်မဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်ပြီး အပြစ်ရှိကြောင်း သက်သေပြခဲ့ပါတယ်။ ဘာရိန်း၏ ပစ္စုပ္ပန်အဖြစ်မှန်ကို လေ့လာလိုသော ခရီးသွားများအတွက်၊ ဂက်စ်မျက်နှာဖုံးသည် နေရောင်ကာခရင်မ်ထက် ပို၍ မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါသည်။
ဘာရိန်းပြည်သူများ၏ သစ္စာရှိမှုနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုသည် ၎င်း၏စပွန်ဆာများ၊ အမေရိကန်နှင့် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားအစိုးရများ၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သောအင်အားဖြင့်သာ ပံ့ပိုးပေးထားသည့် ၎င်း၏ နောက်ပြန်ဆုတ်ယုတ်မာသော ဘုရင်စနစ်၏ ဖောက်ပြန်မှုနှင့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုအပေါ် လွှမ်းမိုးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ “Sumoud” ဆိုသည်မှာ ခိုင်ခံ့မြဲမြံစွာ ဆုပ်ကိုင်ထားရန် အဓိပ္ပာယ်ရှိသော အာရဗီစကားလုံးဖြစ်ပြီး ဘာရိန်းရှိ ဆန့်ကျင်သူများ အချင်းချင်း နှုတ်ဆက် အားပေးစကားဆိုသည်။ ကမ္ဘာ၏အစွန်ဆုံးအစွန်ဆုံးတွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ဘုံရုန်းကန်မှုကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေစဉ် ၎င်းတို့၏ငြိမ်းချမ်းသောခွန်အားသည် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုနှင့် လှုံ့ဆော်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ Sumoud
ZNetwork သည် ၎င်း၏စာဖတ်သူများ၏ ရက်ရောမှုဖြင့်သာ ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ထားသည်။
လှူဒါန်းရန်