Darba kien hemm żagħżugħ minn belt Taljana żgħira ħafna jisimha Bulciago li xtaq ibiddel id-dinja. Hekk kif spiċċa l-eżamijiet tiegħu, beda t-tfittxija tiegħu. Huwa vvjaġġa qrib u 'l bogħod, u meta wasal Ġerusalemm fl-2002, kien jaf li sab is-sejħa tiegħu.
Fl-2008, dak iż-żagħżugħ, Vittorio Arrigoni, salpa l-baħar miftuħ fuq dgħajsa żgħira. L-iskop tiegħu kien li jgħin biex jintemm l-assedju impost fuq popolazzjoni li tbati fit-tul li tgħix fl-Istrixxa ċkejkna ta’ Gaża. F’entrata fil-ġurnal li reċentement ġiet ippubblikata fi ktieb tant mistenni, Freedom Sailors, Arrigoni kiteb:
“L-istorja aħna; L-istorja mhix gvernijiet kodardi; bil-lealtà tag[hom lejn min g[andu l-aktar militari b’sa[[tu; L-istorja hija magħmula minn nies komuni.”
L-istorja ta’ Vittorio tara ‘nies ordinarji’ bħala atturi li jistgħu jbiddlu d-dinja: baħrin kuraġġużi li jistgħu jisfidaw poteri militari kbar, tobba li jgħaddu mill-fruntieri u jsalvaw ħajjiet, kittieba, għalliema, kelliema, mużiċisti u nies minn kull sfond.
L-isem tan-nofs ta’ Vittorio kien Utopia, iżda tiegħu bilkemm kienet impriża utopika. Kien reali ħafna, u Vittorio stess kien qed ifassal it-triq għall-oħrajn. Ladarba f’Gaża, kien determinat li jwettaq il-missjoni tiegħu sa l-aħħar, minkejja li kellu ħafna raġunijiet konvinċenti biex jitlaq. F’Settembru 2008, hu weġġa’ mill-flotta Iżraeljana hekk kif kien akkumpanjat lis-sajjieda Palestinjani fl-ibħra territorjali ta’ Gaża. Xahar wara kien arrestat – jew aktar probabbli, maħtuf – mill-militar Iżraeljan, u sussegwentement deportat. Xahar wara rritorna, eżatt fil-ħin biex jirrapporta dwar l-hekk imsejħa Operation Cast Lead. Din kienet gwerra fuq naħa waħda f’Gaża bejn Diċembru 2008 u Jannar 2009, wara li l-assedju naqas biex jintlaħqu l-għanijiet politiċi ta’ Iżrael. Il-gwerra ta’ 22 jum qatlet ‘il fuq minn 1,400 ruħ u darab eluf oħra.
Vittorio kien hemm biex jixhed dan kollu. Hekk kif ħafna tefgħu u xegħlu l-gwerra permezz tal-kontroll remot tagħhom, Vittorio kien qed jakkumpanja l-ambulanzi f’nofs il-lejl, ifarraġ lill-midruba, jibki mal-imwiet, jitlob lid-dinja biex tgħin, u jsalva l-gwerra hu stess.
Huwa bagħat dispaċċi ta’ kuljum lill-midja Taljana, blogged fuq il-websajt tiegħu u kiteb lill-ħbieb madwar id-dinja. Il-ktieb tiegħu, Restiamo Umani (Ibqa’ Uman) joffri ħarsa lejn l-esperjenzi tar-raġel kuraġġuż. Fl-ewwel dħul tiegħu, kiteb bħala attivist Taljan. Sa fl-aħħar, kien raġel Palestinjan assedjat f’Gaża.
F'għajnejn xi wħud, kien perikoluż. Websajt tal-lemin estrem ibbażat fl-Istati Uniti talab għall-qtil tiegħu. Ma kienx Vittorio l-persuna li allarma lil Iżrael, iżda l-kunċett ta’ dak li hu u oħrajn bħalu jissimbolizzaw – sfida għall-prevedibbiltà ta’ kunflitt bejn oppressor qawwi u oppress bla setgħa iżda sfida. F'dak li għandu x'jaqsam ma' Iżrael, idealista minn belt tat-Tramuntana tal-Italja ma kellu l-ebda negozju f'Gaża, fejn in-nies jinsabu f'gaġeġ għal żmien indefinit f'ħabs fil-beraħ. La Vittorio u lanqas xi attivist internazzjonali ieħor ma kellu jfixkel l-esperiment inuman.
Madankollu, l-istorja ta’ Vittorio kellha tidwira mill-aktar mhux mistennija. F’April, 2011, inħataf u nqatel. Il-qattiela tiegħu kienu Palestinjani minn Gaża, ikkmandati minn karattru misterjuż tal-Ġordan li l-oriġini u l-motivi tiegħu għadhom mhux ċari. Kien tmiem tal-biża’ u kontra l-klima għal storja li qatt ma kienet maħsuba biex idur daqshekk ħażin.
Is-soċjetà Palestinjana ħadet żmien twil biex tirrikonċilja mal-fatt li l-qattiela ta’ Vittorio kienu fil-fatt Gażan, filwaqt li oħrajn ferħu bi trijonf. Id-detracturi ta’ Vittorio stess kienu qed imexxu gwerra tal-midja li tiffafama lill-Palestinjani, lill-attivisti internazzjonali u lit-Taljan suppost żbaljat li jemmen li l-ordinarju jista’ jibdel l-istorja.
Meta jikteb fil-Kronika Lhudija, l-istoriku Geoffrey Alderman stqarr: “Ftit avvenimenti – lanqas l-eżekuzzjoni ta’ Osama bin Laden – wassluni pjaċir akbar fl-aħħar ġimgħat minn aħbarijiet tal-mewt tal-hekk imsejjaħ ‘attivist tal-paċi’ Taljan Vittorio Arrigoni” (kif ikkwotat f'View from Jerusalem ma' Harriet Sherwood fit-18 ta' Mejju, 2011). Filwaqt li Sherwood sab il-kummenti ‘xokkanti’, il-pjaċir bil-qtil ta’ attivist tal-paċi huwa kompletament konsistenti mal-isforzi bla waqfien ta’ Iżrael biex ‘jiskuraġġixxi’ lill-attivisti internazzjonali milli juru solidarjetà mal-Palestinjani.
Il-Ħamas, li kkontrolla l-Istrixxa ta’ Gaża mit-tkissir mar-rival Fatah fl-2007, deher ġenwin fit-tentattiv tiegħu biex jaqbad lill-qattiela ta’ Vittorio. Investigazzjoni malajr indikat gruppi Salafi, Tawhid u Jihad, Army of Islam u oħrajn. Segwa kaċċa għall-bniedem, li wasslet għall-qtil ta’ ċittadin Ġordaniż, Abbad a-Rahman al-Brizat, u refuġjat Palestinjan, Balal al-Omari. Oħrajn inqabdu, u f’Settembru tal-2011, beda proċess.
Il-ġuri tal-allegati qattiela ta’ Vittorio ma kienx eżattament mudell ta’ trasparenza. Fl-4 ta’ Settembru, huwa skedat li jingħata verdett lil erba’ irġiel akkużati b’involviment fil-qtil. Al-Brizat, ir-raġel Ġordaniż, kien forsi l-iktar ċavetta importanti fil-proċess. Huwa telaq issa, u l-allegazzjonijiet li l-għan veru tiegħu kien li jiskambja lil Vittorio għal mexxej Salafi li jinsab fil-ħabs, Hisham al-Saedni għadhom mhux verifikati. Ħdax-il jum biss qabel il-qtil ta’ Vittorio, attivist ieħor, JulianoMer-Khamis, inqatel f’Jenin, fix-Xatt tal-Punent. Iż-żmien tal-qtil huwa mħawwad u jissuġġerixxi plot akbar. Il-Ħamas u uffiċjali Palestinjani oħra ssuġġerew idejn Iżraeljani moħbija fiż-żewġ atti vili, iżda l-ħajt għad irid jinstab u jinqala’.
Aktar kmieni dan ix-xahar, il-Ħamas ħeles lil al-Maqdissi – ir-raġel li s-suppost Ġiħadisti riedu jeħilsu – billi semma n-nuqqas ta’ evidenza. Ftit jiem wara, wara l-qtil tas-suldati Eġizzjani fis-Sinaj, dan waqqaf il-grupp tiegħu. Il-plott hawn jibda jeħxien lil hinn mill-kapaċità ta 'kwalunkwe narrattiva sempliċi biex tispjega r-rabtiet kollha neqsin.
Fl-4 ta’ Settembru, erba’ rġiel se jkunu qed jistennew il-verdett ta’ qorti militari ta’ Gaża. Iżda dakinhar se jkun qed jiġi ġuri ħafna aktar, mhux l-inqas il-kredibilità tas-sistema legali ta’ Gaża. Se jkun hemm bżonn li jitwieġbu ħafna mistoqsijiet biex nifhmu tassew x’qed jiġri fil-Medda ta’ Gaża, u min hu wara l-aġendi moħbija.
Il-qtil ta’ Vittorio kien maħsub biex mhux biss joqtol bħala persuna. Kien ukoll maħsub biex jeqred l-idea stess li baħħret miegħu u sħabu lejn Gaża fl-2008: li n-nies komuni huma l-istorja u li huma, u huma biss, eventwalment se jagħmlu d-differenza f’dinja mmexxija minn interessi kbar u qawwa militari.
Iva, il-ġustizzja għal Vittorio Utopia Arrigoni hija ta’ l-akbar importanza, imma nistennew li l-gvern ta’ Gaża jagħti aktar minn verdett, iżda tweġibiet lil min jipprova joqtol il-ħolma ta’ Vittorio – flimkien mal-umanità tagħna.
Ramzy Baroud (www.ramzybaroud.net) huwa columnist sindakat internazzjonalment u l-editur ta' PalestineChronicle.com. L-aħħar ktieb tiegħu huwa My Father Was a Freedom Fighter: Gaza’s Untold Story (Pluto Press, Londra.)
ZNetwork huwa ffinanzjat biss permezz tal-ġenerożità tal-qarrejja tiegħu.
Donate