Пакистаны муж бүрийг сүйрүүлсэн урьд өмнө үзэгдээгүй үер шиг ийм гүн гамшгийн өмнө гачигдах засгийн газар дэлхийн хаана ч байхгүй гэж үү?
Магадгүй, ядаж урьдчилан анхааруулаагүй тохиолдолд тийм биш байх. Иймээс ийм том эмгэнэлт явдалд төрийн хариу арга хэмжээ хангалтгүй байгаа нь шоолж, уур хилэнг төрүүлэх нь тодорхой хэмжээгээр зайлшгүй байсан. Гэхдээ үүнтэй зэрэгцэн иргэний эрх баригчдын олон жилийн үйл ажиллагааны доголдол нь гамшгийг улам бүр нэмэгдүүлсэн гэдэгт хэн нэгэн нухацтай эргэлзэж чадах уу?
Арми нь тусламж үзүүлэх ажилд тэргүүлж байсан нь хангалтгүй байгаа нь гайхах зүйл биш юм. Энэ талаар түүний хүчин чармайлт, наад зах нь богино хугацаанд Афганистантай хил залгаа бүс нутгуудад лалын босогчидтой тэмцэх чадварт нөлөөлөх нь дамжиггүй бөгөөд энэ нь Пакистаны талибуудыг тус улсад харьцангуй саадгүй нэвтрэх боломжийг олгоно гэж үзэж байна.
Энэ нь гарцаагүй боломж юм. Үүнээс ч илүү түгшүүртэй зүйл бол цэргийн дэглэмд буцаж ирэх нь Пакистаны зовлон бэрхшээлийг ямар нэгэн байдлаар, тодорхой хэмжээгээр намжаах болно гэсэн далд санаанууд байсан юм. Энэ бол дэмий хоосон зүйл. Өнөөгийн засгийн газрын өрөвдмөөр чадваргүй байдал ч, төрийн тэргүүн нь түүний тэргүүлж байгаа гэгдэж буй улс түүхэндээ хамгийн аймшигт байгалийн гамшигт нэрвэгдсэн шигээ Европт эргэлдэж буй хачирхалтай шийдвэр нь ч энэ асуудлыг бүдгэрүүлэх ёсгүй.
Пакистаны өнгөрсөн үеийг харвал ч цэргийн засаглал нь шийдвэрлэснээсээ илүү олон асуудал үүсгэж байсныг тодорхой харуулах ёстой. Улстөрчдийн ухаангүй байдлаас болж хүн амын зарим хэсэг нь дайн тулааны хууль гарсныг авралын нэг хэлбэр хэмээн угтан авахад нэг бус удаа бий. Аль ч тохиолдолд энэ тайвшралыг буруу байрлуулсан. Энэ ухаарал нь эцэстээ бүх тохиолдолд, гэхдээ ихэвчлэн зохисгүй завсарлагааны дараа нэвтэрдэг.
Өрсөлдөгч улстөрчдийн хооронд тохиролцоонд хүрэхээс урьдчилан сэргийлэх үүрэг хүлээсэн генерал Зиа-ул-Хакийн уйтгар гунигтай өдрүүдээс хойш, Пакистаны хамгийн аймшигт гай зовлонгийн төлөө дэглэмийг нь буруутгаж, зөвтгөх үндэслэл бий. арми хэзээ ч бүрэн хүчгүйдэж байгаагүй. Үйлчилгээ хоорондын тагнуулын алба (ISI) нь Афганистаны Талибан хөдөлгөөний өвөг дээдэс гэж байнга дурдагддаг боловч Миан Наваз Шариф тэргүүтэй баруун жигүүрийн улс төрийн эвсэл болох Исламын Жамхури Иттихадыг байгуулахад чухал үүрэг гүйцэтгэсэн гэдгийг санах нь зүйтэй. , Беназир Бхуттогийн эсрэг түшиг тулгуур болох зорилготой байв.
Хөшигний ард Беназир Бхутто, Наваз Шариф нар ээлжлэн засгийн эрхэнд гарсан жилүүдэд армийн улс төрийн нөлөө эргэлзэх нь ховор байсан бөгөөд Первез Мушарраф 1999 онд төрийн эргэлт хийсэн нь Шарифын үнэнч хүмүүсийг цэргийн үйл хэрэгт түлхэц өгөх гэсэн зоригтой оролдлогын хариу үйлдэл байв. Гэсэн хэдий ч Мушарраф цэргийн удирдагчийн хувьд энэ дүрд өөрийн зэвүүцсэн өмнөх удирдагчаасаа эрс доромжилсон дүрийг бууруулсан ч түүний зарласан "жинхэнэ ардчилал"-ыг нэвтрүүлэх зорилго амжилтанд хүрэх магадлал хэзээ ч байгаагүй, тэр ч байтугай чин сэтгэлээсээ байсан.
Беназирын аймшигт аллагын дараа дараагийн засгийн газрын мөн чанарыг харамсах нь маш сайн хэрэг, тэр ч байтугай эцгээсээ өвлөн авсан намаа удирдах эрхээ шударга бусаар гэрээсэлсэн бэлэвсэн эхнэр нь гулгах тухай бодлоо өөрчлөхөд багахан хугацаа алдсантай холбоотой. дэлхийн хамгийн өндөр албан тушаалд очсон боловч одоогийн эрин үеийн боломжит хувилбаруудын аль нь ч ачаа тээшгүйгээр ирдэггүй гэдгийг мартах нь ухаалаг хэрэг биш юм.
Богино дурсамж бол мэдээжийн хэрэг пакистанчуудад байнга тулгардаг цөхрөлийн хэмжүүр юм. Төрөл бүрийн фронтод гүнээс нь илт гарч байгаа энгийн иргэний дэглэмтэй тулгарах үед цэргийн засаглалын сүйрлийг анзаарахгүй өнгөрөхөд хялбар байдаг. 1990-ээд оны үед засгийн эрх мэдэл солигдох үед Наваз, Беназир нарын засгийн газар авлигын тал дээр хоорондоо нягт өрсөлддөг гэж олон нийт үзэж байсныг мартах нь адилхан бөгөөд тэдний хэн нь үндэснийхээ нөөцийг шавхах тал дээр илүү чадварлаг байсан нь тодорхойгүй байсан. санхүү.
Энэ бүхний хувьд хэрэв Пакистан ирээдүйтэй бол ардчилсан байх ёстой. Мэдээжийн хэрэг, илүү сайн ардчилал, ард түмний хэрэгцээ шаардлагад илүү нийцсэн, ард түмний хүсэл зоригийг үл тоомсорлох хандлага багатай засгийн газрууд бий болно гэж найдах ёстой. Энэ зорилгоо ахин цэргийн завсарлага хийснээр урагшлах боломжгүй. Ардчилал хэдий гажуудсан ч олон дахин үр хөндөлт нь түүний чанарыг сайжруулдаг гэсэн нотолгоо байхгүй.
НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мун үерийг өөрийн туршлагаасаа хамгийн аймшигтай байгалийн гамшиг гэж тодорхойлсон ч дэлхий нийт Пакистанд тусламж үзүүлэхээс зарим талаараа татгалзаж байна. НҮБ-аас хагас тэрбум долларын уриалга гаргасан нь сүйрлийн цар хүрээг харгалзан үзэхэд хангалтгүй байв. Пакистаны зарим дипломатууд үүнийг Дэвид Камерон өнгөрсөн долоо хоногт Энэтхэгт айлчлах үеэрээ терроризмын эсрэг дайн гэгчийн хүрээнд Пакистан “хоёр тийш харж байна” гэсэн тайлбарыг буруутгаж байна.
Энэ нь огт буруу биш байж болох ч зарим талаараа шударга бус юм. Юутай ч Камерон үер болохоос өмнө үгээ хэлж байсан. Нэмж дурдахад тэрээр WikiLeaks-ийн маргаантай холбоотойгоор АНУ тэр дундаа олон жилийн турш үе үе илэрхийлсэн үзэл бодлыг цацаж байсан. Пакистаны талаарх олон улсын ойлголт нь энэхүү хүмүүнлэгийн эмгэнэлт явдлын эсрэг дэлхийн хариу арга хэмжээг өөрчилсөн гэдэгт эргэлзэх зүйл алга. Гэхдээ терроризм бол үүний зөвхөн нэг тал юм. Пакистанчууд өөрсдийнхөө мөнгө яг хаашаа орох нь тодорхойгүй байгаа шалтгаанаар үерийн гамшигт хандив өргөхөөс татгалзсан гэж мэдээлсэн. Энэ тохиолдолд авлигын эсрэг олон улсын болгоомжлол нь ер бусын зүйл биш юм.
Үүний зэрэгцээ, Жамаат-уд-Дава, Фалах-е-Инсаният зэрэг исламын байгууллагуудыг "буяны жигүүр, Лашкар-э-Тайбагийн хамгийн сүүлийн фронт" гэж тодорхойлсон нь муж улсын зарим хэсэгт шинээр ядуурч буй хүмүүсийг тэжээж, хоргодож байна. Хүсээгүй эсвэл хүрч чадахгүй байгаа нь засгийн газар болон түүний барууны холбоотнуудад итгэх ёсгүй гэсэн мессежийг тэдний нинжин сэтгэлдээ хавсаргасан гэж мэдэгдэв. АНУ ч ийм санаатай байгаа. АНУ-ын тусламж Ричард Холбрук Америкийн телевизээр “Бидний амийг аварч байгаа хүмүүст төдийгүй АНУ-ын нэр хүндэд сайнаар нөлөөлнө... Хямрал болоход Хятадууд биш гэдгийг Пакистаны ард түмэн харах болно. Иранчууд биш. Бусад улс биш. Энэ бол ЕХ биш. АНУ үргэлж тэргүүлдэг."
Би-Би-Си агентлаг тусгаар тогтнолын өдрөөр Америкийн нисгэгчгүй онгоц хөөргөсөн пуужин Хойд Вазиристан мужид дор хаяж арав гаруй зэвсэгт этгээдийг устгасан байж магадгүй гэсэн сүүлчийн санааг дахин сануулъя. Сүүлийн гурван долоо хоногт амиа алдагсдын нийт тоо дээр жижиг, гэхдээ ач холбогдолгүй байж магадгүй юм.
Имэйл: махир.[имэйлээр хамгаалагдсан]
ZNetwork нь зөвхөн уншигчдынхаа өгөөмөр сэтгэлээр санхүүждэг.
Хандивлах