Me whai oranga a Fathi Harb, ahakoa ko te taenga mai o te peepi hou. Engari i tera wiki i tineia e te 21-tau-tau tona ora i roto i te mura ahi i te puku o Kaha.
E whakaponohia ana koinei te tauira tuatahi o te mahi tutu a te iwi i roto i te rohe. I pania a Harb ki te penehīni ka tau ki runga i tetahi tiriti i te taone nui o Gaza i mua tata o nga karakia o te ata i te marama tapu o Ramadan.
Ko tetahi waahanga, i peia a Harb ki tenei mahi kino o te whakangaro i a ia ano na te pouri.
Whai muri i te mohoao, tekau tau te roa o te aukati a Iharaira na te whenua, te moana me te hau, ka rite a Gaza ki te motoka e rere ana i runga i nga kohu. He maha nga whakatupato a te Kotahitanga o nga Whenua o te Ao ka kore e nohoia te rohe i roto i etahi tau.
I roto i taua tekau tau ano, kua tukitukia e Iharaira a Kaha ki te ururua, e ai ki te ako a te ope o Iharaira a Dahiya. Ko te whainga ko te whakaiti i te waahi kua tohua, ka huri te ora ki te Ao Kohatu kia kaha te aro o te taupori ki te whai oranga ki te aro ki te pakanga mo te herekoretanga.
Ko enei momo huaki e rua kua pa kino ki te hauora hinengaro o te tangata.
Kaore pea a Harb i maumahara ki tetahi wa i mua i te noho a Gaza hei whare herehere tuwhera, me te waahi ka tau mai te poma 1,000 kirokaramu o Iharaira ki te taha o tona kainga.
I roto i te rohe kei te rua hautoru o nga taiohi he kore mahi, kaore ia i tumanako ki te whai mahi. Kare e taea e ia te utu he kainga mo tana whanau taitamariki, kua tata ano ki te whai waha atu hei whangai.
Ma te feaa ore, na enei mea katoa i uru ki tana whakatau ki te tahu i a ia ano ki te mate.
Engari ko te patu i a ia ano he nui ake i te whakamomori. Ka taea te mahi marie, kaore e kitea, ka iti ake te kino. Inaa, ko nga tatauranga e kii ana kua piki te reiti whakamomori i Kaha i nga tau tata nei.
Engari ko te patu tangata i a ia ano e hono ana ki te mautohe.
Ko tetahi moke Buddhist rongonui i huri hei poi ahi tangata i Vietnam i te tau 1963 hei whakahē i te whakatoi i ana hoa karakia. I whakamahia e nga Tibetans te patu i a ratou ano ki te whakanui i te tukino a Hainamana, nga Inia ki te whakahee i te punaha caste, a i whakamahia e nga Poles, Iukereiniana me Czechs ki te whakahee i te mana o Soviet.
Engari mo Harb, ko te tauira ko Mohamed Bouazizi, te kaihoko tiriti o Tunisia i tahuna i a ia ano i te mutunga o te tau 2010 i muri i te whakaitinga a nga rangatira i a ia i nga wa maha. Ko tana matenga o te iwi i puta te ngaru porotēhi puta noa i te Waenganui o te Rawhiti ka huri ko te Puna Arab.
Te faaite ra te haapoheraa o Bouazizi i to ’na mana no te tutui i to tatou mana‘o haava. Ko te tino mahi o te patunga tapu a te tangata takitahi, ko te mea kaore rawa i te tutu engari ki te tangata i pa ki a ia ano, i mahia i roto i te kaupapa nui ake, i roto i te roopu.
Ko wai i tumanako a Harb ki te korero ki tana mahi whakamataku?
Ko tetahi waahanga, e ai ki tana whanau, i riri ia ki te kaiarahi o Palestinian. Ko tana whanau i mau i roto i te ngangau kore i whakatauhia i waenga i nga rangatira o Kaha, a Hamas, me te Mana Pirihitia (PA) i te taha ki te Hauauru. Na taua tautohenga te PA ki te tapahi i nga utu o ana kaimahi i Kaha, tae atu ki te papa o Harb.
Engari kaore e kore he nui ake te hunga whakarongo ki a Harb.
Tae noa ki etahi tau kua pahure ake nei, ka pupuhi a Hamas i nga toka i waho o te rohe i roto i te pakanga ki te whakamutu i te koroni tonu o Iharaira ki te whenua Pirihitia me te tuku i nga tangata o Kaha mai i o raatau whare herehere i hangaia e Iharaira.
Engari i paopao te ao ki te tika o nga Pirihitia ki te whakatete i te tutu me te whakahe i a Hamas hei "kaiwhakatuma". Ko te raupapa o nga hoia a Iharaira i Kaha ki te whakamutua i a Hamas i tino whakahengia i te Tai Hauauru he "koretake".
Ko nga Pirihitia o te Tai Hauauru me te Rawhiti o Hiruharama, kei reira tonu te whakapiri tika ki nga Hurai o Iharaira, he tangata noho, he hoia ranei, i maataki i te korenga o te riri a Kaha ki te wero i te hinengaro o te ao.
Na ko etahi i kaha ki te whawhai takitahi, ka aro ki nga tangata o Iharaira, ki nga hoia ranei i nga waahi tirotiro. Ka mau ratou i te maripi kihini ki te whakaeke i nga tangata o Iharaira, i nga hoia ranei i nga waahi tirotiro, ka tuki ranei ki te motoka, pahi, bulldozer ranei.
Ano, i taha te ao ki a Iharaira. Ehara i te mea horihori noa te whakatete, i kiia he ture kore.
Mai i te mutunga o Poutu-te-rangi, kua hoki ano te pakanga mo te whakaoranga ki Kaha. Tekau mano o nga Pirihitia kore patu kua huihui ia wiki tata ki te taiapa o Iharaira e mau ana i a ratou.
Ko nga mautohe e kiia ana he tutu a-iwi, he tangi ki te ao mo te awhina me te whakamaumahara kei te koowaotia nga Pirihitia ki te mate.
He maha nga whakautu a Iharaira ma te pupuhi i nga kaitarai ki nga kariri, he maha nga mano i taotu, neke atu i te 100 i mate.
Inaa, he kino rawa atu, ko nga kaikorero kua peia hei Hamas stooges. Ko te karere a te United States ki te UN, a Nikki Haley, i whakahe i nga patunga i raro i te mahi, e kii ana he tika a Iharaira ki te "tiaki i tona rohe", i te mea i kii te kawanatanga o Ingarangi ko nga mautohe "kua kahakina e nga kaiwhakatuma".
Kaore tetahi o enei i taea te paahi atu i a Harb.
I te wa e kii ana nga Palestinians ka taea e ratou te "porotohe i runga i te rangimarie", ko nga kawanatanga o te hauauru te tikanga marie, i nga huarahi e kore e warewarehia e Iharaira, i nga huarahi e kore e raruraru i te hinengaro me te tono mahi.
I Kaha, kei te whakahou te ope o Iharaira i te whakaakoranga a Dahiya, i tenei wa ma te pakaru i nga mano tini o nga tinana o Palestinian, kaua ki nga hanganga.
I tino mohio a Harb ki te hianga o te Hauauru ki te whakakore i te mana o nga Palestinians ki te whakahee i te pakanga whakangaro a Iharaira.
Ko te mura o te mura i a ia, he mea hoki kia pau ai tatou i te hara me te whakama. A he maha atu ano i Kaha ka whai i tana tauira.
Ka tika ranei a Harb? Ka whakama te Tai Hauauru ki te mahi?
Ka mau tonu ranei tatou ki te whakahee i te hunga i pa ki a tatou ki te whakatau i ta tatou mahi i roto i nga tau e whitu o te riri i mahia ki te iwi Pirihitia?
Ko tetahi putanga o tenei tuhinga i puta tuatahi ki te National, Abu Dhabi.
I toa a Jonathan Cook i te Tohu Motuhake a Martha Gellhorn mo te Tuhituhi. Ko ana pukapuka ko "Israel and the Clash of Civilisations: Iraq, Iran and the Plan to Remake the Middle East" (Pluto Press) me "Dissappearing Palestine: Israel's Experiments in Human Despair" (Zed Books). Ko tana paetukutuku www.jonathan-tunu.net.
Ko te putea a ZNetwork na te atawhai o ana kaipānui.
Donate
1 tākupu
E rua nga putanga o tenei tuhinga pai – kotahi na Ramzy Baroud, kotahi na Jonathan Cook. Ko nga kaituhi pai e rua, engari kotahi anake i taea te tuhi i tenei tuhinga. Ka whakaaro ahau ko Jonathan Cook.