მოსკოვში მცხოვრები პოეტი, მთარგმნელი და აქტივისტი კირილ მედვედევი, რუსეთის სოციალისტური მოძრაობის (RSD) ესაუბრება ბმულები სოციალისტური განახლების საერთაშორისო ჟურნალიფედერიკო ფუენტესი რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმერ პუტინის ომის უკრაინასა და ანტი-ომის წინააღმდეგობის შესახებ სახლში.
შეგიძლიათ დაიწყოთ ცოტა რამ რუსეთის სოციალისტური მოძრაობის შესახებ?
RSD ჩამოყალიბდა 2011 წელს ორი ტროცკისტური ჯგუფის შერწყმის შედეგად. RSD ფართო მემარცხენე ორგანიზაციაა, რომლის წევრებიც არიან პროგრესული კომუნისტებიდან სოციალ-დემოკრატებამდე. ჩვენ აქტიური მონაწილეობა ვითამაშეთ 2012 წლის პუტინის საწინააღმდეგო პროტესტიამ ოპოზიციური მოძრაობის მემარცხენე ფრთას წარმოადგენს.
RSD ყოველთვის იყო დაინტერესებული ტრადიციული კლასის დღის წესრიგის შერწყმით გენდერული უთანასწორობის, ეკოლოგიისა და ქალაქზე უფლების საკითხებთან - თეორიასა და პრაქტიკაში. ჩვენ ვცდილობდით საბჭოთა მემკვიდრეობის რეაქციული ნაწილის კრიტიკას მისი პროგრესული მხარის მითვისებისას.
როგორც ორგანიზაცია, ჩვენ ვთანამშრომლობდით დამოუკიდებელ პროფკავშირებთან, ვმონაწილეობდით გარემოსდაცვით, ურბანულ და ფემინისტურ ინიციატივებში, შევქმენით კითხვის ჯგუფები, მონაწილეობა მივიღეთ მუნიციპალურ არჩევნებში და მხარი დავუჭირეთ თანამოაზრეებს, რომლებიც ეჯიბრებოდნენ ქალაქებსა და ფედერალურ საარჩევნო კამპანიებს. RSD იყო ქსელის ნაწილი, რომელიც მემარცხენე კანდიდატის კამპანიას აწარმოებდა მიხაილ ლობანოვი 2021 წლის დუმის არჩევნებში. მისი გამარჯვება პროპაგანდისტ ევგენი პოპოვზე, თუმცა ხელისუფლებამ მოიპარა, რუსული ოპოზიციისთვის შთამაგონებელი მოვლენა იყო.
დღეს ჩვენი ორგანიზაციის ნაწილი მდებარეობს რუსეთის ფედერაციის შიგნით, ნაწილი კი ქვეყნის გარეთ.
რა პოზიცია დაიკავა RSD-მ პუტინის უკრაინაში შეჭრასთან დაკავშირებით? თქვენი აზრით, რა იყო მთავარი მამოძრავებელი ძალა პუტინის შეჭრის გადაწყვეტილების უკან?
მიგვაჩნია, რომ ეს ომი არის იმპერიალისტური აგრესიის აქტი პუტინის რეჟიმის მიერ უკრაინის წინააღმდეგ.
პუტინის მთავარი ამოცანა დღეს არის 2024 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების წინ თავისი რეჟიმის გაძლიერება, რათა ხელახლა აირჩიოს ან შეძლოს დანიშნოს საიმედო მემკვიდრე. 2021 წელს პუტინის რეიტინგი მიაღწია ყველაზე დაბალ დონეს, რაც ჰქონდა მთელი მისი ხელისუფლებაში ყოფნის პერიოდში.
პროდასავლური ლიბერალების და პრო-საბჭოთა კონსერვატიული კომუნისტების ნაცვლად, რომლებიც ერთმანეთს ებრძვიან, ბოლო წლებში დაიწყო პოპულისტური მოძრაობა. მას აქვს ახალგაზრდების მონაწილეობის დიდი დონე; ანტიკორუფციული, რედისტრიბუციული და დეცენტრალისტური დღის წესრიგი; და ქუჩებში ხალხის მობილიზებისა და არჩევნების მოგების შესაძლებლობა. რეგიონებიც უფრო და უფრო გააქტიურდნენ.
ამავდროულად, პუტინი ხედავდა, რომ უკრაინა სულ უფრო მეტად ტოვებდა რუსეთის გავლენის სფეროს და ეშინოდა, რომ [2014] მაიდანის [აჯანყების] სულისკვეთება რუსეთში გადაეშვა. პოპულარობის დასაბრუნებლად მან გადაწყვიტა კვლავ დაემკვიდრებინა საკუთარი თავი "რუსული მიწების შემგროვებლის" როლში - როლი, რომლის დამტკიცებაც 2014 წლის შემდეგ დაიწყო.
ამრიგად, პოლიტიკური გამართლება, როგორც ჩანს, მთავარი გახდა. სარგებელი, რომელსაც რუსული ბიზნესის გარკვეული ნაწილი ღებულობს ომისგან - უკრაინული საწარმოებისა და ნაყოფიერი მიწების მიტაცება, ლითონის ექსპორტი, ფული სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსისთვის - მნიშვნელოვანია, მაგრამ ბიზნესის უმეტესობა ომის შედეგად დაზარალდა და ეს არ არის. მხარს უჭერს ამ ესკალაციას.
რას გვეტყვით ომის საწინააღმდეგო ორგანიზების მდგომარეობაზე?
არსებობს რამდენიმე სახის წინააღმდეგობა. პირველი, არის მშვიდობიანი ქმედებები, რომლებსაც ახორციელებენ ინდივიდები ან არაფორმალური ჯგუფები: პირველ რიგში ინდივიდუალური პიკეტები ან ომის საწინააღმდეგო წარწერები. მეორე, არის ძალადობრივი წინააღმდეგობა: ქმედებები, როგორიცაა სამხედრო გაწვევის ცენტრების ცეცხლის წაკიდება ან რკინიგზის ლიანდაგების დაზიანება. ამაზე პასუხისმგებლობა დიდწილად აიღეს ანარქისტულმა ჯგუფებმა. მესამე, არის ჯგუფები, რომლებიც მხარს უჭერენ მობილიზებულ მამაკაცებს, ითხოვენ მათ დაბრუნებას და ეძებენ დაკარგულებს.
ქალები დიდ როლს თამაშობენ საზოგადოების წინააღმდეგობაში. ფემინისტური ანტი-ომის წინააღმდეგობა დიდად დაეხმარა რუსეთში წინააღმდეგობის გაწევას და მათ, ვინც იძულებული გახდა დაეტოვებინა ქვეყანა. კანონპროექტის მიმართ უკმაყოფილებამ ზოგიერთ რეგიონში, მაგალითად დაღესტანში, გამოიწვია პროტესტი, რომელშიც ქალები წამყვან როლს ასრულებენ. დედათა და ცოლების საბჭო - დაკომპლექტებული ქალებისგან, რომლებიც ცდილობენ გადაარჩინონ თავიანთი ქმრები და ვაჟები მობილიზაციისგან ან მოუწოდებენ მათ სახლში დაბრუნებას - აქტიურად იზრდება. ეს ინიციატივა ძალიან აწუხებს ხელისუფლებას, რადგან მიმართავს მასების ღრმა ფენებს, მათ, ვინც ახლა იწყებს პოლიტიზებას.
რუსეთში ამ ომის მსხვერპლი ყველაზე ღარიბი ფენაა. თუმცა, ამ ომში მონაწილეობა და დანაკარგები „რუსული სამყაროსთვის“ სიმბოლურად და დემოგრაფიულად უფრო მტკივნეულია არატიტულოვანი [უმცირესობის ეროვნების] და მცირერიცხოვანი [ჩრდილოეთის, ციმბირისა და შორეული აღმოსავლეთის მკვიდრი ხალხის] თემებისთვის. ამ ოპოზიციურ გარემოში აქტიურად განიხილება დეკოლონიზაციის დღის წესრიგი.
ბოლო წლებში ჩვენ ვხედავთ ხელისუფლების მიერ გადადგმულ ნაბიჯებს რუსოცენტრიზმის პოპულარიზაციისა და მისი ლეგალური კონსოლიდაციის მიზნით. მაგალითად, კონსტიტუციაში შეტანილი ცვლილების თანახმად, რუსულენოვანი ხალხი „სახელმწიფოებრივ ხალხად“ იქცა. უკრაინის წინააღმდეგ ომი კიდევ უფრო რადიკალური და ძალიან საშიში ნაბიჯია ამ მიმართულებით. რუს სოციალისტებს უჭირთ რუსეთის იმპერიული მატრიცის დეკონსტრუქცია და ხალხთა რეალური თვითგამორკვევის უფლების მხარდაჭერა, საერთო სოციალური, კლასობრივი პლატფორმის შეთავაზებისას. ჩვენ უნდა დავრწმუნდეთ, რომ დეკოლონიზაციის დღის წესრიგი არ გადაიქცევა სისხლისმღვრელ შეტაკებად ვითომდა „საგვარეულო“ ტერიტორიების საზღვრებზე, არამედ საერთო ბრძოლაში პარაზიტული ოლიგარქიის, იმპერიული რასიზმისა და პატრიარქატიის წინააღმდეგ.
მთავარი პროფკავშირების ფედერაციები მხარს უჭერენ ომს. არის თუ არა რაიმე ნიშანი იმისა, რომ ომის პირობებში მუშათა წინააღმდეგი ან პროფკავშირული ორგანიზებაა?
ომს მხარს უჭერენ პრო-სამთავრობო გაერთიანებები. ომის მიუხედავად, დამოუკიდებელი პროფკავშირები აგრძელებენ მშრომელთა უფლებების დაცვას, რომლებიც ომის დაწყების შემდეგ კიდევ უფრო მეტად ირღვევა. პროფკავშირისტების წინააღმდეგ რეპრესიები გამწვავდა, მაგრამ ეს ჩვეულებრივ პირდაპირ ომთან არ არის დაკავშირებული.
კირილ უკრაინცევიპროფკავშირ „კურიერის“ ლიდერი, აპრილიდან ციხეშია საპროტესტო აქციების ორგანიზებისთვის. დეკემბერში პროფკავშირმა „კურიერმა“ რამდენიმე რეგიონში გაფიცვა გამართა. იყო რეპრესიები სამედიცინო მუშაკთა პროფკავშირის წინააღმდეგ, აქცია, ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური დამოუკიდებელი გაერთიანება. ანტონ ორლოვი, სამოქმედო კოორდინატორი ბაშკორტოსტანში, ციხეშია გაყალბებული თაღლითობის ბრალდებით. სანქტ-პეტერბურგის აქციის ხელმძღვანელი ვლადიმერ ბარანოვი დაიკითხა და გაჩხრეკა. ლობანოვი, რომელიც ადრე ვახსენე, არის უნივერსიტეტის პროფკავშირის სოლიდარობის ლიდერი. ახლახან მსახურობდა 15 დღე ციხეში მისი ბინის ჩხრეკისას „პოლიციელებისთვის წინააღმდეგობის გაწევისთვის“. გასულ წელს მას ორჯერ მიუსაჯეს სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებული პოსტისთვის, რომელშიც ნათქვამია „არა ომს“ და ერთისთვის პუტინის ომის კლასობრივი ხასიათის შესახებ.
პროფკავშირები, ისევე როგორც გარემოსდაცვითი მოძრაობები, რჩება ქვეყანაში თვითორგანიზაციისა და კოლექტიური მოქმედების ერთ-ერთ კერად.
რუსეთში თქვენი პოზიციიდან როგორ უყურებთ უკრაინაში იარაღის მიწოდების საკითხებს, დონბასში კონფლიქტს და ნატოს?
უკრაინას, როგორც ინტერვენციას დაქვემდებარებულ ქვეყანას, აქვს სრული უფლება მიიღოს სამხედრო დახმარება ნებისმიერისგან - ისევე როგორც ქურთები და ისევე, როგორც ვიეტნამი 1960-იან და 70-იან წლებში. მით უმეტეს, რომ რუსეთიც წლების განმავლობაში ყიდულობს იარაღს დასავლეთიდან. და რუსეთის მეზობლების - რუსეთთან ურთიერთობის ისტორიით ტრავმირებული - ნატოში გაწევრიანების სურვილი სრულიად გასაგებია.
რაც შეეხება დონბასს, ეს მტკივნეული საკითხია. 2014 წელს რუსეთმა ანექსირა ყირიმი და დონბასის ნაწილები, ისარგებლა იმით, რომ ამ ტერიტორიებზე ბევრი რუსულენოვანი უკრაინელი შეშფოთებული იყო მაიდანის შემდეგ ულტრამემარჯვენეების აღზევებით. რუსეთის შეჭრამ გამოიწვია დაახლოებით მილიონი დონბასის მაცხოვრებლის გაქცევა უკრაინის არაოკუპირებულ ტერიტორიებზე. დონეცკისა და ლუგანსკის ეგრეთ წოდებულ „სახალხო რესპუბლიკებში“ დამყარდა პრომოსკოვური დიქტატურები, ხოლო უკრაინამ ტერიტორიების დასაბრუნებლად „ანტიტერორისტული ოპერაცია“ ჩაატარა, რის შედეგადაც მოსახლეობა დაიღუპა. სრულმასშტაბიანი ომი რუსეთმა 2022 წელს გააჩაღა, ვითომ ეგრეთ წოდებული „სახალხო რესპუბლიკების“ მაცხოვრებლების ინტერესებიდან გამომდინარე. მაგრამ ამან მათ არაფერი მოუტანა გარდა სიკვდილის, ნგრევისა და იძულებითი მობილიზაციისა. რუსეთმა საბოლოოდ უნდა დათმოს პრეტენზია ამ ტერიტორიებზე. მაგრამ მშვიდობა ყირიმსა და დონბასში ომის შემდეგ, ისევე როგორც მშვიდობა სხვა ომში დანგრეულ ადგილებში, არის საერთაშორისო საზოგადოების შეშფოთება. ეს ასევე უნდა იყოს საერთაშორისო მემარცხენეების შეშფოთება.
რეალობა ისაა, რომ რუსეთის ამჟამინდელ ომს უკრაინის წინააღმდეგ ერთი ინიციატორი ჰყავს: რუსეთის ხელმძღვანელობა. მისი ფესვები, სხვა საკითხებთან ერთად, მდგომარეობს რეანიმაციულ იმპერიულ სტერეოტიპებში, რომლებიც ამტკიცებენ, რომ რუსები, უკრაინელები და ბელორუსელები ერთი ხალხია. მაგრამ საბჭოთა კავშირის დაშლიდან 30 წლის ისტორიული პერსპექტივის გათვალისწინებით, ნატოს ხელმძღვანელობა უზარმაზარ პასუხისმგებლობას აკისრია იმ ფაქტზე, რომ ჩვენ კიდევ ერთხელ ვდგავართ გლობალური სამხედრო დაპირისპირების შესაძლებლობის წინაშე. საბჭოთა ბლოკის დაშლის შემდეგ ნატო უნდა დაშლილიყო. მისი მუდმივი არსებობა პირდაპირ გზავნიდა იმას, რომ ნეოლიბერალურ კაპიტალიზმს ალტერნატივა არ არსებობდა.
ამ ალტერნატივის ნაკლებობამ საფუძველი ჩაუყარა რუსეთში პოსტსაბჭოთა ნეოლიბერალიზმს და საბოლოოდ პუტინს და მის ომს. შედეგად, ლიბერალური გლობალიზაციის ყალბი, რეაქციული ალტერნატივა გაჩნდა: „მრავალპოლარული სამყაროს“ პროექტი, რომელზეც პუტინი და მისი თანამოაზრეები სხვადასხვა ქვეყანაში დღეს ოცნებობენ. ეს არის სამყარო, რომელშიც რამდენიმე ძირითადი მოთამაშე სამყაროს ყოფს გავლენის სფეროებად, იმორჩილებს მეზობელ ქვეყნებს, არ ერევა ერთმანეთის უნარებში, გამოიყენონ საკუთარი ხალხი და ეხმარებიან ერთმანეთს შიდა უკმაყოფილების ჩახშობაში. ეს ყველაფერი კეთდება რაღაც განსაკუთრებული, ვითომდა თანდაყოლილი „ეროვნული“ ან „ცივილიზაციური“ ღირებულებების სახელით. პუტინმა უკრაინასთან ომი ამ მიმართულებით გადადგმულ ნაბიჯად მიიჩნია. ამაზრზენია, რომ ეს ხდება ანტიფაშისტური და თუნდაც ანტიკოლონიალური ლოზუნგების ქვეშ, რასაც ბევრი აფასებს.
მემარცხენეებისა და 21-ე საუკუნის დემოკრატებისთვის დიდი კითხვაა, როგორ უზრუნველყონ, რომ იდენტობების, თვითგამორკვევის გარდაუვალად მზარდი დღის წესრიგი სხვადასხვა ჯგუფების, თემების, ტერიტორიებისა და ერებისთვის არ შეუშლის ხელს, არამედ ხელს შეუწყობს გლობალური პრობლემების გადაჭრას. კლიმატი, უთანასწორობა და ახალი შეიარაღების რბოლა. [ქურთი რევოლუციონერი] აბდულა ოჯალანი, რომელიც ფიქრობს ქურთების ეროვნულ პროექტზე, წერს კონცეფციის შესახებ ”დემოკრატიული კონფედერალიზმი“. ვფიქრობ, მისი აქტუალობა ამ კონტექსტში გაიზრდება. თუმცა, მე-20 საუკუნის სოციალიზმის გამოცდილება გვეუბნება, რომ არ არსებობს ერთიანი რეცეპტი ყველა ქვეყნისა და კონტინენტისთვის.
ZNetwork ფინანსდება მხოლოდ მისი მკითხველების გულუხვობით.
შემოწირულობა