იმანუელ ვალერშტეინის გარდაცვალება გამოუსწორებელი დანაკარგია სოციალური მეცნიერებისთვის. ის უდავოდ იყო მეოცე საუკუნის ყველაზე გამორჩეული ამერიკელი სოციოლოგი და უფრო დიდი საერთაშორისო პროექციის მქონე. მისი მთავარი მიღწევა იყო სოციოლოგთა თანმიმდევრული თაობების შთაგონება, რომ უარი თქვან ანალიზის ერთეულზე, რომელშიც ისინი სწავლობდნენ (ეროვნული საზოგადოებები) და უფრო მეტად კონცენტრირდნენ მსოფლიო სისტემაზე (მსოფლიო ეკონომიკა და სუვერენული სახელმწიფო სისტემა). ფერნანდ ბროდელის შეხედულებების შემდეგ, ვალერშტეინი თვლიდა, რომ მზარდი დამოკიდებულებები და ურთიერთდამოკიდებულებები მსოფლიო სისტემაში აქცევს მას ანალიზის ერთეულად, რომელსაც შეუძლია შექმნას უკეთესი სამუშაო ჰიპოთეზები თავად ეროვნული საზოგადოებების შესასწავლად. ასეთი ანალიტიკური შესვენება დიდწილად არასწორად იქნა გაგებული აშშ-ში. თუმცა, როგორც გლობალური ინტელექტუალი, რომელიც იცნობდა სოციალურ მეცნიერებებს სხვადასხვა ენაზე, ვალერშტეინი თითქმის არ განიცდიდა გავლენას. დამოუკიდებლობამდე და დამოუკიდებლობამდე და მის შემდეგ კოლონიალიზმის წინააღმდეგ განმათავისუფლებელი მოძრაობის თითქმის ყველა ლიდერთან და ამ ქვეყნების სოციალურ მეცნიერებთან ერთად ააწყო პროექტები, რათა დაეხმარონ ახალი სამეცნიერო თემების მშენებლობას. გავიხსენოთ მხოლოდ ერთი კონკრეტული შემთხვევა: მაშინ ახლახან დაარსებული ედუარდო მონდლეინის უნივერსიტეტის აფრიკული კვლევების ცენტრი, რომლის დირექტორი იყო აკინო დე ბრაგანსა. ვალერშტეინი იყო სოციოლოგი, რომელიც მთლიანად ერთგული იყო მსოფლიოს ბედზე და, უპირველეს ყოვლისა, უფრო დაუცველი მოსახლეობის ბედზე, რომელთა განთავისუფლება, მისი აზრით, შესაძლებელი იქნებოდა მხოლოდ პოსტ-კაპიტალისტურ, სოციალისტურ საზოგადოებაში. ამიტომ ის ყოველთვის ჩვენთან ერთად იყო მსოფლიო სოციალურ ფორუმზე, 2001 წლიდან 2016 წლამდე. ეს უკანასკნელი თარიღი იყო, როცა ორივე უკანასკნელად ვიყავით ერთად.
მისმა მეცნიერულმა პოზიციამ მას ეჭვქვეშ დააყენა დასავლური, ევროცენტრული აზროვნება, როგორც მთლიანობა - ჩვენი მრავალი მსგავსება. ჯერ კიდევ მაიძულებს გავიხსენო, როდესაც პირველად შევხვდით კოიმბრაში, გულუხვი შეფასება მისცა პატარა წიგნს ეპისტემოლოგიაზე, რომელიც ახლახან გამოვაქვეყნე: Um discurso sobre as ciências (1987). მან მაშინვე შესთავაზა მისი გამოქვეყნება Review-ში, ფერნანდ ბროდელის ცენტრის პრესტიჟულ ჟურნალში, რომლის დირექტორიც ის იყო, ნიუ-იორკის უნივერსიტეტ-ბინჰემტონში. მალევე იგი ხელმძღვანელობდა დიდ საერთაშორისო პროექტს, რომელიც ეხებოდა ანტიევროცენტრულ ეპისტემოლოგიებს, დაფინანსებული გულბენკიანის ფონდის მიერ და რომელსაც უწოდა "გახსნა სოციალური მეცნიერებები".
იმანუელ ვალერშტეინის ურთიერთობა კოიმბრას უნივერსიტეტის ეკონომიკის სკოლის სოციალური კვლევების ცენტრთან (CES) ფართო და შორს მიმავალი იყო. ერთ-ერთმა ჩვენმა მკვლევარმა და ფაკულტეტმა, კარლოს ფორტუნამ, უკვე მიიღო დოქტორის ხარისხი ბინგჰემტონში მისი მეთვალყურეობის ქვეშ. Wallerstein-ის CES-ში ერთ-ერთი ვიზიტის დროს ჩვენ ფართოდ განვიხილეთ ნახევრადპერიფერიის კონცეფციის შესაბამისობა პორტუგალიის მსგავსი ქვეყნების დასახასიათებლად. ჩვენ მივხვდით, რომ პორტუგალიას, ისევე როგორც ევროპის სხვა ქვეყნებს, ჰქონდა ისეთი თვისებები, რომლებიც განასხვავებდა მათ სხვა კონტინენტების ქვეყნებისგან. აქვე დავიწყეთ ჩვენი მუშაობა ნახევრადპერიფერიის თეორიის ხელახალი ფორმულირებისთვის, რათა მოერგებინათ იგი ჩვენს რეალობასთან. შედეგი იყო პორტუგალიური საზოგადოების ანალიზის ერთ-ერთი ყველაზე ნაყოფიერი გზა. სწორედ ამიტომ, ჩვენ შევთავაზეთ, რომ კოიმბრას უნივერსიტეტს მიეღო პატივი იმანუელ ვალერშტეინს მიენიჭოს საპატიო ხარისხი 2006 წელს.
იმანუელ ვალერშტეინის ხსოვნისადმი პატივისცემის საუკეთესო გზაა გავაგრძელოთ ჩვენი შრომა იმ ენთუზიაზმის, პროფესიონალიზმისა და ბრწყინვალე წესის გათვალისწინებით, რომლითაც მან მოახერხა მეცნიერული ობიექტურობისა და ერთგულების შერწყმა დედამიწის დაწყევლილთა მიმართ - პოზიცია, რომელიც არასოდეს ჩავარდა. შთაბეჭდილება მოახდინოს ჩვენზე.
ZNetwork ფინანსდება მხოლოდ მისი მკითხველების გულუხვობით.
შემოწირულობა
1 კომენტარის დამატება
ბოდიშს გიხდით იმანუელის გარდაცვალების გამო, რადგან ის პატიოსანი კაცი იყო. ჩვენ გვჭირდება მეტი მათგანი, ვინც აერთიანებს პატიოსნებას და ინტელექტუალურ გამბედაობას ღრმა ადამიანურობასთან ერთად. ZNet-ის გამო გავიცანი. Გმადლობთ.