ოდესმე გიგრძვნიათ ისეთი რამ, რისი ცოდნაც გსურთ იმის შესახებ, თუ რას ფიქრობს ვინმე, რაც მნიშვნელოვანი იქნებოდა მრავალი ადამიანის სიცოცხლეზე და მაინც არ გაქვთ პასუხის მისაღებად? არ შეიძლება ადამიანს ტელეფონით დაურეკო და აზრი ჰკითხო. პირს არ აქვს საჯარო ტელეფონის ნომერი. მეგობრობას ვერ მიმართავ. ადამიანი არ გიცნობს. თქვენ არ შეგიძლიათ გამოიყენოთ ელექტრონული ფოსტა. პირს არ აქვს საჯარო ელფოსტის მისამართი. ზოგიერთი ადამიანის შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, საზოგადოებისგან მთელი ეს იზოლაცია გონივრულია. ავიღოთ უგო ჩავესი, მაგალითად. მისთვის საჯარო ტელეფონის ნომრის ან ელექტრონული ფოსტის მისამართის ქონა სასაცილოდ დისფუნქციური იქნებოდა. მაგრამ რა მოხდება, თუ თქვენ გაქვთ შეკითხვები და თქვენ არა მხოლოდ ვერ მიიღებთ პირდაპირ პასუხებს, არამედ თქვენ ვერ მიიღებთ პასუხს თქვენს კითხვებზე შუამავლების საშუალებით, რადგან ეს მარშრუტები არის ლაბირინთები, რომლებიც არსად მიდიან. ასე რომ, ყველაზე ხშირად, პრაგმატიზმი უნდა სძლიოს უშედეგო დაჟინებას. Გაინძერი.
მაგრამ რა მოხდება, თუ ადამიანი, რომლის მოსაზრებების მოსმენაც გსურთ, არა მხოლოდ წარმოუდგენლად ღიაა თავისი ქცევით და წარმოუდგენლად გააზრებული რეპუტაციით, არამედ ის პროცესის ნაწილია, რომელიც მოწოდებულია ყველა მხრიდან ადვოკატირების ძიებაში? და რა მოხდება, თუ ფიქრობთ – ცდებით თუ არა ამაში – რომ თქვენი კითხვები პირდაპირ დგას ადამიანის, ამ შემთხვევაში ჩავესის ან ბოლვარიის რევოლუციაში მონაწილე სხვა ადამიანების მიმართ, და არის თქვენი და სხვების ადვოკატირების გასაღები? თუ ასეა, რას იტყვით თქვენი კითხვების კიბერ სივრცეში გადატანაზე, საუკეთესოს იმედით. სულ მცირე, ეს უკეთესია, ვიდრე ბოთლის ჩაგდება ოკეანეში ჩანაწერით, თუნდაც სწრაფი დინების დროს.
უგო ჩავესი ამბობს, რომ მას სურს ოცდამეერთე საუკუნის სოციალიზმის აშენება. ის უარყოფს საბაზრო ურთიერთობებს. ის ანგრევს კაპიტალიზმს. მისი ინოვაციური მიდგომები პოპულარული პოლიტიკური და ეკონომიკური გადაწყვეტილებების მიღებისას და მისი პრიორიტეტიზაცია რადიკალიზებული ჯანდაცვის, განათლებისა და სხვა ადამიანური სერვისების მიმართ, ასევე დიდ იმედს შთააგონებს. მაგრამ პრეტენზიებისა და მოკლევადიანი პოლიტიკის მიღმა, სად მიდის ბოლივარიული რევოლუცია? რა არის მისი ძირითადი ინსტიტუციური მიზნები და გრაფიკი? ეს ის კითხვებია, რომლებზეც პასუხები მსურს მათგან, ვისაც აქვს.
უგო ჩავესი აგრესიულად ანტიკაპიტალისტია. მაგრამ რას ნიშნავს ეს? რაც შეეხება ეკონომიკას, უარყოფს თუ არა ბოლივარიული რევოლუცია წარმოების საშუალებების კერძო საკუთრებას? ის უარს ამბობს ბაზრებზე? უარყოფს თუ არა ის კაპიტალისტურ ანაზღაურებას, მათ შორის ადამიანების, რომლებიც იღებენ მოგებას ქონებაზე, ან იღებენ ხელფასს ვაჭრობის ან თუნდაც გამომუშავებისთვის? ანალოგიურად, უარყოფს თუ არა ბოლივარიული რევოლუცია კაპიტალიზმის შრომის ტიპურ დანაწილებას, რომელშიც სამუშაო ძალის დაახლოებით 20 პროცენტი მონოპოლიზებულია ყველა გამაძლიერებელ ამოცანას, ხოლო დანარჩენი 80 პროცენტი აკეთებს მხოლოდ თავდაჯერებულ, განმეორებად და მორჩილ შრომას?
იმის გათვალისწინებით, რომ ჩავესი ეწინააღმდეგება კონკრეტულ კაპიტალისტურ ინსტიტუტებს, აქვს თუ არა მას განცდა, თუ რა შეცვლის მათ უკეთეს ეკონომიკაში? სხვანაირად რომ ვთქვათ, თუ ბოლივარიული რევოლუცია არის ოცდამეერთე საუკუნის სოციალიზმისთვის, მაინტერესებს რას ნიშნავს ეს? რა არის მეოცე საუკუნის სოციალიზმში, მაგალითად, რასაც ჩავესი უარყოფს? არის თუ არა ისეთი ცენტრალური დაგეგმვა, როგორიც საბჭოთა კავშირში ვნახეთ? არის თუ არა ისეთი ბაზრები, როგორიც იუგოსლავიაში ვნახეთ? არის თუ არა ეს ტიპიური მე-20 საუკუნის სოციალისტური შრომის დანაწილება, როგორც ეს ვნახეთ რუსეთში, იუგოსლავიასა და ჩინეთში და რომელიც არსებითად იგივეა, რაც შრომის დანაწილება, რომელსაც ვხედავთ კაპიტალიზმში? არის თუ არა ანაზღაურების ნორმები, რომლებიც ამ სოციალიზმებმა გამოიყენეს, რომლებიც საკუთრების მოგებაზე უარის თქმისას, ძალაუფლებისა და გამომუშავების საფასური შეინარჩუნეს?
ანალოგიურად, როგორიც არ უნდა იყოს ჩავესი არ ეთანხმება „მეოცე საუკუნის სოციალიზმს“, რის აშენებას გვთავაზობს ის ვენესუელაში ამის ნაცვლად? რას ეძებს ბოლივარიული რევოლუცია ეკონომიკისთვის? თვლის თუ არა მას, რომ მუშებმა და მომხმარებლებმა უნდა ჰქონდეთ სათქმელი ეკონომიკურ გადაწყვეტილებებზე იმ პროპორციით, რაც მათზე აისახება – რაც იქნება თვითმართვა? თვლის, რომ მუშები და მომხმარებელთა საბჭოები და არა დირექტორთა საბჭოები ან მენეჯერები, უნდა იყვნენ ეკონომიკური გადაწყვეტილების მიღების უფლებამოსილების ადგილსამყოფელი თითოეულ სამუშაო ადგილზე? თვლის თუ არა მას დეცენტრალიზებული და მონაწილეობითი დაგეგმვა ამ მუშაკთა და მომხმარებელთა საბჭოების მიერ, მათ შორის თანამშრომლობითი მოლაპარაკებების განაწილებაზე და არა ზემოდან ქვემოთ ბრძანების განაწილებაზე ან კონკურენტული ბაზრის განაწილებაზე? თვლის თუ არა მას მუშების ანაზღაურება რამდენ ხანს და რამდენ ხანს შრომობენ და მძიმე პირობების გაძლებისთვის, მაგრამ არა ქონების, სიმძლავრის ან თუნდაც პროდუქციის ღირებულებისთვის? თუ ეს მახასიათებლები არ არის ბოლივარიის დღის წესრიგის ნაწილი, მაშინ რა არის სასურველი ვენესუელას მომავლისთვის და რატომ?
ჩავესი იყო ძალიან ხმამაღალი არა მხოლოდ დემოკრატიის შესახებ პოლიტიკაში, არამედ იმ ადამიანებზე, რომლებსაც შეუძლიათ სიტყვასიტყვით თქვან თავიანთი სოციალური და პოლიტიკური ცხოვრება. უარყოფს თუ არა ბოლივარიული რევოლუცია, გარდა კაპიტალისტური ეკონომიკისა, ასევე ტიპიური ზემოდან ქვემოთ გაუცხოებული ხელისუფლებისადმი მიდგომებს, რომლებსაც დღეს მსოფლიოში ვხედავთ? ეძებს თუ არა ბოლივარიული რევოლუცია რაღაც ფუნდამენტურად განსხვავებულს პოლიტიკისთვის თავისი ძირეული შეკრებებით და თუ ასეა, რა ფასეულობებსა და თვისებებს ანიჭებს მას უპირატესობა? ანალოგიურად, არის თუ არა რაიმე ახალი მიდგომების შესწავლა კანონის აღსრულებისა და სასამართლოს შესახებ? და აქვს თუ არა ბოილივარიის რევოლუციას რევოლუციური დღის წესრიგი გენდერული საკითხებისა და რასობრივი საკითხების გარშემო? ის საბოლოო ჯამში მხოლოდ გენდერულ და რასობრივ პოლიტიკას ეძებს, თუ არის თუ არა ფუნდამენტური ცვლილებები ამ სფეროებში არსებულ ინსტიტუტებშიც? აქვს თუ არა ბოლივარიის რევოლუციას წარმოდგენები იმის შესახებ, თუ რა შეიძლება იყოს ასეთი ცვლილებები და თუ არა, აქვს თუ არა მას რაიმეს მიღწევის მეთოდი?
ასევე მინდა ვიცოდე ბოლივარიული მედიის შესახებ. ვენესუელის მთავარი მედია ვიწრო საკუთრებაში და კონტროლირებადია და არანაირად არ ასახავს ვენესუელის მოსახლეობის სურვილებს. მართლაც, რამდენადაც მათ შეუძლიათ, ისინი მზად არიან ხელი შეუშალონ პოზიტიურ ცვლილებებს. მაინტერესებს ჩავესის შეხედულება იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა იყოს ორგანიზებული მედია უკეთეს მომავალში? და მაინტერესებს რა გეგმები აქვს მას მედიის მიმართ ვენესუელაში. შორიდან ჩანდა, რომ ბოლივარიული მიდგომა განათლების, ჯანდაცვის, მედიისა და სხვა სფეროების მიმართაც იყო სტრუქტურების პარალელური ნაკრების აგება, რაც ახლა არსებობს - მაგალითად, ბოლივარიის უნივერსიტეტი, ჯანდაცვის კლინიკები და ტელეკომპანია - იმ იდეით, რომ ეს ახალი მიდგომები დროთა განმავლობაში ჩაანაცვლებს ძველს. ეს არის გეგმა? და არის თუ არა შეშფოთება, რომ ასპარეზი, რომელშიც ხდება ეს კონკურენცია ძველსა და ახალს შორის, არის ბაზრის ასპარეზი, რომელიც, რა თქმა უნდა, არ ემხრობა სოლიდარობას, სოციალურობას და ა.შ.?
როგორც ყველამ ვიცით, შეერთებული შტატები რეგულარულად იყენებს თავის სიმდიდრეს საერთაშორისო ურთიერთობების გასაფუჭებლად იმ გზებით, რომლებიც მიზნად ისახავს შეერთებული შტატების ელიტების ძალაუფლებისა და სიმდიდრის შენარჩუნებას და გაფართოებას, რასაც ეს ტანჯვა აკისრებს სხვებს. როგორც ჩანს, ვენესუელა ასევე იყენებს თავის აქტივებს საერთაშორისო ასპარეზზე სხვადასხვა სავაჭრო შაბლონების, გრანტების და ა.შ. ინიცირების გზით. მაინტერესებს, რა ხელმძღვანელობს ამ აქტებს? როდესაც ვენესუელა ცვლის ნავთობსა და სხვა პროდუქტებს სხვა ქვეყნებთან, აპირებს ჩავესი საბაზრო კურსებით გაცვლას, თუ მას აქვს განსხვავებული დამოკიდებულება იმის შესახებ, თუ რა უნდა განსაზღვროს ვალუტის კურსი და თუ ასეა, როგორც ჩანს, რა არის ეს? ფიქრობდა ჩავესი ვენესუელის აქტივების აშკარად გამოყენებაზე პროექტებისა და აქტივისტური მოძრაობების დასახმარებლად მთელს მსოფლიოში, რომლებიც ეძებენ სასურველ ცვლილებებს სამართლიანობის, თანასწორობისა და ა.შ.? შეეძლო ჩავესს წარმოედგინა ვენესუელას საკუთრებაში არსებული Citgo, რომ გახდეს ტროას ცხენი მუშების კონტროლისთვის და სოციალურად ორიენტირებული წარმოებისთვის აშშ-ში? შეიძლება თუ არა ჩავესს წარმოედგინა პირდაპირი თანხების შემოწირულობა მოძრაობებისთვის, ან შესაძლოა ამის გაკეთება წიგნის უფლებების გადახდის გზით ან ვენესუელასთან სხვა შეთანხმებების სახით?
და ბოლოს, ბოლივარიული რევოლუციის დროის გასაგებად, მაინტერესებს, რას ელიან ჩავესი და სხვა ვენესუელელი აქტივისტები, რომ იყოს ყველაზე მნიშვნელოვანი და სამაგალითო მიღწევები ვენესუელაში მომდევნო ხუთი თუ ათი წლის განმავლობაში? და მაინტერესებს რამდენად შეედრება ჩავესის შეხედულებები და ბოლივარიის მთავრობის სხვა ოფიციალური პირების, ლეიბორისტების ლიდერების და საბაზო აქტივისტების შეხედულებები ფართო მოსახლეობის შეხედულებებს? არის თუ არა ფართო საზოგადოება სინქრონიზებული დღის წესრიგთან ან გვერდით მდგომარეობებთან. არის თუ არა ის მზად აიღოს ინიციატივა წინასწარ, თუ ის მიიწევს წინ საკუთარი ინიციატივების გარეშე?