Síðasta eitt og hálft ár hefur Grikkland verið ketill stéttastríðs. Í desember 2008 átti sér stað staður þar sem anarkistar börðust við lögreglu á götum úti, í því skyni að koma í veg fyrir að bönkum yrði bjargað og dregið úr opinberum útgjöldum til menntamála, um allt land. Í þeim mánuði voru einnig stofnuð aðalfundir verkafólks, innflytjenda, námsmanna og fátækra til að samræma andspyrnu og skipuleggja mótmælaaðgerðir. Nemendur víðsvegar um Grikkland hertóku einnig skóla sína og háskóla og breyttu þeim í miðstöðvar róttækni
[I]. Þrátt fyrir átök á götum úti breiddist uppreisnin hins vegar ekki út á vinnustaði. Þetta var að hluta til vegna þess að embættismenn stærstu verkalýðsfélaganna voru fjandsamlegir í garð mótmælenda. Við ýmis tækifæri hvöttu þeir félaga sína til að yfirgefa göturnar og snúa aftur til vinnu og fordæmdu þá sem tóku þátt í aðgerðunum
[Ii]. Niðurstaðan var sú að í lok janúar fór uppreisnin að minnka við sig.
Hin vaxandi reiði sem gríska þjóðin fann til í garð ríkisins og kapítalismans hvarf hins vegar ekki. Allt árið 2009 héldu stöku átök milli aðgerðasinna og lögreglu áfram. Reglulegar mótmælaaðgerðir fóru einnig fram, td við fjölmörg tækifæri lokuðu smábændur vegi um allt land.
[Iii]. Í febrúar á þessu ári sprakk reiðin sem fólk var að finna enn og aftur. Síðustu tvo mánuði hafa gríska ríkið og auðmenn staðið frammi fyrir gríðarmiklum mótmælum, sem ef þau halda áfram að stækka gætu keppt við eða jafnvel skyggt á uppreisnina í desember 2008.
Ástæðan fyrir því að þessi nýja umferð umfangsmikilla mótmæla hefur átt sér stað er sú að gríska ríkisstjórnin lýsti því yfir að hún ætlaði að ráðast á verkamenn og fátæka til að ná niður skuldum ríkisins – sem að mestu leyti höfðu myndast vegna endurtekinna björgunaraðgerða fyrir þá ríku. Í því skyni var tilkynnt að laun opinberra starfsmanna yrðu lækkuð, virðisaukaskattur hækkaður og fjárveiting almannatrygginga skert. Viðbrögð verkafólks og fátækra við þessu áhlaupi voru nánast strax. Nokkrum klukkustundum eftir að sósíalíski forsætisráðherrann, George Papandreou, tilkynnti um þessar ráðstafanir í lok febrúar, réðust anarkistar inn á ráðstefnu milli þjóðhagsráðherrans og iðnaðarmanna og stöðvuðu málsmeðferðina á stórkostlegan hátt. Nokkrum dögum síðar fóru opinberir starfsmenn, þar á meðal skattheimtumenn, læknar, hjúkrunarfræðingar, kennarar og flugumferðarstjórar, í sólarhringsverkfall. Á þessu tímabili stöðvaðist Grikkland nánast. Í mótmælunum sem fylgdu verkfallinu komu starfsmenn frammi fyrir lögreglunni og reyndu að brjótast í gegnum línurnar með sorpbíl.
[Iv]. Reyndar komu aðgerðir mótmælendanna á óvart, þar sem mótmæli verkalýðsfélaga í Grikklandi eru yfirleitt tiltölulega staðföst málefni og markaði í raun upphaf þess sem koma skyldi.
Á 24
th febrúar var annað verkfall boðað af stærstu verkalýðsfélögunum í Grikklandi. Það sem verkalýðsforingjarnir höfðu hins vegar ekki búist við var hörku mótmælanna sem myndu fylgja verkfallinu. Í einu mótmælanna gengu yfir 40 manns í gegnum Aþenu og götubardagar brutust út á milli mótmælenda og lögreglu. Samhliða þessu voru tákn kapítalismans, eins og fjölþjóðlegir bankar, einnig skotmörk mótmælenda sem mölvuðu glugga þeirra og framhlið. Í kjölfarið hertóku sumir aðgerðarsinnar kauphöllina í stutta stund ásamt fjármálaráðuneytinu. Sömuleiðis hertóku verkamenn einnig Þjóðprentsmiðjuna í því skyni að stöðva prentun niðurskurðarlöggjafar; en uppsagnir starfsmenn frá Olympic Airways hertóku skrifstofur ríkisbókhalds í nokkra daga
[V]. Á sama tíma hertóku anarkistar í borginni Yannena einnig höfuðstöðvar stjórnarflokksins, PASOK, til að mótmæla niðurskurðaraðgerðum og handtökum mótmælenda um allt land.
[Vi]. Þessu fylgdi síðan 10 manna göngur til Alþingis þann 000
th mars. Fyrir utan þingið hófust lítil átök milli mótmælenda og óeirðalögreglunnar. Á meðan á þessu stóð lét óeirðalögreglan skjóta táragasi beint í andlitið á Manolis Glezos, andspyrnubaráttumanninn gegn nasista sem lækkaði fána nasista frá Akrópólis í seinni heimsstyrjöldinni. Í kjölfarið brugðust mótmælendur við og logandi varnir voru reistar á sumum götunum
[Vii].
Greinilegt var að gríska ríkið var óttaslegið yfir ákefð þessara mótmæla. Dagana sem fylgdu tilkynnti lögreglumaður að „ríkisstjórn ESB og Grikklands væru reiðubúin að senda 7000 öfluga evrópska lögreglulið til að bæla niður það sem gæti virst vera væntanleg uppreisn“.
[viii]. Orð embættismannsins höfðu hins vegar lítil áhrif og mótspyrna hélt áfram með annarri umferð fjölmennra mótmælagöngu sem fóru fram 11.
th mars. Þetta sáu yfir 150 manns gengu út á götur og gengu á þing. Á leiðinni til þingsins réðst lögreglan á stóra anarkista blokk og til átaka kom þar sem táragas og molotovkokteila skiptust á. Orrustur breiddust fljótlega út um Aþenu og um kvöldið höfðu varnir verið reistar í anarkistahverfinu Exarcheia. Samhliða þessu var boðað til 000 stunda allsherjarverkfalls þar sem yfir 24 milljónir manna, tæpur þriðjungur þjóðarinnar, tóku þátt í
[Ix]. Nokkrum dögum síðar var þessu síðan fylgt eftir með annarri göngu á þingið, sem lögreglan réðst strax á. Mörg ungmennanna í göngunni brugðust við með því að kasta flöskum og grjóti í lögregluna. Við þetta bættist að starfsmenn hjá Orkuveitu ríkisins hófu 48 klukkustunda verkfall, sem skildi eftir sig mikið rafmagnsleysi í Grikklandi. Nýlega var boðað til annars allsherjarverkfalls og er áætlað að það standi í lok mars eða byrjun apríl.
Þrátt fyrir hörð mótmæli og áframhaldandi aðgerðir standa aðgerðasinnar og starfsmenn sem taka þátt þó frammi fyrir ýmsum áskorunum. Kannski er stærsta áskorunin sem þeir standa frammi fyrir að embættismenn innan tveggja stærstu verkalýðssamtaka, einkageirans GSEE og hins opinbera ADEDY, eru nátengdir valdaflokknum, sósíalista PASOK, sem er drifkrafturinn á bak við niðurskurðaráformin. . Reyndar hafa GSEE og ADEDY embættismenn oft notað verkalýðsfélögin sem öryggisventla þar sem starfsmenn gætu fengið útrás fyrir reiði sína, en aldrei raunverulega ögrað kerfinu. Í fortíðinni þegar mótmæli í Grikklandi hafa stigmagnast hafa þessir embættismenn afturkallað stuðning GSEE og ADEDY. Enn og aftur virðast vera merki um að þessir embættismenn ætli að endurtaka þetta eins og er. Til dæmis hafði upphaflega verið áætlað að annað allsherjarverkfall yrði 16th mars. Embættismenn GSEE og ADEDY frestuðu þessu hins vegar undir því yfirskini að það væri of nálægt fyrra allsherjarverkfalli og að verkalýðsfélögin ætluðu að taka þátt í þingum á þessu tímabili. Þeir frestuðu því næsta allsherjarverkfalli í apríl í aðgerð sem lítur út fyrir að það gæti verið hannað til að stöðva skriðþunga mótmælanna.
Ef halda á skriðþunga mótmælanna þá þarf að brjóta vald embættismanna stéttarfélaganna til að setja dagskrána. Til lengri tíma litið gæti þetta hugsanlega verið gert með því að verkamenn tækju upp baráttu gegn embættismönnum verkalýðshreyfingarinnar til þess að breyta verkalýðsfélögunum í sjálfstjórnandi, róttæk og óhefðbundin samtök undir stjórn verkamanna sjálfra. Nú þegar eru merki um að slíkt ferli kunni að vera hafið. Á meðan á 5
th mars, var yfirmaður GSEE ráðist af mótmælendum og sakaður um að vera uppseldur. Honum var kastað mat og grjóti og að lokum neyddur til að leita skjóls á gríska þinginu á bak við her óeirðalögreglu.
[X]. Reyndar geta þessar aðgerðir launafólks verið snemmbúin merki þess að þeir ætli að reyna að heyja baráttu til að knýja verkalýðsfélögin í róttækari átt og breyta þeim í róttæk samtök frá grunni. Baráttan við að breyta verkalýðsfélögunum í botn-upp samtök er hins vegar langtímaferli og hvort hægt sé að vinna slíka baráttu, miðað við umfang skriffinnsku verkalýðsfélaganna, er opin spurning. Hvað sem því líður, það sem er öruggt er að slík barátta eða sigur mun líklega ekki nást í bráð – sem þýðir að embættismenn tengdir PASOK munu örugglega halda áfram að stjórna stærstu verkalýðsfélögunum um ókomna tíð. Þetta þýðir að til þess að halda uppi mótmælunum þurfa verkamenn, innflytjendur og aðgerðarsinnar líklega að reyna að komast framhjá þessum verkalýðsforingjum með því að stofna aðalfundi eða starfsmannaráð, eins og gerðist í desember 2008. Þessi stefna býður upp á nokkra von og Nú þegar hafa nokkrir aktívistar námsmanna og anarkistar byrjað að reyna að mynda allsherjarþing á meðan mótmælalotunni stendur.
Önnur áskorun sem virðist líkleg til að standa frammi fyrir er einnig hvernig á að útvíkka núverandi baráttu inn á vinnustaðinn. Kannski er einn stærsti veikleiki uppreisnarinnar í desember 2008 að henni tókst ekki að ná inn á vinnustaði og nánast engin verksmiðjuvinna átti sér stað, sem þýðir að hagsmunir hinna ríku voru áfram tiltölulega öruggir. Ef núverandi mótmæli gætu breiðst út í verksmiðjuhernám þá eru raunverulegar líkur á því að gríska ríkið og kapítalíska kerfið verði í grundvallaratriðum ögrað. Það er þó fjarri því að svo verði í raun. Eina raunverulega vissan er hins vegar sú að gríska þjóðin leggst ekki niður og sættir sig einfaldlega við aðhaldsaðgerðirnar og ætlar að minnsta kosti um ókomna framtíð að berjast gegn þeim harkalega.
[Iv] www.libcom.org/news/public-sector-strike-paralyzes-greece-10022010 10. febrúar 2010
ZNetwork er eingöngu fjármagnað með örlæti lesenda sinna.
Styrkja