Í morgun kom þjáningin, sorgin og skelfingin sem hafa heimsótt svo marga saklausa á undanförnum árum til London. Við höfum ekki greitt það verð sem fólk hefur greitt í Fallujah, Najaf eða Jenin, en það er engu að síður há verð. Og grunnorsakir þess eru þær sömu.
Sprengjuárásirnar voru ömurlega fyrirsjáanlegar. Reyndar hafði þeim verið spáð víða og ítrekað - ekki síst af fastráðnum Lundúnabúum, sem vissu að með því að taka Bretland inn í Írak hlið við hlið við Bandaríkin, hafði Tony Blair sett borgina sína í skotlínuna.
Þegar ég skrifa er verið að hreinsa flakið og telja mannfall. En Blair hefur þegar komið fram í sjónvarpi til að ávarpa þjóðina og heitið því að verja „gildin okkar“ og „lífsmáta okkar“ gegn þeim sem myndu „þröngva öfgahyggju upp á heiminn“. Hann talaði um einingu „siðmenntaðra þjóða“ í því að standa gegn „hryðjuverkum“. Þó að sendingin gæti verið flottari, var sýn hans á „okkur“ á móti „þeim“ óaðgreinanleg frá Bush. Jafnvel á mælikvarða Blairs var þetta frammistaða ógeðslegrar hræsni, þar sem hann reyndi að grípa siðferðilegan háa völl í tengslum við ofbeldi og eyðileggingu sem hann sjálfur hjálpaði til við að losa um.
Verkamannastjórnin, sem íhaldsstjórnandstaðan og hægri pressan dreymdi um, mun nú reyna að spila á óttann og tromma upp hefndarhyggju. Á þessu stigi er hins vegar óljóst hvernig breska íbúarnir munu bregðast við. Mun stemmningin líkjast meira eftir 9. september í Bandaríkjunum eða Spáni í kjölfar blóðbaðsins í Madrid?
Daginn eftir sigur á Ólympíuleikunum í Lundúnum eru árásirnar grimm áminning um að fjölmiðlunarguðspjall mun ekki gera neitt til að draga úr hnignandi stöðu Bretlands á heimsvísu. Nálægð Blairs við Bush, baráttu hans fyrir bandarísku nýfrjálshyggjufyrirmyndinni í Evrópusambandinu, árásargjarn sókn hans í „stríðið gegn hryðjuverkum“ hefur allt dregið úr Bretlandi í augum Evrópu og heimsins.
Þetta er veruleiki sem margir í Bretlandi eru sérlega meðvitaðir um. Andstaðan við innrásina í Írak breiddist út um alla geira bresks samfélags og var yfirþyrmandi í London. SÃðari uppljóstranir um svikafullar fullyrðingar um gereyðingarvopn Íraka hafa gert almenningsálitið enn biturt â og gert forsætisráðherrann, samkvæmt hverri skoðanakönnun, að einum minnsta trausti og vanvirtasta einstaklingi landsins.
Auðvitað tókst Blair að sigrast á þessu ákveðna óhagræði og endurkjörinn sjálfan sig í maí þökk sé fjarveru markverðrar andstöðu innan hins rótgróna stjórnmálakerfis. Þeirra fjarveru mun gæta mjög á komandi dögum þar sem Bretar glíma við afleiðingar sprengjuárásanna.
Blair-stjórnin mun eflaust leitast við að nota ódæðisverkið í morgun til að auka skelfilegar árásir sínar á borgaraleg frelsi. 1.5 milljónir múslima í landinu, sem þegar hafa orðið fyrir áreitni lögreglu, mun verða fyrir auknum þrýstingi. (Ráðskýrendur hafa verið fljótir að halda því fram að sprengjurnar kunni að vera verk fólks sem felur sig nafnlaust innan „löghlýðna múslimasamfélagsins“.) Mótmælendur gegn hnattvæðingu – sem nú eru samankomnir fyrir utan G8 leiðtogafundinn á Gleneagles hótelinu í Skotland – verður stimplðið sem ‘hryðjuverkamenn’ og brugðist við í samræmi við það.
Að kynda undir og nýta ótta hefur verið sérstaða Blair-stjórnarinnar. Hælisleitendur, hettuklæddir unglingar, herskáir múslimar, anarkistar, barnaníðingar … listinn yfir skotmörk er langur og ógnvekjandi sveigjanlegur. Alltaf þegar þörf er á að afvegaleiða fólk frá áhrifum nýfrjálshyggjunnar efnahagsstefnu ríkisstjórnarinnar, frá því að hún hafi ekki náð að endurreisa opinbera geirann, frá misgetnum erlendum ævintýrum, er töfraður fram nýr blóraböggur. Sprengjuárásirnar gætu hjálpað þessu ferli, en það er líka ástæða til að vona að að þessu sinni verði mikil andspyrna almennings.
Þann 15. febrúar 2003 söfnuðust um tvær milljónir manna saman í London til að mótmæla yfirvofandi árás á Írak. Ég man að ég talaði við nágranna sem sagði mér stoltur að hann væri að fara í gönguna – sína fyrstu mótmælagöngu – vegna þess að hann var fordæmdur ef hann ætlaði að láta Tony Blair stofna lífi barna sinna í hættu með því að gera London helsta skotmark fyrir árás.
Allt sem hefur gerst sÃðan – afhjúpun lyga eftir lygi, daða breskra hermanna, neitun á jarðveruleika à Ãrak til að samræmast atburði Blairs – hefur enn frekar fest gremju almennings á strÃðinu, sem er almennt litinn sem Afrakstur af ákvörðun Blairs að náða hylli George Bush. Forsætisráðherrann reiknar út að sprengjuárásirnar muni sameina Breta á bak við ríkisstjórn sína og að snerting af vel æfðum ríkismannalíkum grafík muni fríska upp á ímynd hans. Margir fjölmiðlar munu dæla út þeim skilaboðum að okkur sé öllum ógnað frá andlitslausum villimönnum sem eru óskynsamlega á móti „lífsmáta okkar“. Það verður á valdi andstríðshreyfingarinnar að setja fram aðra greiningu, til að minna fólk á að þessi árás er afleiðing af hlutverki okkar við að uppræta grimmd í Afganistan, Írak og Palestínu, og að krefjast þess að engin siðferðisleg afstaða okkar Leiðtogar geta komið í stað þeirrar stefnubreytingar sem sárlega þarfnast.
ZNetwork er eingöngu fjármagnað með örlæti lesenda sinna.
Styrkja