Heimild: Nicklicata.com
Undanfarið ár hafa nýjar rannsóknir sýnt hvernig stórkostleg auðsöfnun hefur safnast saman hjá aðeins 1 prósenti Bandaríkjamanna á síðustu fjórum áratugum. Ef sú þróun heldur áfram mun framtíð okkar sem lýðræðisríki líða undir lok. Svo fyrsta skrefið er að viðurkenna það, og annað er að taka á því núna.
Þessi þróun var magnbundið sýnd m.an blað RAND Corporation, Þróun tekna frá 1975 til 2018 eftir Carter C. Price og Kathryn Edwards. Þeir notuðu tímabundinn ójöfnuð og ójöfnuð á tekjustigi sem tengir tekjuvöxt við hagvöxt. A ssamantekt og umsögn um verk þeirra Nick Hanauer og David M. Rolf er aðgengilegur almenningi í Tími.
RAND rannsóknin sýnir hvernig frá 1947 til 1974 jukust rauntekjur nálægt hagvexti á mann á öllum tekjustigum. Síðan þá hafa Bandaríkjamenn, sem höfðu þegar verið í efsta 1 prósentinu, fengið mun stærri hluta af hagvexti þjóðar okkar. Á hverju tekjustigi fram að 90. hundraðshluta fær launafólk aðeins brot af því sem það hefði fengið ef ójöfnuður hefði haldist óbreytt frá 1974.
Í raunlaunum þýðir þetta að starfsmaður í dag með miðgildi einstaklingstekna upp á $36,000 myndi fá $28,000 til viðbótar með því að nota vísitölu neysluverðs sem mælikvarða á vöxt. Það kostar $10.10 til $13.50 til viðbótar á klukkustund ofan á núverandi laun.
Gagnrýnendur benda á hvernig aukið gjá í auði meðal Bandaríkjamanna er ekki tilviljunarkennd efnahagsleg þróun heldur pólitískt drifin áætlun til að vernda fjármagn valinna hópa og getu þeirra til að auka það með því að stjórna lýðræðislegu ákvarðanatökuferli okkar.
Stjórnmálafræðingarnir Jacob S. Hacker og Paul Pierson, í Leyfðu þeim að borða tíst: Hvernig réttu reglurnar á tímum mikils ójafnaðar, halda því fram að Repúblikanaflokkurinn hafi sameinað plútókratískum efnahagslegum forgangsröðun og hægri lýðskrumi sem ógnar bandarísku lýðræði. Í YouTube viðtali sem vísar til áratuga rannsókna, Hacker og Pierson útskýra dómslykkja skattalækkunar sem einkennir stefnu repúblikana.
Öldungadeildarþingmaðurinn Sheldon Whitehouse telur að þessi nálgun sé að grafa undan lýðræðislegri ríkisstjórn okkar. Hans kynning í staðfestingarskýrslum Amy Coney Barrett fyrir Hæstarétti Bandaríkjanna greinir frá því hvernig órekjanlegir peningar frá fólki „með nánast ótakmarkaða fjármuni hafa [hagnað] dýrmætustu bandarísku gjafir – atkvæðagreiðsluna. Það er ekki bara vinsæla atkvæðagreiðslan sem þeir eru að reyna að stjórna heldur einnig atkvæðin á þinginu til að vernda og auka auð sinn.
ProPublica verk eftir Justin Elliott og Robert Faturechi Leyndarlegar IRS skrár sýna hversu mikið ofríkir græddu með því að móta „stóra, fallega skattalækkun“ Trumps afhjúpað trúnaðargögn IRS. Þeir sýna milljarðamæringa fyrirtækjaeigendur senda hagsmunagæslumenn til að ganga úr skugga um að skattareikningur Trumps 2017 væri sniðinn að þeirra hag.
Ron Johnson, öldungadeildarþingmaður Repúblikanaflokksins í Wisconsin, hótaði að greiða atkvæði „nei“ við skattalækkun Trumps nema hún innihélt ákvæði um greiðsluaðlögun sem skattaívilnun fyrir „lítil fyrirtæki“. Fréttamennirnir tengdu skattaívilnunina við tvær fjölskyldur stærstu gjafanna við herferðir Johnsons og Trumps. Þeir lögðu til um 20 milljónir dala bara til hópa sem styðja endurkjörsherferð Johnsons árið 2016. Þetta eru miklir peningar, en þeir fengu líka 215 milljónir dala í skattafrádrætti árið 2018 eingöngu frá Johnson, sem breytti upprunalegum skattapakka Trumps. Niðurstaða Elliott og Faturechi var byggð á upplýsingagjöf um hagsmunagæslu og fjármögnun herferða, tölvupóstum og dagatölum fjármálaráðuneytisins sem fengust í gegnum lögsókn um upplýsingafrelsi og trúnaðarupplýsingar um skatta.
Hvers vegna hafa opinberanir sem þessar ekki orðið til þess að lýðskrumshreyfing hefur beint þessum tegundum skattfríðinda til hinnar minnkandi millistéttar? Því miður hefur sú hugsanlega stjórnmálahreyfing verið hindrað af frásögn, fyrst og fremst knúin áfram af repúblikönum, um að hvers kyns hækkun á skatti muni leiða til minna fé í vasa meðalkjósenda og minna frelsis í daglegu lífi þeirra. Repúblikanar héldu sig við þessi skilaboð þegar þeir voru á móti öllum nýjum sköttum á þá ríkustu til að aðstoða við að fjármagna löggjafarfjárfestingu Biden forseta í niðurníddum innviðum okkar, án tillits til þess að það hefði skapað öflugra hagkerfi og mikilvægari atvinnutækifæri.
Skattur á efsta 1% eða jafnvel efstu 10% þjóðarinnar lækkar ekki tekjur launavinnufjölskyldna. Hins vegar er vaxandi auðsmunur ekki talinn mikilvægur af þessum fjölskyldum. Skoðanakannanir kjósenda sýna að dreifing auðs lendir nærri botni þeirra áhyggjum. Þetta viðhorf gæti að hluta til stafað af þeirri skynjun að til að loka þessu bili myndi leiða til sósíalisma, sem repúblikanar tengja ítrekað við einræðisstjórnir Rússlands eða Kína.
Hins vegar eru tvær stærstu kommúnistaríkin í heiminum að upplifa sama vaxandi auðsmun innan íbúa sinna og stærsta kapítalíska ríki heims. Afhverju er það? Jafnvel þó að Rússar og Kína hafi heitið því að skapa jafnréttissamfélag og Bandaríkin segjast vernda einstaklingsfrelsi, hafa allir þrír fjarlægt eða dregið úr reglugerðum á heimamarkaði sínum sem myndi koma í veg fyrir að elíturnar einokuðu hann. Þessi elíta getur komið frá arfgengum auði eða stöðu stjórnmálaflokka eða bara einstaklingum sem starfa innan efnahagskerfis hvers lands. Niðurstaðan er sú sama: Samþjöppun fjármagnsauðlinda meðal færri fólks á sér stað bæði í kommúnistaríkjum og kapítalískum löndum.
Í smá stund skulum við skoða hvað er að gerast í Rússlandi og Kína. Stórkostlegasta og lengsta tilraunin til að útrýma óhóflegri samþjöppun auðs væri Sovétríkin. Þegar sovéska hagkerfið var myndað voru kóngafólkið og bændurnir sem áttu land þeirra sviptir eignum sínum, ef ekki persónulega útrýmt, vegna þess að þeir komu í veg fyrir stofnun jafnréttissamfélags. Að sumu leyti náðist það markmið. Til dæmis, á áttunda áratugnum voru Sovétríkin boðuð sem þjóð sem hafði tekist að útvega meira húsnæði fyrir þegna sína en Bandaríkin
Þrjátíu árum síðar hefur hins vegar komið fram ný auðug elíta sem stjórnar Rússlandi. Timothy Snyder, í Um harðstjórn, heldur því fram að rússneska fákeppnin hafi komist til valda eftir 1990 vegna viðleitni Vladímírs V. Pútíns forseta. Þeir eru áfram við stjórnvölinn, eyðileggja ekki aðeins lýðræði landsins heldur vinna að því að eyðileggja lýðræði annars staðar.
Kína, stærsta „kommúnista“ þjóð heims, og eins og Rússar kommúnistar að nafninu til, glímir nú við hvernig eigi að halda aftur af auðugu fákeppninni, skv. grein í Foreign Affairs eftir Anko Milanovic, prófessor við London School of Economics. Milanovic trúir því að „ójöfnuður sé orðinn akkilesarhæll kínverska kerfisins, þar sem hann brjóti gegn sósíalískum kenningum ríkisstjórnarinnar og grafi undan óbeinum samningi milli valdhafa og stjórnaðra.
Fjöldi milljarðamæringa í Rússlandi og sérstaklega Kína hefur aukist. Peking á fleiri milljarðamæringa en New York borg. Ef Hong Kong verður pólitískt sameinað Kína munu Bandaríkin dragast aftur úr Kína í fjölda milljarðamæringa. Rússland er nú með fimmta flesta milljarðamæringa í heiminum. Hvorki Kína né Rússland komast nálægt því að hafa lýðræðislega ríkisstjórn eða samfélag, þannig að almenningur hefur takmarkaða möguleika á að minnka auðmagn sitt.
Sumir sagnfræðingar halda því fram að það verði alltaf einhver breytileiki í dreifingu auðs í samfélagi. Í Sapiens stutt saga mannkyns, Yuval Noah Harari bendir á að það gæti hafa hafist þegar landbúnaður kom í stað fæðuleitar fyrir um 10,000 árum síðan. Afgangurinn af matvælum sem varð til varð til þess að „dekurelíta“ varð til. Að stuðla að samþjöppun auðs í samfélagi er sjaldnast lofað sem markmið af ráðamönnum. Engu að síður virðist saga byltinga sem réttindalausir hafa komið af stað alltaf leiða til þess að viðhalda einhverju áberandi gjá í auði meðal íbúa.
Svo, hvað á að gera við vaxandi misskiptingu Bandaríkjanna í auði? Svo lengi sem við búum við virkt lýðræði sem gerir almenningi kleift að móta lög okkar á áhrifaríkan hátt, getum við stöðvað vöxt núverandi misskiptingar auðs og jafnvel snúið því við. Stjórnmálaflokkarnir okkar verða að fræða almenning um að það þurfi fjármagn til að viðhalda stöðugu samfélagi.
Þegar þeir ríkustu leggja ekki til sanngjarnan hlut sinn af auðlindum mun það samfélag verða vitni að lýðskrumshreyfingum sem knýja á um róttækar og venjulega hagkvæmar en ólýðræðislegar breytingar. Þeir koma annað hvort frá vinstri eða hægri og styðja við fleiri tækifæri til að bæta líf fólks. En án trausts lýðræðislegrar ramma sem stuðlar að borgaralegum réttindum allra borgara, eins og að hvetja til kosningaréttar, munu breytingar þeirra ekki stöðva tilurð öflugra, auðugra elítu, eins og er að gerast í Rússlandi og Kína í dag.
Leiðin fram á við er með því að koma á sanngjörnu skattkerfi til að koma í veg fyrir að óhóflegur auður, og þar af leiðandi pólitísk völd, safnist fyrir aðeins hluta þjóðarinnar. Það verður að vera til skattkerfi sem verðlaunar ekki spákaupmennsku frekar en launavinnu eins og okkar gerir núna. Sérhver stjórnmálaflokkur sem þrjóskast gegn skattlagningu á þá sem geta borgað er að ferðast heimskingja inn í löng dimm göng sem ekki sér fyrir endann á.
Nick Licata er höfundur Að verða borgara aktívisti og hefur setið fimm kjörtímabil í borgarstjórn Seattle, var útnefndur framsækinn bæjarfulltrúi ársins af The Nation og er stofnstjórnarformaður Local Progress, landsnets yfir 1,000 framsækinna bæjarfulltrúa.
Gerast áskrifandi að fréttabréfi Licata Ríkisborgarastjórnmál
ZNetwork er eingöngu fjármagnað með örlæti lesenda sinna.
Styrkja