Ihe mgbagwoju anya nke ọnọdụ Israel n'etiti Iraq na United States, bụ na ka Israel na-achọ ka US na-ebuso Iraq agha, Israel dị jụụ ga-anọrịrị banyere ya na obere profaịlụ ọ ga-edobe. Ihe mgbagwoju anya a doro anya ozugbo mwakpo Septemba 11 gasịrị mgbe Sharon bụ onye mbụ wepụtara onwe ya ịbanye na "agha na iyi ọha egwu," naanị mgbe ọchịchị Bush jụrụ onwe ya nke ọma. N'oge na-adịghị anya, Israel matara na mgbe ụfọdụ ezi uche dị mma karịa njikọ aka mepere emepe, na site n'ịrụ ọrụ na nchịkwa US n'azụ ihe nkiri ahụ, ọnụ ụlọ Israel nwere ike ime ka ndị America kwenye na ọ ga-abụ ihu abụọ ịkatọ "agha na iyi ọha egwu" Israel mgbe ọ na-eduzi nke ya. .
Ọtụtụ n'ime oké ifufe nke nkatọ nke praịm minista Israel Ariel Sharon chere ihu maka ịmalite nnọchibido na ogige Yasser Arafat na Ramallah sitere na ndị Israel bụ ndị ga-achọsi ike ịhụ agha US megide Iraq, dịka Sharon ga-emerịrị. Onye na-edu mkpọ a bụ onye ozi mba ofesi nke Israel, Shimon Peres, onye echiche ya nke ịbụ “nduru” na ndị ọchịchị mba ụwa agwụlala ọbụna na ndị isi obodo Europe bụ ndị na-achịbu ya n'oge Ezi Ochie nke Oslo. Dabere na Ebere, "Peres katọrọ ọrụ IDF na Ramallah na-ekwu na ọ merụrụ ihe kpatara mgbanwe na Palestine Authority na ọ na-elekwasị anya n'ebe na-ezighị ezi. Dị ka onye ozi mba ọzọ si kwuo, isi okwu dị ugbu a bụ mwakpo US zubere na Iraq, na Israel ekwesịghị ime ihe ọ bụla iji mebie atụmatụ a. " ("Peres na-emebi iwu gọọmentị, PM enweghị ebumnuche doro anya," Ebere, Septemba 29, 2002)
Ọ bụrụ na ngwa agha ndị Iraq boro ebubo nke mmemme mbibi mbibi na-anọchite anya ihe egwu ozugbo nye Israel na mba ndị ọzọ dị na mpaghara ahụ, dị ka ndị isi US na Britain na-ekwusi ike mgbe niile, mmadụ nwere ike ịtụ anya ịhụkwu ịkpachara anya na Israel, nke na-enweghị ike igbochi ọgba aghara megide ndị agha ya. ọrụ kwesịrị ịbụ nke na-adịghị mma banyere atụmanya nke ịmalite agha ọzọ. Mana n'ime afọ ndị gara aga, nyocha ndị agha Israel ekpebiela na Iraq anaghị anọchi anya agha agha ọ bụla nye Israel n'oge ugbu a, na Iraq agaghị ebuso ya iwe na-enweghị isi.
N'agbanyeghị nke ahụ, a na-enwekarị ohere na ọ bụrụ na United States wakpoo Iraq, mba ahụ nwere ike ịgbalị ịrata ụfọdụ n'ime ngwa agha ya fọdụrụ na Israel, dị ka o mere na 1991. N'izo aka n'ebe ndị mba ọzọ, akwụkwọ akụkọ Israel kọrọ n'izu a na ndị agha pụrụ iche nke Israel. na-arụ ọrụ ugbua na Iraq, na-achọ ndị na-ebuputa Scud nke ekwenyere na ha dị na ọnụ ọgụgụ dị nta, ma eleghị anya na-adịghị mma.
N'ozuzu, ya mere, ọ dị ka Israel na-ele ihe iyi egwu ọ bụla nwere ike isi na Iraq dị ka ihe ize ndụ a na-achịkwa, nke dị mfe karịa uru nke mwakpo US wakporo obodo ahụ. N'ezie, ọ bụ otu n'ime ihe ole na ole nke ọtụtụ ndị Izrel dị njikere ịnabata nwa oge kwụsịtụ na "mgbagwoju anya" mkpagbu nke Palestine ndị mmadụ na ihe fọdụrụ ha na-edu ndú.
Gịnị ka Izrel pụrụ ịtụ anya inweta n'agha dị otú ahụ? Nke mbụ, Israel elere Iraq anya ruo ọtụtụ iri afọ, yana ọnụ ọgụgụ ndị gụrụ akwụkwọ na nnukwu akụ na ụba, dị ka onye nwere ike ịlụ ọgụ na Middle East. Ya mere, a ga-anabata ihe ọ bụla na-egbochi mmepe Iraq.
Nke abụọ, ọchịchị Israel a, dị ka ọtụtụ n'ime ndị bu ya ụzọ, na-ele mmekọrịta ọjọọ dị n'etiti mba Arab na United States dị ka, site na nkọwa, dị mma maka Israel. Ebe ọ bụ na o doro anya na agha America megide Iraq ga-abawanye nkewa dị omimi n'etiti obodo Arab na America, agha dị otú ahụ dị, n'uche ha, dị mma maka Israel.
Nke atọ, n'etiti ọnụ ọgụgụ dị ịrịba ama ma na-eto eto nke ndị Israel, echiche nke "nfefe" - mkpochapụ agbụrụ nke ndị Palestine niile sitere na Israel na/ma ọ bụ Ókèala-na-enweta ala (lee. “Mkpọsa na-eto eto maka mkpocha agbụrụ, Intifada eletrọnịkị, 28 Ọgọst 2002). Nke a na-ebute egwu ziri ezi na ụfọdụ ndị isi agha na gọọmentị Israel nwere ike ịhụ agha na Iraq, ọkachasị ma ọ bụrụ na ọ na-ebute ọgụ Iraq na Israel, dị ka ohere ọla edo iji kwaba narị puku ole na ole Palestine banye mba ndị agbata obi.
Maka ụfọdụ ndị na-akwado Israel ma n'ime ọchịchị US na ndị na-eche echiche na-azụ ya echiche, ọdachi na-emepe ọbụna mkpụmkpụ nke mkpocha agbụrụ na enweghị ntụkwasị obi, ọgba aghara na ime ihe ike nke ga-adaba na atụmatụ sara mbara iji megharịa Middle East na Israel kpamkpam. dị ka ike obodo kachasị, n'okpuru ọchịchị US n'ozuzu ya.
Ọhụụ kacha pụta ìhè bụ nke nna nna neoconservative Norman Podhoretz, onye dere na mbipụta Septemba 2002 nke akwụkwọ akụkọ ya. Nkọwa na "mgbanwe na ọchịchị bụ sine qua non na mpaghara niile." Ọchịchị ndị ahụ “kwesịrị ka a kwatuo ma dochie ya,” Podhoretz na-ekwu,
“Enweghị nanị ndị otu atọ ahụ a kpọpụrụ iche nke axis nke ihe ọjọọ. Opekempe, axis kwesịrị ịgbatị Syria na Lebanon na Libya, yana “ndị enyi” America dị ka ezinụlọ eze Saudi na Hosni Mubarak nke Egypt, yana ndị ọchịchị Palestine, ma ọ bụ Arafat na-eduzi ma ọ bụ otu n'ime ndị agha ya.Podhoretz na-eme ka o doo anya na ọ bụ United States kwesịrị ime ịkwatu na dochie ya.
N'ịbụ ndị na-enweghị afọ ojuju na-agbanwe ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọchịchị ọ bụla na mpaghara ahụ site n'ike, Podhoretz na-atụkwa anya iweta site na atụmatụ a "ngbanwe n'ime ime na imeghari nke Islam ogologo oge." N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, ihe Podhoretz chọrọ bụ n'ezie agha nke mmepeanya. Maka Islam ka ekpochapụ ihe ndị na-adịghị mma dị ka ya na-emegide, ịkpọasị na ịnụbigara okpukpe ọkụ n'obi na ike na September-11-ụdị ụjọ nke agha Iraq nwere ike kpasuo ụfọdụ ime abụghị mmetụta ndị na-adịghị mma kama ọ bụ ihe ezi uche dị na ya maka ntinye aka America na-eme ihe ike. nke ga-aga nke ọma, "ọ bụrụhaala na United States nwere ọchịchọ ịlụ ọgụ World War IV, 'agha megide militant Islam" na a ọma nkwubi okwu, na nyere kwa, na anyị mgbe ahụ nwere afọ ịmanye a ọhụrụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị omenala omenala ndị meriri. party."
Ọ bụ ihe ịtụnanya na onye ọ bụla ga-ebipụta echiche ndị dị otú ahụ, na ọ bụ ezie na ọ dịghị ihe àmà na-egosi na n'ụdị a ha ejidewo nke ukwuu, e nwere ihe àmà na-egosi na echiche ma ọ dịkarịa ala dị ize ndụ sitere na oyi nke Washington's neoconservative think tanks n'ime obi. nke Bush ochichi ma ugbu a na-agwa US amụma ozugbo.
Ọtụtụ akụkọ ndị na-adịbeghị anya emewo ka ihe a pụta ìhè. Na-ede n'ime Mba, Jason Vest dekọtara mmetụta na-eto eto nke ndị otu abụọ nwerebu, ụlọ ọrụ Juu Institute for National Security Affairs (JINSA) na Center for Security Policy (CSP). Dị ka Vest si kwuo, "ọtụtụ ndị òtù ha arịgoro n'ọkwa gọọmentị dị ike," na nchịkwa US ugbu a, ebe,
"Ndị na-arụsi ọrụ ike na ndị na-adịgide adịgide, ha ejirila ọtụtụ nsogbu - nkwado maka nchebe ngwa agha mba, mmegide nke nkwekọrịta nchịkwa ngwá agha, ịkwado usoro ngwá agha na-emebi emebi, enyemaka aka Turkey na American unilateralism n'ozuzu - n'ime usoro siri ike, na nkwado maka ikike Israel n'isi ya." Maka otu a, Vest na-ekwu, "ngụkọta agha," na "mgbanwe ọchịchị" n'ụzọ ọ bụla dị mkpa na Iraq, Iran, Syria, Saudi Arabia na Palestine Authority bụ ihe dị mkpa ngwa ngwa." (Ndị ikom si JINSA na CSP, Mba, Septemba 2, 2002)N'ime ndị ama ama bụbu ndị ndụmọdụ na ndị otu JINSA bụ ndị ọrụ nchịkwa Bush ugbu a Vice President Dick Cheney, N'okpuru Secretary nke State for Arms Control John Bolton na Douglas Feith, ugbu a onye isi nke atọ kachasị elu na Pentagon. Richard Perle, onye isi oche nke Pentagon's Defence Policy Board bụ dị ka Vest si kwuo ugbu a onye ndụmọdụ JINSA/CSP.
The Guardian's Brian Whitaker mere ka ìhè n'oge na-adịbeghị anya na akwụkwọ 1996 nke isiokwu ya bụ "Nkwụsịtụ dị ọcha: atụmatụ ọhụrụ maka ịchebe alaeze," nke edere iji nye ndụmọdụ praịm minista Israel na-abata Benjamin Netanyahu. Whitaker na-enyocha akwụkwọ a bụ mgbọrọgwụ nke "echiche skittles" nke Middle East - na otu ihe na-eti Iraq nwere ike ịkụda ọtụtụ ọchịchị. Onye isi edemede nke akwụkwọ akụkọ ahụ, nke ụlọ ọrụ na-eche echiche nke Israel bipụtara nke a kpọrọ Institute for Advanced Strategic and Political Studies, bụ Richard Perle na onye edemede ọzọ bụ Douglas Feith. (Saddam na-egwu skittles, The Guardian, 3 Septemba 2002).
Na mgbakwunye na iweta “mgbanwe ọchịchị†na Iraq, Saudi Arabia, na Egypt. nke Ha'aretz Akiva Eldar chịkọtara akụkụ nke ọzọ nke atụmatụ ahụ dị ka nke a: “Palestine bụ Israel, Jọdan bụ Palestine, Iraq bụkwa alaeze Hashemite.” Ọ bụ site na okirikiri ndị a ka atụmatụ dị egwu iji wụnye ọchịchị eze Hashemite na Iraq pụtapụtala n'oge na-adịbeghị anya - nke a dabara nke ọma na nkwenye ndị ikike Israel nwere ogologo oge na ezi ala Palestine bụ Jordan.
Eldar rụtụrụ aka ka ndị dere akwụkwọ ahụ siri kwuo na Netanyahu pịa maka imekọ ihe ọnụ na United States na nchekwa ngwa agha mgbochi ballistic, n'ihi na "ọ ga-agbasa ntọala nkwado nke Israel n'etiti ọtụtụ ndị nọ na United States Congress ndị nwere ike ịma ntakịrị banyere Israel, mana ọ na-akpachapụ anya nke ukwuu. ọtụtụ ihe gbasara nchekwa ngwa agha.” (Pers of amamihe maka ndị kwesịrị ntụkwasị obi, Ebere, Ọktoba 1, 2002)
Nke a bụ ma eleghị anya mmalite nke ihe ghọrọ njikọ aka na-amị mkpụrụ n'etiti ndị ahụ, dị ka ìgwè mmadụ JINSA bụ ndị isi ihe na-akpali ya bụ nkwado siri ike maka Israel na-agbasawanye, na ndị Cheney na Rumsfeld bụ akụkụ nke ha, ndị na-enweghị mmetụta mmetụta uche ma ọ bụ echiche. Israel, mana ndị na-ahụ Israel dị ka ihe atụ ma ọ bụ ngwá ọrụ bara uru iji nweta ebumnobi ha nke ịgbatị ma kwupụta ike na ọbụbụeze US n'ịchụso ọdịmma obodo akọwapụtara nke ọma na otu akụkụ. Site n'ịrụ ọrụ iji jikọta ọdịmma Israel na nke ndị America n'enweghị nsogbu, ndị na-akwado Israel neoconservatives enyerela aka ịkpụzi Ọchịchị Republican n'adịghị ka nke ọ bụla ọzọ, na n'adịghị ka ọchịchị Bush mbụ, bụ nke na-enwechaghị mmasị ịhapụ Israel naanị ịtọ usoro maka ya. na-emekọ ihe na ndị Palestine na Arab steeti.
Ọ bụrụ na agha a na-eyi egwu megide Iraq, mkpebi US ịhapụ ịnakwere Yasser Arafat, na mkpọsa ntanye Washington megide Saudi Arabia na-anọchi anya mmalite nke mmejuputa iwu na-atụ egwu maka Middle East, mba ụwa, na karịsịa Arab steeti, kwesịrị ịghọta na igwu egwu na atụmatụ ndị America na Iraq na ịtụ anya ịgafe agaghị azọpụta ha ma ọ bụ mee ka ọtụtụ nde ndị ha na-ata ahụhụ na-enweghị atụ.
A na-akwado ZNetwork naanị site na mmesapụ aka nke ndị na-agụ ya.
inye