Nkwenye nke President Bush na mbubreyo Ọktọba na ntụnyere n'etiti mwakpo Ramadan na Iraq na mkparị Tet na Vietnam "nwere ike bụrụ eziokwu" webatara na arụmụka Iraq-Vietnam.
Arụmụka a na-egosi, n'etiti ihe ndị ọzọ, na ọchịchị onye kwuo uche ya na-atụkarị agha na mmegharị nguzogide siri ike n'ihi na ọchịchị onye kwuo uche ya na-ezere iji ime ihe ike eme ihe na-enweghị njedebe.

Ịrụ ụka na ọ bụrụ na naanị ọchịchị onye kwuo uche ya gaara eji ime ihe ike karịa na ha ga-ewepụ ihe niile na-emegide ọrụ ha nke ịchịisi na irigbu nke ndị ọzọ bụ echiche nke ezi omume onwe onye.
Echiche a na echiche ndị ọzọ dị ka ya, nke na-agwa arụmụka Iraq-Vietnam, na-eme obere ihe iji wepụ onwe onye aghụghọ. Nke ahụ bụ n'ihi na ha dabere na nyocha na-ezighi ezi ma ọ bụ na ha na-elekwasị anya na myirịta ma ọ bụ ọdịiche dị n'elu ma ọ bụ na-aṅa ntị ntakịrị ma ọ bụ na-elebara ihe ndị dị n'ime Vietnam na Iraq anya.

Dịka ọmụmaatụ, ihe kacha pụta ìhè na myirịta dị n'etiti Vietnam na Iraq adịchaghị na arụmụka ahụ. Nke mbụ n'ime ihe ndị a doro anya na-efunarị bụ na agha abụọ ahụ malitere n'ihi ụgha siri ike.

A mara ya ruo oge ụfọdụ, ma gosipụta ya site na mkpughe na Nọvemba nke afọ gara aga na National Security Agency “mara ụma ghọgburu ọgụgụ isi iji mee ka ọ dị ka a ga-asị na North Vietnam wakporo ndị na-emebi US na Tonkin Gulf.†(Democracy Now , Nọvemba 21, 2005)

Onye isi ala Johnson ji aghụghọ ahụ mee ihe iji nye iwu ka a wakpo North Vietnam na iji nweta Congress ka ọ gafee 1964 Gulf of Tonkin Resolution nke nyere Johnson ikike iwu iwu iji gbasaa agha na Vietnam.

National Archives weputara akwụkwọ, kwa na Nọvemba 2005, kwadoro ka onye bụbu Onye isi ala Nixon kpachaara anya ghọgbuo ọha America maka mkpebi ya ‘ịwakpo Cambodia na nzuzo na 1970.

Maka agha Iraq, a makwaara ya ruo oge ụfọdụ ugbu a na ọchịchị Bush gbagọziri ọgụgụ isi iji ghọgbuo ọha America n'ịkwado agha eburu n'uche megide Iraq.

Akọwapụtala nke a n'oge na-adịbeghị anya site na mkpesa Panel Panel ọzọ ewepụtara na Septemba 8 nke afọ a. Akụkọ ahụ kwubiri na “Nchọpụta mgbe agha gasịrị anaghị akwado akụkọ ọgụgụ isi obodo 2002 na Iraq na-emezigharị mmemme nuklia ya, ngwa agha nwere nje ma ọ bụ mepụtala akụrụngwa mkpanaka maka imepụta ndị ọrụ agha.â€

Onye omebe iwu Democratic Senator Carl Levin kwuru na akụkọ ahụ bụ 'mbụ ebubo na-agbawa obi nke ọchịchị Bush-Cheney na-adịghị akwụsị akwụsị, nduhie na aghụghọ' iji jikọta Saddam Hussein na al-Qaida. (NYT, Septemba 8, 06).

Myirịta nke abụọ pụtara ìhè n'etiti Vietnam na Iraq bi n'usoro izugbe nke ezi uche nke a na-akpọ iji kwado agha ahụ n'okwu abụọ ahụ.

N'okwu abụọ ahụ, nkwubi okwu ahụ bụ nkwuputa nke enweghị nchekwube na-ekwu na ọ bụrụ na ebuteghị agha ahụ n'ókèala ndị iro, a ga-emesịa lụọ ya n'ala America. Ọ bụrụ na otu n'ime ndị mmekọ America - n'agbanyeghị ụdị rụrụ arụ na igbu ọchụ - kwere ka ọ daa, ndị mmekọ America ndị ọzọ ga-adaba na mmetụta domino.

Onye isi ala Johnson kwuru na 1960s ihe kpatara America ji lụọ ọgụ na Vietnam dị anya site n'ụlọ, ihe na-egosi na ọ bụrụ na enwere ike imeri nke ọma, ha, nke pụtara ọnụ ọgụgụ ndị ogbenye na-enweghị atụ n'ụwa niile, ga-abịa were were ihe. anyị nwere.
Onye ode akwụkwọ nchekwa Donald Ramsfeld n'August nke afọ a jiri echiche dị egwu yiri ya mgbe ọ gwara Kọmitii Na-ahụ Maka Ndị Ọrụ Na-ahụ Maka Ndị Ọrụ Na-ahụ Maka Ndị Ọrụ “Ọ bụrụ na anyị hapụrụ Iraq aka akaghị, ndị iro ga-agwa anyị ka anyị hapụ Afghanistan wee pụọ na Middle East. Ma ọ bụrụ na anyị ahapụ Middle East, ha ga-enye iwu ka anyị na ndị niile na-abụghị ndị na-ekwenyeghị n'echiche agha ha hapụ ihe ha kpọrọ ala ndị Alakụba bi na Spen gaa Philippines. "N'ikpeazụ, ọ dọrọ aka ná ntị, America. a ga-amanye “ime ka ihe kwụ ọtọ n'ụlọ dị nso.â€

 Nke atọ, ihe kacha anọghị na arụmụka Iraq-Vietnam, bụ eziokwu dị mfe nke ndị mmadụ na-emegide ndị na-achọ ịkwatu, weghara, na ịchịkwa ha. Ọ kwesịrị ịbụ ihe doro anya nye ndị eze ukwu nke oge a na, dịka Onye isi ala Wilson nyere iwu ka ndị ọchịchị alaeze ukwu nke Agha Ụwa Mbụ nyere iwu, ndị mmadụ nwere ike ịchịkwa naanị site na nkwenye nke ha.

Arụmụka Iraq-Vietnam na-atụ aro na nnupụisi Iraq bụ isi agha obodo nke otu na-abụghị nke mmegide megide onye nwe obodo. Mgbasa ozi ụlọ ọrụ kwadoro nkwubi okwu a na-ezighi ezi.

Ma, ihe ndị bụ́ eziokwu na-egosi na ọ bụghị otú ahụ. Dị ka ihe atụ, n’ihe ọmụmụ ya banyere ogbugbu igbu onwe ya site na 1980 ruo 2003, Robert Pape kwubiri na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ mwakpo igbu onwe onye n’oge ahụ, gụnyere ndị nọ na Iraq, bụ isi nke ịhụ mba n’anya kpaliri ma mee megide ndị bi na ya ma ọ bụ ndị na-akwado ha. (Jeffry Records na Parameters, Winter 2005-06)

Ọzọkwa, nyocha nke ndị agha US banyere bọmbụ 1,666 nke gbawara na Julaị 2006, na-egosi na pasent 70 bụ ndị a na-eduzi megide ndị agha ndị America na-edu, dị ka ọnụ na-ekwuchitere ndị agha na Baghdad si kwuo. Pasent 10 ka a na-eduzi megide ndị agha nchekwa Iraq, na pasent 17.06 nke ndị nkịtị gburu. (NYT, Ọgọst XNUMX)

Ya mere, ma n'ọkwa nke ime usoro iwu yana na ọkwa nyocha-atumatu, ezi omume onwe onye na ime onwe ya na-egbochi ntule ezi uche nke ihe kpatara ọdịda nke ọchịchị onye kwuo uche ya na-eme ka mmegharị nguzogide siri ike na-akwado nke ọma. Nke a n'aka nke a na-egbochi ekele ezi uche dị na ya maka ihe efu nke ịnwa ịchịisi na irigbu ndị mmadụ.

N'ikpeazụ, ịmara adịghị ike nke usoro ochichi onye kwuo uche ya na nke dị mfe nke ndị ọchịchị a họpụtara ahọpụta nwere ike ịghọgbu ndị ha, na-atụgharị ihe onwunwe maka ọdịmma ndị akọwapụtara nke ọma, na nkwenye engineer maka agha ndị na-adịghị mkpa na nke na-ezighị ezi, dị mkpa ngwa ngwa ma ọ bụrụ na a ga-anapụta ọchịchị onye kwuo uche ya na ya. ndị mmegbu na omume mepere anya mba ụwa gbachitere ndị na-emebi ya. Nke a bụ ọrụ nwa amaala.

Adel Safty bụ Prọfesọ na-eleta nke ọma na Mahadum Siberian nke Ọchịchị Ọha, Russia. E bipụtara akwụkwọ ọhụrụ ya, Leadership na Democracy na New York.

---