Site na 1974 ruo 1977 Thomas R Berger duziri ajụjụ nyocha Pipeline Valley nke Mackenzie, na-atụ aro ka ị ghara ịrụ ọkpọkọ na ogige anụ ọhịa Porcupine caribou n'akụkụ oke ala mgbaba anụ ọhịa Arctic nke Alaska. N'afọ 1987, ndụmọdụ ahụ dugara na nkwekọrịta mba ụwa n'etiti Canada na United States iji chebe akụkụ abụọ nke ala ọmụmụ caribou. Ndụmọdụ ọzọ sitere na ajụjụ Berger pụta bụ na mba niile nọ na Ndagwurugwu kwesịrị inwe nkwekọrịta nkwekọrịta ala tupu owuwu ga-aga n'ihu. Ọbụlagodi na-egosighi nsogbu ndị “mkpochapụ†nke atumatu gọọmentị etiti Canada mere, emezubeghị ihe kacha nta a chọrọ. Nchegbu ndị ọzọ ka dịkwa irè: ụdị ọkpọkọ dị otú ahụ ga-achọ ịnweta okporo ụzọ, ndị ọrụ na-adịru nwa oge na ọtụtụ mmepe ndị ọzọ na ndagwurugwu ahụ, nke a na-emetụghị aka ma dị mkpa ma n'ụzọ ime mmụọ na maka ndụ nke ọtụtụ mba Dene bi ebe a. Mmepe a nwere ike imerụ gburugburu ebe obibi nnukwu nsogbu, ọtụtụ ndị Dene na-ewere na ọ gaghị ekwe omume, ọ ga-adọtakwa ịgba akwụna, ọgwụ ike, mmanya na-aba n'anya na ọtụtụ ndị njem nlegharị anya na-adịghị asọpụrụ ala ahụ nke ọma, nke niile ga-emebi ikike nke mba Dene ịdị. Dene.
N'ihe banyere ebe mgbaba anụ ọhịa nke Arctic, ndị Republican na-achị US Sineti emebila mmezigharị na mmefu ego n'ime iwu nke ga-eme ka ụlọ ọrụ mmanụ nwee ike ịmalite igwu mmiri ikekwe n'oge dị ka afọ a na mgbaba. Ọbụghị naanị na nke a megidere nkwekọrịta mba ụwa na US nwere na Canada gbasara nke a, ọ bụkwa ogbugbu ọdịnala kpọmkwem na ndị Gwitch - mba dị n'akụkụ abụọ nke oke, ka na-eri 75% nri ha sitere na isi mmalite nri, na ndị a na-etinye n'ụzọ dabara adaba n'ụzọ njem nke anụ ọhịa anụ ọhịa. Ha, dị ka caribou, bụ ndị na-akwaga mba ọzọ ruo ugbu a na-enwe ike ibi na ala na ọkwa a na-ahụghị na ndịda. Ibibi ìgwè atụrụ a abụghị nanị ibibi nnukwu ìgwè anụ ụlọ nke na-akwaga n'ọtụtụ narị puku ha, ọ ga-ekpochapụ ndị mmadụ.
N'ihe gbasara pipeline Valley Mackenzie, Imperial Oil, onye gọọmentị mpaghara na-arụ ọrụ (n'ụdị Orwellian) na nyocha mmetụta gburugburu ebe obibi yana usoro ndụmọdụ n'onwe ya, na-arụ ọrụ na GNWT imeghe "ụlọ ọrụ njikere nke ọkpọkọ" na isi. Centers gafee Denendeh. N'ihe gbasara ihe ndị mbụ e debere n'oge nyocha Berger, mmanụ Imperial anaghị ejide okwu n'ime obodo dị iche iche a ga-eme; naanị Hay River, Inuuvik na Yellowknife na-enwe nnọkọ ọha. Ọzọ, n'ụzọ dị iche na ajụjụ Berger, a na-ekpe ikpe a naanị n'asụsụ Bekee, na a naghị atụgharị ya na ọtụtụ olumba Dene ma ọ bụ Inuktitut. N'oge ajụjụ Berger, ndị otu gburugburu ebe obibi, ndị mmadụ n'otu n'otu, obodo na ọbụna ndị ọkà mmụta ihe gbasara mmadụ nwere ike nweta ego n'otu aka ahụ nke ụlọ ọrụ mmanụ na gas iji mee nyocha mmetụta mmekọrịta ọha na eze, omenala na gburugburu ebe obibi n'adabereghị. N'oge a, ọ bụ naanị obodo Hay River enwetala ọbụna obere ego, n'ime obodo 17 rịọrọ maka ego. Isi mmalite ego ndị ọzọ enyere ndị NGO dị iche iche na ihe ndị yiri ya gbakọtara na 15% kachasị elu nke ihe a rịọrọ, ruo na efu.
N'ihi ihe ndị a niile na ihe ndị ọzọ, "ọganihu" nke gas na mmanụ dị n'ebe ugwu bụ nnukwu omume nke okwukwe ọjọọ, mmebi iwu kpọmkwem nke ókèala mba na-achị ma na-eduga ná ọdachi gburugburu ebe obibi na ọha mmadụ. A na-egbochi omume ọjọọ ndị a, ọ bụkwa maka ọdịmma nke ụlọ ọrụ mmanụ ala na-adịghị enweta uru zuru oke na Iraq, n'ihi mmegharị nguzogide. Ha chọrọ idobe ala ndị a ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ n'agbanyeghị, ọ bụrụgodị na mgbukpọ bụ ihe si na "atụmatụ ike" a pụta nke na-adaba n'ime mkpọ gas efu. Agbanyeghị, anyị nwere nhọrọ, na edebeghị akụkọ ihe mere eme- na Canada ma ọ bụ United States. Anyị nwere ike ịkwụsị mbibi a tupu ya amalite, ọ bụghị ma emechaa. Buffalo apụọla, mana igwe anụ ọkụkọ ka dị. Otú ahụkwa ka mgba anyị na-alụ.
A na-akwado ZNetwork naanị site na mmesapụ aka nke ndị na-agụ ya.
inye