Akwụkwọ Gilbert Achcar na-abịa, Ndị mmadụ na-achọ: Nnyocha dị egwu nke ọgba aghara Arab (Berkeley, CA: Mahadum California Press, 2013) ga-agwụ n'afọ a. A gbara ya ajụjụ ọnụ na December 2012 site Nlebanya Socialist International onye ikike anyị na-ebipụta ajụjụ ọnụ.
Enwere ọtụtụ ihe ị ga-ekpuchi. Middle East anọwo na akụkọ sitere na mwakpo na Gaza na ọnọdụ dị na Tunisia, site na njide ike Morsi na Egypt na egwu megide Iran, ihe ọ bụla. Achọrọ m ibido na nyocha n'ozuzu nke Arab Spring, nke a na-akpọ Arab Spring, nke malitere ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ afọ abụọ gara aga, ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụbọchị, na December 17, 2010, na Tunisia. Ị nwere ike ịnye anyị nghọta n'ozuzu ihe nke ahụ pụtara maka mpaghara ahụ?
AKWỤKWỌ KASỊKA n'ozuzu ikwu bụ na, na nke mbụ n'ime akụkọ ihe mere eme nke mpaghara, ihe na-aga n'ihu ma na-agbanwe agbanwe, na-agbanwe ngwa ngwa na nke ahụ, nke mere na mpaghara ahụ banyere ihe m na-akpọ usoro mgbanwe ogologo oge. Ọ bụ nnukwu mgbanwe n'akụkọ ihe mere eme nke mpaghara ahụ. Ihe mgbochi nke ụdị niile na-agbawa. Echere m na ọ ga-anọnyere anyị ọtụtụ afọ na-abịa.
Ị kwuru ihe mgbochi, ị pụtara n'akụkụ ụfọdụ ịdị adị nke ọchịchị aka ike sclerotic ma ọ bụ ịka nká? Nke mbụ ga-abụ Tunisia. Ị nwere ike ikwu ihe gbasara nke ahụ na ọnọdụ dị ugbu a na Tunisia?
EE, mana ọ kariri naanị ọchịchị aka ike. N'ezie nke ahụ bụ akụkụ ya kacha pụta ìhè, nke kacha emetụta ọgbaghara na mba ndị ha nwetara mmeri ruo ugbu a. Mana nke a bụ otu akụkụ nke mgbochi izugbe nke gụnyere mgbochi akụ na ụba. Mpaghara dị n'azụ ụwa ndị ọzọ na uto akụ na ụba yana n'ozuzu ya na mmepe, n'agbanyeghị na enyere ya akụ sitere n'okike dị oke mkpa. Ọ na-ejide ihe ndekọ ụwa na ọnụ ọgụgụ ndị na-enweghị ọrụ, nke ahụ bụkwa ikpe ruo ọtụtụ iri afọ, ya mere, ị na-enwe ihe mgbochi ọha na eze na-aga n'ihu, ọ bụghị ịkọ ihe doro anya nke metụtara ọnọdụ ụmụ nwanyị. Yabụ na ị nwere ihe mgbochi niile na m kwuru naanị ole na ole na ndị kachasị ama, na ihe a niile na-agbawa ugbu a na nnukwu mgbawa a malitere na Tunisia.
Ihe niile malitere na Tunisia na 17th nke December 2010. Nke ahụ bụ ụbọchị Mohamed Bouazizi gbara onwe ya ọkụ, na-agbanye mba ahụ dum na mpaghara ahụ dum.
Eziokwu ahụ bụ na ọ malitere na Tunisia metụtara mgba na mba ahụ n'ime afọ iri dum nke 2000, nke n'onwe ya metụtara ịdị adị nke omenala ekpe dị mkpa n'ebe ahụ, na-emekarị site na ụlọ ọrụ azụmahịa nke mba ahụ. UGTT [Tunisia General Labour Union]. Ọ bụ ọnọdụ a kapịrị ọnụ nke na-akọwa ihe kpatara na ọ bụ na mba ahụ ka mgbawa ahụ mere tupu ndị ọzọ, ma ọ pụtaghị na ọnọdụ ndị na-eto eto na Tunisia karịa ebe ọ bụla ọzọ, dị ka anyị nwere ike ịhụ site n'eziokwu ahụ bụ na mgbawa na mgbawa na. Tunisia wepụrụ ọtụtụ ihe mgbawa na mba ndị ọzọ. Ọ nweghị obodo na-asụ Arab nke ọgbaghara ahụ na-emetụtabeghị, site na nsọtụ ọdịda anyanwụ nke Mauritania na Morocco ruo Syria na Iraq n'akụkụ ọwụwa anyanwụ.
Ọ dị ka otu ogbo, n'ezie n'ihi ntuli aka na Egypt na mbụ na Tunisia, na ozugbo ndọrọ ndọrọ ọchịchị mmeri nke Arab Spring bụ òtù, Islamist òtù dị ka Muslim Brotherhood na Egypt. Ị nwere ike ikwu maka nke mbụ na Tunisia wee gaa n'ihu Egypt?
EE. N'ezie, nke a bụ ihe a tụrụ anya ya nke ukwuu. Atụmanya a na-atụkarị anya gbasara mpaghara ahụ bụ na a ga-enwe ma ọ bụ ga-enwe mgbawa ọha, mgbawa ndọrọ ndọrọ ọchịchị: ị nwere ike ịhụ site na akụkọ nke ụlọ ọrụ ndị nnọchi anya US na mpaghara ahụ nke Wikileaks mere n'ihu ọha na US n'onwe ya enweghị ọtụtụ echiche efu. Ha maara otú ọnọdụ ahụ siri dị, na otú ọnọdụ ahụ si dị ize ndụ. N'ihe metụtara nke a, atụmanya a na-atụkarị anya bụ na mgbawa ndị ga-abịa ga-ebuli òtù okpukpe Alakụba n'ihu n'oge - nke a na-ahụ na Washington - nke a na-ewere dị ka ihe iyi egwu nye ọdịmma US. Ugbu a, mgbe ọgba aghara malitere e nwere ọchịchọ n'ebe ọchịchọ echiche na ikwere na ụfọdụ ọrụ ebube ọhụrụ agha apụta ga-enwe ike na-edu na mmanụ ụgbọala dum usoro na dị nnọọ inupụ ndị islam agha na ndabere.
Ọ bụ ezie na ike ọhụrụ pụtara, karịsịa n'etiti ọgbọ ọhụrụ, n'etiti ndị ntorobịa. Ọ bụ ezie na netwọk ọhụrụ nke ndị na-eto eto na-eji ihe ntanetị niile na-ekere òkè dị ukwuu n'ịhazi na ịhazi, na-ahazi ọgba aghara ndị a niile; obi abụọ adịghị ya na nke ahụ. Mana ọgbaghara na-akpọ maka ntuli aka n'efu, nke bụ ihe a na-achọkarị maka ndị akpịrị na-akpọ nkụ maka ọchịchị onye kwuo uche ya, dịka nke a si dị, o doro anya na na ntuli aka ọ bụla dị mkpirikpi oge ndị ga-emeri ga-abụ ndị nwere ụzọ ọ ga-esi eme ya. merie ntuli aka, nke enweghị ike iji ịntanetị merie dịka ị maara nke ọma na United States. Ị chọrọ igwe ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Ị chọrọ ego. Ị mkpa ahịhịa-mgbọrọgwụ òtù kụnyere ebe ị nwere a uka nke ntuli aka, dị ka n'ime ime obodo, wdg Ya mere, nke a abụghị na-mepụtara ma ọ bụ improvised na a izu ole na ole na ya mere na ọ bụ nnọọ amụma na Islam fundamentalist agha, karịsịa. Òtù Ụmụnna Alakụba na ngalaba ha na òtù dị iche iche, ga-emeri. Ndị agha ndị a nwere ikike nke ọtụtụ afọ na-arụ ọrụ netwọk, karịsịa na mba ebe ha nwere ike ịrụ ọrụ n'ihu ọha dị ka Ijipt. Nke a abụghị ikpe na Tunisia, mana akwụghachila ya site na eziokwu ahụ bụ na ndị agha ndị a rite uru n'ọtụtụ ego mmanụ, yana site na ike telivishọn. Ọtụtụ n'ime netwọk telivishọn dị na mpaghara ahụ na-adabere na ụdị ndị a ma ọ bụ site na mmemme okpukpe, ma ị nwere ọtụtụ ọwa okpukpe, ma ọ bụ site na ọrụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị kpọmkwem nke isi satellite channel na mpaghara, nke bụ Al Jazeera. Al Jazeera na-arụ ọrụ n'ụzọ doro anya maka mmasị nke Òtù Ụmụnna Alakụba, bụ nke a ma ama na ndị otu ya na gọọmentị Qatar na-akwado ya, nke nwere ma na-elekọta Al Jazeera. Ya mere, ha nwere akụrụngwa ndị a dị oke mkpa na, n'ezie, nnukwu ego na-abịa site n'ọchịchị ndị ọchịchị Gulf.
Ọ bụ nnọọ amụma na Muslim Brotherhood ga-kasị ukwuu òkè nke votes, otú ọ bụghị ihe ijuanya. Ndị tinyere onwe ha n'ọchịchọ meghachi omume na ntuli aka ndị a site n'ịlaghachi site na foto ndị na-adọrọ adọrọ nke ha rapaara na mbụ gaa na foto gbara ọchịchịrị na-ekwu dị ka "mmiri na-atụgharị na oyi." N'ezie, nke bụ́ eziokwu bụ na ihe kasị tụrụ n'anya bụ adịghị ike nke mmeri ntuli aka ndị agha okpukpe nwetara. Ihe kacha pụta ìhè bụ Egypt, n'ezie, ebe mmadụ nwere ike ịhụ ngwa ngwa ngwa ngwa nke òtù Muslim Brotherhood na mmezu ntuli aka ya belatara. Lee anya na ọnụ ọgụgụ nke votes na Muslim Brotherhood nwetara site omeiwu ntuli aka na president ntuli aka, nke mbụ agba nke bụ, na referendum na n'usoro iwu: o doro anya na ha na-efunahụ clout na ịtụnanya ọsọ. Ha na-efunahụ ala na nke ahụ bụ ihe ịtụnanya kachasị. Otu ihe ahụ nwere ike kwuru banyere Tunisia ebe n'agbanyeghị nsogbu nke nkewa nke Left-nke ridiculously kewara n'ime ihe ịrịba ọnụ ọgụgụ nke otu na òtù: na isi obodo e nwere ọtụtụ ekpe na radical ekpe anatara mpi megide onye ọ bụla ọzọ-ma ọ bụrụ na. ị gbakwunyere votu ndị gara n'aka ekpe dị iche iche, ị ga-enweta nsonaazụ na, ọ bụrụ na agbakọtara vootu, ga-asụgharị n'ime ọnụ ọgụgụ dị ịrịba ama nke oche na nzuko omeiwu. N'agbanyeghị ihe niile òtù Muslim Brotherhood nwetara 40 pasent nke votu site na ntuli aka na-erughị ọkara, nke pụtara n'ezie ha nwetara ihe dị ka pasent 20 nke ndị debanyere aha votu maka ha votu. Nke a abụghị kpọmkwem nbibi. Kemgbe ahụ Tunisia ahụla ihe na-akawanye njọ na ọnọdụ mmekọrịta mmadụ na ibe ya, na njikọ aka nke bịara n'ọchịchị gụnyere ndị isi ala Islam na-efunahụ ala. Ọ na-akawanye njọ n'ihi enweghị ike iweta mmalite ọ bụla nke ngwọta maka ezigbo nsogbu nke mba ahụ, bụ ndị m rụtụrụ aka na: enweghị ọrụ, nsogbu akụ na ụba, nsogbu mmekọrịta ọha na eze, na ihe ndị yiri ya. Anyị ahụla na Tunisia nakwa na Egypt ịrị elu nke esemokwu mmekọrịta ọha na eze, na mgba ndị ọrụ, na-enwewanye esemokwu n'etiti ọgụ ndị a na-alụ na ndị òtù Muslim Brotherhood na-achị na mba abụọ ahụ.
Na Tunisia, nke a erutela ọkwa dị egwu na ọgụ dị n'etiti UGTT na gọọmentị nke ghọrọ ime ihe ike. Mba ahụ na-aga n'ihu na ntuli aka ọhụrụ, ma tupu ọgba aghara ọhụrụ nke ntuli aka ahụ, esemokwu mmekọrịta ọha na eze na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-eme ka ọ dị elu, ya mere ihe niile na-esi ísì. Ihe niile na-agbanwe ngwa ngwa, ngwa ngwa ngwa ngwa. Ma echiche ochicho nke mmalite na okwu ọjọọ nke ọ tụgharịrị ngwa ngwa na-enwe mmetụta dị ukwuu ma bụrụ ihe na-ezighị ezi. Nke bụ eziokwu bụ na anyị na-eche mgbanwe mgbanwe mgbanwe ogologo oge ihu, usoro mgbanwe ogologo oge malitere na December 2010 ga-aga n'ihu ma na mba ndị ahụ ebe ọgba aghara ahụ butere mmeri mbụ na na mba ndị ahụ na-adịbeghị anya. emetụta na a ịrịba ogo. Mpaghara niile na-esi esi.
Kedu ihe mere oku ndị UGTT mere maka iku ọrụ izugbe na mbido Disemba, bụ nke m na-achịkọta ka a kwụsịrị?
EE, a kwụsịrị ya mgbe ha mezuru ụdị nkwekọrịta. N'ikpeazụ, ndị isi ndị UGTT tụrụ egwu na esemokwu ahụ nwere ike ịka njọ, n'ihi na e nweela naanị otu ihe atụ maka oku nke ọrụ izugbe na mba ahụ bụ na 1978, mgbe ọ kpatara esemokwu siri ike. Yabụ na enwere ụfọdụ egwu maka ihe ga-eme, yabụ na ọ bụ ya mere ha ji kweta ịlaghachi azụ n'ime nkwekọrịta ebe ọ nweghị onye furu efu, mana ịdọ aka ná ntị dị ebe ahụ na ndị UGTT ekwupụtala nke ọma na mwakpo ya na gọọmentị, na nkatọ ya otu ha si akpa àgwà n'ọchịchị, ma ka na-achọ ka a kwatuo ndị agha ndị otu Alakụba na-achị. Ụmụnna Muslim ma na Egypt ma ọ bụ na Tunisia gosipụtara na ọ dị irè karịa Mubarak n'inwe ụdị aghụghọ a haziri ahazi.
Ya mere, nke ahụ bụ ihe ị nwere, na atụmanya na Tunisia na-adọrọ mmasị nke ukwuu n'ihi na ọ bụ nanị obodo nke mpaghara ahụ nwere òtù ndị ọrụ a haziri ahazi na-eduzi usoro ahụ. Ọ bụ ugbua ezigbo onye ndu nke nnupụisi na December 2010/January 2011. Ben Ali gbapụrụ na mba ahụ n'ụbọchị ahụ mgbe izugbe na-erute isi obodo na January 14, 2010. Ndị na-arụ ọrụ n'otu bụ ndị na-eduzi mgba ahụ, site na Sidi Bouzid, obodo ebe ọ malitere mgbe Bouazizi gbusịrị onwe ya, ruo ụbọchị mgbe ọgbaghara ahụ ruru n'isi obodo. Ndị na-akwado otu n'ọkwa na ndị isi na etiti bụ ezigbo onye ndu nke mgba ahụ. Otú ọ dị, mgbe ọdịda nke ọchịchị aka ike gasịrị, enweela mgbanwe na ndị isi UGTT na mgbanwe a wetara ndị ekpe, gụnyere ndị na-egbuke egbuke Left na isi. Ndị ekpe Tunisia mechara dọpụta nkuzi nke ahụmịhe ha na nso nso a wee jisie ike jikọọ ọnụ na ihe ha kpọrọ Front Popular. Eziokwu ahụ bụ na njikọ a nke ndị agha aka ekpe na-achị na UGTT dị oke mkpa: ọ na-etinye Tunisia na ọkwa dị elu nke mgba karịa mba ọ bụla ọzọ na mpaghara ahụ.
Ọ bụrụ na anyị nwere ike isi n'ebe ahụ gaa Ijipt, ebe kemgbe nhoputa ndi ochichi nke Morsi dị ka onye isi ala n'oge okpomọkụ gara aga, a na-anwa itinye ọnụ na-emegide òtù Muslim Brotherhood. Ị nwere ike ikwu ihe gbasara ndị agha ekpe ebe ahụ kemgbe mgbanwe ahụ?
EE, mana enwere nnukwu ọdịiche dị n'etiti Egypt na Tunisia. Ọ bụ eziokwu na ọrụ nke ekpe dị nnọọ mkpa na Tunisia n'ihi na eziokwu na Left anọwo ogologo oge, ọtụtụ iri afọ, na-arụsi ọrụ ike nke ukwuu na otu òtù, na Trade Union Federation, UGTT. Ma n'agbanyeghị na ọtụtụ oge, ndị bureaucratic ndu nke otu ga-n'okpuru ọchịchị akara ma ọ bụ mmetụta, ndị ekpe na-agbanyeghị mgbe niile jisiri ike na-arụsi ọrụ ike na mpaghara otu alaka, ndị kasị ama na-akwalite nke otu bụ nke ekpe. Ọ dị nwute, ị nweghị otu ebe ọzọ na mpaghara ahụ, nke ahụ gụnyere Egypt. N'Ijipt ndị mmegide haziri n'otu njikọ nke nku aka ekpe na ndị agha na-emesapụ aka, gụnyere ụfọdụ ihe fọdụrụ n'ọchịchị ochie. N'ezie, nke a bụ ihe nwekwara ike ime na Tunisia n'echiche na ụfọdụ ndị nọ n'aka ekpe ma ọ bụ n'otu nwere ike ịnwa ịbanye na njikọ aka na ihe fọdụrụ nke oge ochie na-eche ihu na Òtù Ụmụnna Muslim, ndị agha Islam fundamentalist. N'Ijipt, Otú ọ dị, nke ahụ na-eme ugbua na Amr Moussa bụ akụkụ nke njikọ aka ahụ, ma Moussa, a ghaghị ikwu na ọ na-anọchite anya akụkụ na-emesapụ aka nke ọchịchị ochie. Ọ dịghị ka Shafiq, onye bụbu onye ndọrọndọrọ ọchịchị, onye a hụrụ dị ka onye nnọchi anya ọchịchị nke na-aga n'ihu nke ọchịchị Mubarak. Moussa gbara ọsọ na ntuli aka onye isi ala megide Shafiq. Ya mere, ihe ị nwere na Egypt bụ njikọ aka ekpe-liberal. Ebe ọ bụ n'ihu n'ihu ọchịchọ onye kwuo uche ya, enwere ike ịhụ ya dị ka ihe ziri ezi, mana nsogbu bụ na ọ gafere nke ahụ wee ghọọ njikọ ntuli aka.
Ndị aka ekpe sara mbara n'onwe ya bụ Hamdeen Sabahi na-anọchite anya ya, onye bụ onye ndoro-ndoro anya nke tụrụ onye ọ bụla anya na ntuli aka onye isi ala iji nweta ọkwa nke atọ na ọbụna merie votu na Cairo na Alexandria, isi obodo abụọ kacha mkpa. Nke ahụ dị nnọọ ịtụnanya. Sabahi bịara ịnọchite anya ndị na-achọ ụzọ aka ekpe karịa ma ọchịchị ochie na ndị agha Alakụba. Mgbe ntuli aka ahụ gasịrị, ọ tọrọ ntọala Popular Current nke ọtụtụ ndị otu nke radical Left na-etinye aka. N'ụzọ dị mwute, ndị na-ewu ewu ugbu a ka ndị otu sara mbara nọchiri anya ugbu a kama iwulite ikike aka ekpe gbakọtara na Sabahi na agba nke mbụ nke ntuli aka onye isi ala.
Mkpegharị a na-aga n'ihu n'ihu n'ihu ndị ọchịchị Òtù Ụmụnna Alakụba na-edu n'Ijipt na-ewelite ajụjụ banyere ọrụ ndị agha. Echiche ọ bụla na ajụjụ ahụ, nke ahụ bụ ma nguzozi nke ike na ụdị mmepe nwere ike inye nsogbu akụ na ụba na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-edozighị ya na ọchịchị nke na-efunahụ nkwado ntuli aka na n'echiche ụfọdụ ntuli aka na ndọrọ ndọrọ ọchịchị ziri ezi?
Ọsọ ọsọ nke Morsi na-efunarị ya na izi ezi bụ ihe ịtụnanya n'ezie. Ọ na-adị m mgbe niile, ọ bụghịkwa naanị m chere otú ahụ, na ọ dị ndị mmadụ mkpa ịgafe ahụmahụ na ụmụ okorobịa ndị a nọ n’ọchịchị ka ha mara ihe ha bụ n’ezie ma kwụsị ịbụ ndị e ji okwu efu dị ka “Islam bụ ihe ngwọta ya duhiere. ,” na-ezobe enweghị mmemme ọzọ dị iche iche. Mana ọ na-aga ngwa ngwa karịa ka a tụrụ anya ya, otu ihe kpatara nke ahụ bụ ụzọ siri ike nke Brothers Muslim na-eme ihe banyere ọnọdụ ahụ. Ha egosipụtala oke mpako na-ekwere na ọ bụ ụbọchị ha site n'enyemaka Chineke na ha nwere ihe siri ike n'aka ha, bụ nke na-adịghị ahụkebe kpamkpam. N'ezie ma ọ bụrụ na ha mara ihe karịa nke ahụ, ha gaara aghọta na ọ bụghịkwa mmasị ha ịchị n'oge a. Onye ọ bụla na-agbalị ịchị obodo ahụ na ụdị mmemme ha nwere, nke bụ nanị ihe na-aga n'ihu nke mmemme akụ na ụba nke ọchịchị gara aga, ga-ada mbà n'obi. Ihe kacha pụta ìhè n'ihe mere na Egypt bụ mgbe Morsi bịanyere aka na nkwekọrịta ya na IMF nso nso a. Ọ bịanyere aka n'akwụkwọ nkwekọrịta na IMF, nke gụnyere ọnọdụ ndị niile ga-abụ ndị na-enye ego nke Egypt weere dị ka ihe dị mkpa. Na, n'ezie, ha bịanyere aka na nkwekọrịta ahụ n'ihi na ọ dabara na echiche nke neoliberal nke ha, nke na-adịghị iche na nke ọchịchị gara aga. Ma ọ bụ n'oge kacha njọ, mgbe ndị Muslim Brothers na-amalite esemokwu ha na ndị mmegide, ka ọchịchị Morsi kpebiri ibuli ọnụ ahịa nke isi ihe ndị bụ isi ma gbanwee usoro ụtụ isi n'ụzọ na-agaghị emetụta ndị kasị baa ọgaranya. Nke a butere ụdị mkpu a nke na Morsi ga-akagbu ya ụbọchị ole na ole site na ibe Facebook ya! Ọ ghọrọ ihe egwuregwu. Nke a na-egosi gị otú ụmụ okorobịa ndị a na-enweghị ihe ọmụma banyere ọ bụla ezi ngwọta maka miri emi na-elekọta mmadụ aku na uba nsogbu nke mba.
Ugbu a banyere ndị agha. Enweela ọtụtụ ihe gbasara "mgbanwe mgbanwe" nke Morsi n'ịchụpụ Tantawi na onye isi nke abụọ bụ ndị isi nke SCAF, Council Council of the Armed Forces. Mana nke bụ eziokwu bụ na e mere nke a na nkwekọrịta zuru oke na ndị agha brass, nke chọrọ n'ezie ikpochapụ ụmụ okorobịa ndị a nọ na ọkwa ha naanị n'ihi na Mubarak nyere ha iwu megide ọchịchọ ndị agha. Naanị lelee afọ Tantawi nke karịrị afọ maka ọnọdụ agha ọ bụla. Anyị maara site na Wikileaks, ọzọ site na akụkọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị US, na ndị ọrụ agha na-akpọ Tantawi "Poodle Mubarak." Ya mere eziokwu nke ịbịanye aka na ya enweghị ihe ọ bụla "mgbanwe" gbasara ya. Enyere ha ihe nrite na mmesapụ aka sinecures, Ọzọkwa, gụnyere mgbochi megide ihe niile ha mere mgbe ha nọ n'isi nke SCAF. Nkwenye na ọkwá ndị agha adalatala bụ nnọọ ihe na-ezighị ezi.
Lee ihe mere n'oge na-adịbeghị anya mgbe esemokwu pụtara na ọnụ ọgụgụ ya kacha elu n'etiti Morsi na ndị mmegide. Onye isi ndị agha ọhụrụ ahụ butere ụzọ nke ịpụta n'ihu ọha dị ka onye na-ekpe ikpe ma na-akpọ maka ogbako nke ga-agụnye onye isi ala na gọọmentị n'otu akụkụ na ndị mmegide n'akụkụ nke ọzọ. Ndị agha ahụ kwuru okwu ole na ole tupu mgbe ahụ nke ahụ dabara nke ọma nye ndị ha mere n'oge ọgbaghara megide Mubarak na-ekwu na ha agaghị emegbu ndị mmadụ. Ozi a bụ: "Anyị anabataghị Mubarak iji mee ihe ndọrọ ndọrọ ọchịchị, anyị agaghịkwa anabata Morsi jiri ya mee ihe ndọrọ ndọrọ ọchịchị." Ya mere, ndị agha na-egwu egwuregwu a, mmadụ nwere ike iche na Washington na-adụ ọdụ ka ọ pụọ na esemokwu ahụ, ka ha nọrọ n'ọnọdụ ikpe ka ha nwee ike ịrụ ọrụ nke "ndị nzọpụta" ma ọ bụrụ na ọnọdụ ahụ na-adaba kpamkpam. , na nkwughachi nke usoro ọdịnala nke mgbanwe mgbanwe, ọgbaghara, na mgbe ahụ ịchịisi. Ma ndị Ijipt, n'oge a ma ọ dịkarịa ala, dị oke egwu maka ndị agha maka ihe ọ bụla dị otú ahụ ga-ekwe omume n'oge dị mkpirikpi. Ugbu a n'ime ogologo oge ọ nweghị onye nwere ike ịkọ.
Tupu ịjụ gị banyere Syria m nwere ike dị nnọọ segue site n'ikwu otú ajụjụ nke Palestinians na Gaza arụ ọrụ n'ime ọnọdụ a? N'ihi na a kọwara ya dị ka mgbaghara maka Morsi otu o siri nyere aka kpakọrịta nkwekọrịta. Dị ka ị maara, akwụkwọ akụkọ Time kpọrọ ya nwoke kachasị mkpa na Middle East naanị ka ọ gbaghaa n'izu na-esote, ma ajụjụ dum nke Israel na ndị Palestine na-adaba na foto a. Ị nwere ike ikwu okwu ole na ole gbasara nke ahụ?
Ọfọn, nke a na-arụtụ aka n'otu eziokwu dị mkpa. M kwuru na hubris na mpako nke Muslim Brotherhood, ma otu isi ihe na nke ahụ bụ nkwado ha nwere site na Washington. Nke ahụ bụ isi ihe na nkwenye ha na ha na-achị, na ha nwere ike ịchị. N'ezie, ọ tụrụ Washington n'anya site na ọgba aghara n'oge ọ dị na-ma ka ọ dị-na-adịghị ike na mpaghara ebe ọ bụ na 1991 ọnụ ọgụgụ kasị elu mgbe n'okpuru Bush Sr. ọkara nde ndị agha US na-etinye na Gulf n'oge oge nke 1993. mbụ agha US dugara Iraq. Ọnụ ọgụgụ kasị elu nke ọchịchị US n'oge ahụ dugakwara na mmalite nke usoro udo a na-akpọ n'etiti Israel na mba Arab, na mgbe ahụ na nkwekọrịta Oslo na XNUMX. Ihe a niile dị n'azụ anyị. Ihe niile bụ isi ihe na-akwụsị ya niile bụ ọchịchị Bush Jr, ọchịchị George W. Bush, na nnukwu ọdachi dakwasịrị Alaeze Ukwu US n'ozuzu, maka ọchịchị alaeze ukwu US, nke ọrụ Iraq gosipụtara na ọ bụ. Ọ ghọrọ ọdachi. Ndị agha US ga-ahapụ Iraq na-enwetaghị otu n'ime ebumnuche bụ isi ha nwere mgbe ha weghaara obodo ahụ. Ha ga-ahapụ obodo ahụ, na-enweghị idebe otu isi, ọ dịghị ihe ọ bụla, na enweghị nchịkwa na gọọmentị, nke dị n'okpuru mmetụta Iran. Ihe mbụ Iraq mere mgbe ndị agha US hapụrụ bụ ka ha na Rọshịa nwee nkwekọrịta ngwá agha ebe niile. Iraq bụụrụ Amerịka ọdachi.
Ya mere, ha nọ n'ebe adịghị ike nke ukwuu. US na-enwe mmetụta nke adịghị ike na mpaghara ahụ wee were oche azụ na ọrụ NATO na Libya na-edebe profaịlụ dị ala, n'adịghị ka ọrụ ọ bụla ọzọ anyị hụrụ ruo ugbu a, ma ndị NATO dị ka Kosovo ma ọ bụ Afghanistan ma ọ bụ ndị na-abụghị NATO dị ka Iraq . Na Syria ị nwere ike ịhụ enweghị ike Washington nke ọma. Na-eche ihe ndị a niile ihu, naanị ike ha chọtara nke ha nwere ike ịgba nzọ bụ òtù Muslim Brotherhood.
Emir nke Qatar haziri nkwekọrịta ahụ, ebe ọ bụ na ọ bụ onye na-akwado òtù Muslim Brotherhood kemgbe etiti afọ iri itoolu. Washington kwụsịrị ịkụ nzọ na Òtù Ụmụnna Alakụba n'ihi na ọ tụfuru ndị enyi ya, ndị dị ka Mubarak na Ben Ali. N'ihi na anyị banyere a ọhụrụ na-adọ na mpaghara akụkọ ihe mere eme, Washington chọrọ ugbu a a ike na a n'ezie na-ewu ewu isi, na naanị otu ha hụrụ dị bụ Muslim Brotherhood n'ebe nke ha niile nwere nnọọ mmasị nke ọma na ha nwere ogologo akụkọ ihe mere eme nke. mmekorita. Na fifties, sixties, na eighties ruo 1990 na Muslim Brothers kwekọrọ na United States isi, karịsịa n'ime fifties na sixties mgbe a hụrụ na mpaghara dum dị ka ndị na-arụkọ ọrụ nke CIA. Nke ahụ bụ ọrụ ha rụrụ n'ezie, na-arụ ọrụ megide onye isi ala Egypt Nasser na mmetụta Soviet na mmekorita ya na CIA, ya na United States na Saudi Kingdom. N'oge ahụ ndị Saudis kwadoro ha. Nke ahụ bụ tupu ha akwaga Qatar na 1990s.
Ya mere, Washington na-akụkwa ha ọzọ, na ọrụ Morsi rụrụ na Gaza na-arụ ọrụ n'ezie nke ọchịchị Mubarak na-arụ, ma na-arụ ọrụ dị elu n'ihi na Hamas bụ ngalaba Muslim Brotherhood nke Palestine. Ya mere, ha na Hamas nwere mmetụta karịa ya mere ha kparịtara nkwekọrịta a wee nweta otuto site na Washington. Washington na-agba chaa chaa na ụmụ okorobịa a, ma na Tunisia ma ọ bụ na Egypt ma ọ bụ na Syria maka ọdịnihu, mgbe ọchịchị ahụ dara. Na mpaghara niile ọ nweghị obodo ebe ụmụnna ndị Alakụba na-anọghị na ebe ha anaghị arụ ọrụ dị mkpa, ya mere Washington na-akụ nzọ na ha ma kpachapụ anya nke ukwuu n'ikwu ihe na-eme n'Ijipt. Ọchịchị Obama nwere obi ike n'ezie n'ịkatọ Mubarak karịa ka ha na-akatọ Òtù Ụmụnna Alakụba.
Ị nwere ike ikwu maka Syria? Ugbu a usoro niile ebe ahụ adịla oke ike na ime ihe ike n'akụkụ gọọmentị ma enweghị otu n'otu n'ime mmegide ahụ, ọbụlagodi ndị ekpe megide ọchịchị, ebe akụkụ nke Left yiri ka ọ na-akwado ọchịchị. Ị nwere ike ikwu maka ihe ndị na-eme n'ebe ahụ?
Ọfọn, SYRIA bụ ihe dị iche na dum ụkpụrụ nke ọgba aghara n'echiche na ị nwere nnọọ ọchịchị aka ike, n'ezie otu n'ime ndị kasị despotic na mpaghara, tinyere Gaddafi Libya na Saudi Kingdom. N'aka nke ọzọ, nke a bụ mba ebe nsogbu akụ na ụba ọha na eze kacha njọ, nwere nnukwu enweghị ọrụ, pasent 30 nke ịda ogbenye, na n'aka nke ọzọ, ezinụlọ na-achị achị na-etinye uche na akụ na ụba n'ọkwa dị egwu. Nwa nwanne nke onye isi ala Siria na-achịkwa pasent 60 nke akụ na ụba. Akụ na ụba ya bụ ijeri $6. Ihe a niile bụ mmanya na-agbawa agbawa, ọ gbawara.
N'aka ekpe, ị nweela ndị Kọmunist na-esonye na gọọmentị Syria. Ọ bụ omenala dị site n'oge Soviet Union, nke na-enwebu mmekọrịta chiri anya na ọchịchị Siria nke Putin na-aga n'ihu na Russia. Mana ọtụtụ n'ime ndị ekpe, ma ọ bụrụ na ọ bụghị ndị aka ekpe niile n'ezi echiche nke okwu ahụ, megidere ọchịchị. Ndị isi aka ekpe nke Syria nọchitere anya na Council National Syria: ọ bụ nku nke ndị Kọmunist, nke kewara na 1970 ma megidere mmekorita ya na ndị ọchịchị.
Ikwenye na ọchịchị Siria dị n'aka ekpe ma ọ bụ, nke ka njọ, na Assad bụ "onye na-elekọta mmadụ, onye mmadụ na onye na-eme udo" dị ka Chávez si kwuo ya n'ụzọ ihere, bụ na amaghị ihe ọ bụla. O kwesịghị inwe oge ọ bụla maka onye ọ bụla nọ n'aka ekpe n'iguzosi ike n'akụkụ ndị Siria n'ọgụ ha na-alụso ọchịchị aka ike nke obi tara mmiri, na-erigbu, na nke rụrụ arụ. E wezụga nke ahụ, na Syria dị ka ọ dị na obodo ọ bụla ọzọ nke mpaghara ahụ, ị ga-ahụ n'etiti ndị agha na-alụ ọgụ megide ndị ọchịchị Islam fundamentalists. Ọ bụkwa ihe mere na Tunisia na Ijipt n'otu aka ahụ. E kwesịghị iwere ha dị ka ihe mgbakwasị ụkwụ na-akparị ọgba aghara ahụ dum. Na Syria dị ka ebe ọ bụla ọzọ, ndị ekpe kwesịrị ịkwado ndị na-ewu ewu na-emegide ndị ọchịchị aka ike n'egbughị oge, na ime otú ahụ, mgbe ọ bụla ọchịchị aka ike kwụsịrị, ọ kwesịrị ịkwado ndị agha kachasị na-aga n'ihu n'ime mmegharị ahụ, tinyere usoro nke radicalization n'ime mgbanwe nke Marx kpọrọ otu oge "mgbanwe na-adịgide adịgide."
Nke mbụ e bipụtara na Nlebanya Socialist International Mba 87, Jenụwarị-February 2013.
A na-akwado ZNetwork naanị site na mmesapụ aka nke ndị na-agụ ya.
inye