United Nations ekwupụtala 2012 ka ọ bụrụ afọ nke Co-op na gburugburu ụwa na ndị mmadụ na-eme ememe. N'ezie, na ndị otu nde 800, ndị ọrụ mmekọrịta na-arụ ọrụ ugbu a karịa ndị ụlọ ọrụ n'ụwa nile. Dị ka UN si kwuo, a na-akọwa njikọ aka dị ka: "Mmekọrịta ndị kwụụrụ onwe ha jikọtara aka n'afọ ofufo iji gboo mkpa na ọchịchọ akụ na ụba, ọha na eze, na omenala ha, site na ụlọ ọrụ ejikọtara ọnụ na nke ọchịchị onye kwuo uche ya." International Cooperative Alliance (ICA) na-eme atụmatụ na ngalaba 300 kacha elu n'ụwa na-akpata ihe karịrị ijeri $1 trillion na ọrụ akụ na ụba kwa afọ. Dị ka ihe atụ, e nwere ndị ọrụ kredit 49,000 na mba 96, na na US ihe karịrị 100 nde mmadụ ahọrọla ugbu a itinye ego ha n'òtù kredit kama ịbụ ụlọ akụ. N'afọ 2008, n'oge oke ndakpọ ego, ndị ọrụ kredit US ji ijeri $35 gbazinye ego n'ezie, ebe ụlọ akụ belatara ijeri $31. Nke ka mma, ọ nweghị ụlọ ọrụ kredit chọrọ nkwado ndị na-akwụ ụtụ isi ọ bụla.
Dị ka akwụkwọ akụkọ UN Secretary General nke 2009 nke akpọrọ "Cooperatives in Social Development, ndị na-arụkọ ọrụ ọnụ" na-enye ihe atụ nke ụlọ ọrụ nke dị mkpa karịsịa n'oge akụ na ụba siri ike na oge ọdịda ahịa. Dị ka otu ndị na-enyere onwe ha aka, a na-enweta ọgbakọ na-emekọ ihe n'ọtụtụ ebe, karịsịa maka ndị ogbenye na ndị a na-adọpụ iche. Ebe ụlọ ọrụ nzuzo ma ọ bụ gọọmentị na-esighi ike, ọkachasị n'ime ime obodo, ndị otu na-enyere ndị obodo aka ịhazi ma melite ọnọdụ ha. "
Ụmụ mmadụ abịala ogologo oge kemgbe 1228 mgbe ndị na-emepụta cheese Gruyere na Switzerland haziri nkwado ndị mbụ na-emepụta ihe. Ndị na-ebu ụgbọ mmiri na Aberdeen, Scotland hibere ndị ọrụ mbụ na 1498, na ndị ahịa mbụ na-azụ ahịa pụtara na 1761 na Fenwick, England mgbe ndị na-akpa ákwà na-ejikọta pennies ha iji nweta nnukwu oatmeal. Rochdale Principles of International Cooperation, nke pụtara na 1844 n'England, ka na-eduzi mmegharị mmekọrịta zuru ụwa ọnụ taa.
Ndị na-emekọ ihe ọnụ ejiriwo akụkọ ihe mere eme na-achịkwa ọrụ ugbo n'ọtụtụ akụkụ nke ụwa ma na-aghọkwa ihe ọzọ na-ewu ewu n'ụzọ akụ na ụba taa. Dị ka ihe atụ, ọnụ ọgụgụ kasị ukwuu nke ndị ọrụ ugbo n’Ebe Ọdịda Anyanwụ Africa—Kuapa Kokoo dị na Ghana—nwere ihe karịrị ndị òtù 45,000 n’ime obodo 1,100, ma bụrụkwa ndị na-eduga n’ịzụ ahịa ziri ezi site n’aka Chineke Chocolate a ma ama. N'India, ndị na-emepụta mmiri ara ehi kachasị n'ụwa, ihe karịrị 100,000 co-ops na-anakọta mmiri ara ehi n'aka ndị ọrụ ugbo nde iri na abụọ kwa ụbọchị. Dị ka Òtù Na-ahụ Maka Ndị Ọrụ Na-ahụ Maka Mba Nile (ILO) si kwuo, ndị na-arụkọ ọrụ ọnụ na-akpata pasent 12 nke azụ ndị a na-ejide na South Korea na pasent 70 nke mmepụta kọfị na Etiopia. Na Denmark, co-ops na-achịkwa pasenti 75 nke ike ikuku niile, ebe n'ahịa US co-ops pasent 86 nke mmiri ara ehi. Gburugburu ụwa, ihe karịrị ọkara nke ihe a na-emepụta n'ugbo na-esi n'aka ndị otu na-aga ahịa.
Ndị ọrụ ugbo na-emepụta mmiri ara ehi tọrọ ntọala na United States na Connecticut na New York n'afọ 1810 na site na 1820 ndị ọrụ ugbo nọ na Ohio eguzobela ọnụ ahịa ahịa mbụ. Ụlọ ọrụ co-op nke ndị ọrụ ugbo nwere, igwe mbuli ọka, na usoro ịgba mmiri sochiri n'oge na-adịghị anya. Mgbe e guzobere National Grange na 1867, ọ gụnyere "imekọ ihe ọnụ n'ihe niile" dịka akụkụ nke ozi ya iji weghachi ọbụbụenyi n'etiti North na South mgbe agha obodo na ndị otu na Grange rịrị elu n'oge ndakpọ akụ na ụba nke 1870s na 1880s mgbe. Ndị bi n'ime obodo hụrụ uru a na-ahụ anya dị na enyemaka otu ndị otu na-enye. Ka ọ na-erule ngwụsị narị afọ nke 19, Grange nọ na-arụkọ ọrụ ọnụ ahịa ndị ahịa 500 na mba niile. A kwalitekwara ndị na-arụkọ ọrụ dịka akụkụ nke FDR's New Deal iji wughachi ime obodo America mgbe nnukwu ịda mbà n'obi gasịrị na ka ọ na-erule 1935, e nwere ndị ọrụ ugbo nwere 10,500 n'ofe mba ahụ.
Co-ops bụ akụkụ nke akụ na ụba na-akwado ọtụtụ mmadụ. Dịka ọmụmaatụ, na Wisconsin enwere 844 co-ops na steeti niile na-ejere ndị otu nde 2.7 ozi ma na-ewepụta ijeri $5.6 na ahịa kwa afọ. Madison naanị nwere ọtụtụ ndị ọrụ ogologo oge co-ops-si Community Pharmacy, Lakeside Press, na Nature's Bakery to Just Coffee, Isthmus Engineering, na Union Cab.
Site n'otu aka, ndị ọrụ ugbo nwere ike nweta akụ na ụba n'ọ̀tụ̀tụ̀, na-ebelata ọnụ ahịa maka ntinye na ọrụ, ma nyekwa aka kwalite egwuregwu n'ahịa ngwa ahịa nke ụlọ ọrụ ụlọ ọrụ na-ejikarị. Ndị ọrụ ugbo rapaara dị ka "ndị na-eri ọnụ ahịa," mana ndị na-arụkọ ọrụ ọnụ na-enye ha ohere ka mma ịnata ọnụ ahịa nha anya na ụgwọ ọrụ ndụ maka mbọ ha. Ijikọ ike akụ na ụba mmadụ na ndị ọzọ bụ atụmatụ dị mma mgbe niile iji kwalite akụ ọhụrụ, rute ahịa ọhụrụ, na n'ikpeazụ belata ịda ogbenye. Dị ka akara piket ndị ọkwọ ụgbọ ala Union Cab ji nganga na-ebu n'oge ọgba aghara Wisconsin 2011 kwusara, ndị otu na-arụkọ ọrụ nwekwara ụkpụrụ. N'ịbụ ndị nwe ya na ndị otu na-achịkwa, ebumnuche bụ isi nke co-ops bụ inye ndị otu nke ha uru - ebumnobi ha abụghị nanị iweta uru karịa maka ndị na-etinye ego n'èzí. Ime mkpebi nke onye kwuo uche ya, nghọta ego, nlekọta gburugburu ebe obibi, na ọrụ mmekọrịta ọha na eze bụ ihe ngosi ndị ọzọ nke imekọ ihe ọnụ.
N'ezie, ọ bụghị mgbe niile ka a na-egosipụta echiche ndị a na omume, nke mere na ọ dị ezigbo mkpa ijide ndị ọrụ nkwado maka omume ha. Ndị otu na-ebu nnukwu ibu ma a bịa n'ịkwado iguzosi ike n'ezi ihe nke ngalaba-op. Dị ka akụkọ UN UN 2009 si kwuo, "Ntọala ndị otu na-amụ anya, nke ndị ọchịchị onye kwuo uche ya bụ otu onye/otu ụkpụrụ ntuli aka, dị mkpa iji dozie njikwa adịghị ike ma ọ bụ nke na-adịghị mma .... Ọchịchị dị mma nke ndị otu na-arụkọ ọrụ na-adabere na ntọala ndị otu maara nke ọma na nke na-arụsi ọrụ ike. " N'ihe gbasara US, enwekwara iwu gọọmentị etiti na steeti na-akwado ụfọdụ ụkpụrụ nkwado.
Na mmalite narị afọ nke 20, ọtụtụ ndị na-asọmpi ụlọ ọrụ wakporo ọtụtụ co-ops n'okpuru Iwu 1890 Sherman Anti-Trust Act, na-azọrọ na "ịzụ ahịa na-emekarị" bụ ụdị nkwụsị ahịa na-akwadoghị. Ndị ọrụ ugbo na ndị ha na ha jikọrọ aka chịkọtara wee nweta ikike nke Capper Volstead Act na 1922 - Magna Carta maka ngalaba-ops - nke nyere ha otu ikike ijikọ ọnụ ahịa nke ụlọ ọrụ nzuzo na otu ndị ọrụ na-enweta. Otú ọ dị, n'okpuru Capper Volstead, e nwere ụfọdụ iwu kpọmkwem ndị ọrụ na-arụkọ ọrụ ga-emezu ka ha nwee ike ịnweta nnwere onwe ha site na mmanye ntụkwasị obi, gụnyere na ngalaba-op ga-emepụta ngwaahịa ọrụ ugbo (ọ bụghị naanị ịhazi ha), na ọtụtụ ego ha ga-enweta aghaghị ịmalite. site na mmepụta nke ndị òtù nke ngalaba ahụ, na ngalaba ahụ ga-arụ ọrụ maka ọdịmma nke ndị otu ya (ọ bụghị nanị na-eje ozi maka ọdịmma nke ndị ọzọ), nakwa na ndị òtù ahụ enweghị ike ịgba izu na ndị ọzọ na-abụghị ndị òtù. itinye aka na ihe omume ahịa iwu na-akwadoghị (dị ka ndozi ọnụahịa).
N'ụzọ dị mwute, dị ka ọtụtụ ndị ọrụ ugbo nwere ike ịgwa gị, e nwere co-ops na US na-amaghị maka Rochdale Principles na-emebi emebi mgbe nile Capper Volstead. Dịka ọmụmaatụ, ndị ọrụ ugbo mmiri ara ehi nke America (DFA) - yana mmadụ abụọ n'ime ndị isi ya - bụ ndị Commodity Futures Trading Commission (CFTC) tara nde $12 na 2008 maka ịmegharị iwu na-akwadoghị nke ahịa mmiri ara klaasị III na Chicago Mercantile Exchange (CME). ). N'afọ 2010, Ngalaba Ikpe Ziri Ezi nke United States gbochiri onyinye nke Deans Food zụtara Farms nke mbụ, ngalaba "ụlọọrụ" ọzọ, nke gaara ekepụta otu oke na mmiri ara ehi mmiri na akụkụ nke Midwest. Weebụsaịtị Land O' Lakes na-eji nkwuwa okwu dị mma gbasara UN Year of the Co-op, mana ụfọdụ na-ajụ ezi nkwa ya maka imekọ ihe ọnụ, ọkachasị mgbe ọ na-ahọrọ ibubata protein concentrate (MPC) site na mba ofesi kama ịkwụ ụgwọ nke ya. ndị ọrụ ugbo na-akwụ ụgwọ dị mma, ebe na-akwalitekwa teknụzụ biotechnology dị ize ndụ dị ka rBGH na RR alfalfa na-emebi ahịa nke ngwaahịa nke ya.
N'otu aka ahụ, Crystal Sugar abanyela n'àkwà ya na Monsanto na iji aka ya dị arọ maka RR sugar beets ma na-etinye aka na mgbasa ozi ọjọọ ọjọọ nke otu òtù, na-ekpochi ndị ọrụ 1,300 na ụlọ ọrụ nhazi 5 na Red River Valley. N'ụzọ doro anya, ụfọdụ ndị njikwa ngalaba na ndị na-eketa òkè echefuola na ndị ọrụ ugbo na ndị ọrụ jikọtara ọnụ ogologo oge gara aga iji nweta otu ikike nkwekọrịta nkwekọrịta.
Enwere nnukwu ihe ịma aka ndị ọzọ na-eche ndị mmekọ ọnụ taa ihu. Otu ihe iyi egwu bụ demutualization, okwu mara mma maka imeghe ọnụ ụzọ maka iweghara ngalaba (na akụ ya). Nke a mere Minnesota Corn Processors, na-eto ya dị ka akụkụ nke ọhụụ ọhụrụ nke ndị ọrụ ugbo na-arụkọ ọrụ ọnụ, ma mgbe ahụ, ADM na-ere ma na-agbakọta ya na 2002. Gọọmenti, ụlọ ọrụ, na ụlọ ọrụ dị iche iche dị ka IMF na-ahụkarị co-ops dị ka "ego ego". ehi” maka liquidation na/ma ọ bụ privatization. Nsogbu ọzọ na-abịa site n'echiche ụlọ ọrụ na-akpata uru nke nwere ike ime ka ndị njikwa na-arụkọ ọrụ ọnụ. Kama ịchọ ndị otu nke ha, ha na-ahọrọ inye onwe ha ngwugwu ụgwọ akwụ ụgwọ na-akwụ ụgwọ ma na-ekwe nkwa nnukwu ego maka ndị enyi ha na-etinye ego na mpụga. Mba ndị ọzọ nwere iwu na-amachi ụdị mmetọ ahụ. Dịka ọmụmaatụ, n'ime Mondragon co-op federation na Spain, a na-edobe ụgwọ ọnwa/ụgwọ ọrụ n'etiti onye ọrụ kacha elu na nke kacha nta na 5: 1. N'Italytali, iwu ngalaba-op kwuru na opekata mpe pasentị 80 nke ihe ọ bụla a ga-etinyerịrị ga-etinyerịrị ya na enyeghị onye otu ma ọ bụ ndị na-abụghị ndị otu ya.
Ezi mmụọ nke imekọ ihe ọnụ na-eme ka nkwenye miri emi na ikike mmadụ nwere ilekọta ndị ọzọ anya yana enwere ụdị ihe ọ bụla mere ọ ga-eji bụrụ akụkụ nke ịkwalite mmegharị nkwado ahụ. Dịka ọmụmaatụ, ị ga-echekwa ọtụtụ ihe dị ka onye na-azụ ahịa ma nwetakwuo ego dịka onye ọrụ, ebe ọ bụ na ọ dịghị onye na-emekọrịta ihe na-ewepụ ego ahụ. Ịbụ onye otu co-op na-emekwa ka ị bụrụ onye nwe ya na-enye gị olu onye kwuo uche ya n'ịchọpụta ọnọdụ ya n'ọdịnihu. Ohere gị nke ịdaba n'ụdị "ọdịda ahịa" nke ndị isi obodo, dị ka mpụ na mba ofesi, mmetọ gburugburu ebe obibi, na nrigbu n'ebe ọrụ dị obere. Ọtụtụ ndị mmadụ na-enwekwa ekele maka ohere ịkwalite mgbanwe mmekọrịta ọha na eze dịka akụkụ nke obodo na-emekọ ihe ọnụ. Mgbe ị sonyere n'otu ngalaba, ị bụghị naanị onye ọrụ ugbo na-enweghị obi ụtọ, onye na-azụ ahịa na-enweghị uche, ma ọ bụ onye na-atụfu ihe ọzọ - ị bụ akụkụ nke usoro iku ume dị ndụ ọzọ maka azụmaahịa dịka ọ na-adị.
N'afọ 1844, ndị ọsụ ụzọ Rochdale dị n'England mepụtara ụkpụrụ ndị e bu n'obi na-eduzi ọrụ nke ndị na-arụkọ ọrụ ọnụ n'ụwa nile. Na 1966, International Cooperative Alliance meziri ụkpụrụ Rochdale izizi, na-akọwapụta ụkpụrụ nkwado isi isii yana na 1995 ka etinyere ụkpụrụ nke asaa.
Ụkpụrụ nke mbụ – Ndị afọ ofufo na ndị mepere emepe. Njikọ aka bụ òtù afọ ofufo mepere emepe nye ndị niile nwere ike iji ọrụ ha ma dị njikere ịnakwere ọrụ nke ịbụ otu, na-enweghị oke okike, ọha mmadụ, agbụrụ, ndọrọ ndọrọ ọchịchị, ma ọ bụ okpukperechi.
Ụkpụrụ nke abụọ - Njikwa ndị otu Democratic. Ndị na-emekọ ihe ọnụ bụ òtù ọchịchị onye kwuo uche ya nke ndị òtù ha na-achịkwa, bụ ndị na-ekere òkè na-arụsi ọrụ ike n'ịhazi atumatu ha na ime mkpebi. Ndị ikom na ndị inyom na-eje ozi dị ka ndị nnọchiteanya a họpụtara ahọpụta ga-aza ajụjụ maka ndị otu ahụ. Ndị otu na-emekọ ihe ọnụ nwere ikike ịtụ vootu nhata (otu onye/otu votu) na ndị otu na ọkwa ndị ọzọ na-ahazikwa n'ụzọ ọchịchị onye kwuo uche ya.
Ụkpụrụ nke atọ - nsonye akụ na ụba ndị otu. Ndị otu na-atụnye ụtụ n'ụzọ ziri ezi na, na njikwa ọchịchị onye kwuo uche ya, isi obodo nke nkwado ha. Akụkụ nke isi obodo ahụ bụ ihe jikọrọ ọnụ nke ndị na-emekọ ihe ọnụ. Ndị otu na-enwetakarị ụgwọ ọrụ nwere oke, ma ọ bụrụ na ọ bụla, n'isi ego edebanyere aha dịka ọnọdụ nke otu. Ndị otu na-ekenye ihe nhụta maka ihe ọ bụla ma ọ bụ ihe niile ndị a: ịzụlite nkwado ha, ikekwe na-ewepụta ihe nchekwa, akụkụ nke agaghị ekewa; na-erite uru na ndị otu n'ụzọ kwekọrọ na azụmahịa ha na mmemme nkwado na nkwado nke ndị otu ahụ kwadoro.
Ụkpụrụ nke anọ - Nnwere onwe na nnwere onwe. Ndị na-arụkọ ọrụ ọnụ bụ ndị kwụụrụ onwe ha, òtù na-enyere onwe ha aka, ndị òtù ha na-achịkwa. Ọ bụrụ na ha na otu ndị ọzọ banye nkwekọrịta, gụnyere gọọmentị, ma ọ bụ na-ebuli isi ego site na isi mmalite, ha na-eme ya na usoro ndị na-eme ka ndị otu ha na-achịkwa ọchịchị onye kwuo uche ya ma na-ejigide ikike nkwado ha.
Ụkpụrụ nke ise - Mmụta, Ọzụzụ na Ozi. Ndị na-arụkọ ọrụ ọnụ na-enye ndị otu ha ọzụzụ na ọzụzụ, ndị nnọchi anya a họpụtara ahọpụta, ndị njikwa na ndị ọrụ ka ha nwee ike itinye aka nke ọma na mmepe nke otu ha. Ha na-agwa ọha mmadụ—karịsịa ndị ntorobịa na ndị isi echiche—banyere ọdịdị na uru dị n'imekọ ihe ọnụ.
Ụkpụrụ nke isii - imekọ ihe ọnụ. Ndị na-emekọ ihe ọnụ na-ejere ndị otu ha ozi nke ọma ma na-ewusi mmegharị ahụ ike site n'ịrụkọ ọrụ ọnụ site na nhazi mpaghara, mba, mpaghara na mba ụwa.
Ụkpụrụ nke asaa - Nchegbu maka Obodo. Ndị na-arụkọ ọrụ ọnụ na-arụ ọrụ maka mmepe obodo ha na-adịgide adịgide site na atumatu nke ndị otu ha kwadoro.
Z
John E. Peck bụ onye isi nchịkwa nke Family Farms Defenders.