Bay konsèy administrasyon Bush la sou fason pou fè fas ak fyasko Irak la, rapò Gwoup Etid Irak inite toulede bò a mande prezidan an pou l klarifye ke Washington pa chèche kontwole petwòl Irak la.
Lè sa a, li vin desann nan biznis epi li fikse egzakteman ki jan Washington ta dwe pran kontwòl lwil oliv Irak la.
Rapò a mande pou Irak pase yon Lwa petwòl – ki dwe ekri ak èd Etazini – ki ta pèmèt konpayi petwòl etranje yo devlope rezèv petwòl vas Irak yo ki pa devlope yo (ki, dapre rapò a fè remake, se dezyèm pi gwo nan mond lan).
Li difisil pou w pa santi w eksite lè w li rapò a. Li te pibliye nan reveye repibliken an nan eleksyon mitan-tèm Ozetazini, li te jenere eksitasyon ke avanti enperyal George Bush a te finalman vini anba yon atak byen file, e ke figi ansyen nan tou de pati yo ta fòse prezidan an nan liy.
Olye de sa, rapò a revele nan ki pwen mantalite enperyal la – ni Demokrat ak Repibliken yo pataje – ki se kè pwoblèm politik etranjè Ameriken an nan Irak, ak lòt kote.
Wi, rapò a rekonèt limit deblozay Irak la, epi li esplike yon estrateji pou fè twoup ameriken yo soti.
Men, se esansyèlman estrateji administrasyon Bush la: Kreye yon lame Irak ki fò ase pou jere sekirite - nan kontèks yon Irak ki te kontwole pa Etazini.
Yon moun santi enpasyans anndan Mezon Blanch lan ak gwoup etid Irak la. Pou dedomajman pou syèl la, li prèske kat ane depi envazyon an! Konbyen tan li pran pou jwenn yon gouvènman mannken konpetan ak lame kanpe ak fonksyone?
Rapò a tabli yon vizyon pou pwolonje kontwòl Etazini sou Irak. Ofisyèl ameriken yo pral entegre tout kote: sòlda ameriken anndan lame irakyen an, fòmatè Ameriken anndan polis irakyen an, ajan FBI andedan ministè enteryè a, ajan CIA anndan operasyon entèlijans yo.
Rapò a menm presize ke konsomatè Irak dwe peye plis pou lwil oliv, e ke Bank Santral Irak la dwe ogmante to enterè a 20 pousan - anvan fen mwa sa a.
Tout bagay sa a ann amoni ak mepri Bush pou oto-gouvènman irakyen ki gen sans, jan sa montre nan gwo nouvo anbasad Ameriken 1 milya dola li te bati nan Bagdad, ki gen 1,000 anplwaye, se sèlman sis ladan yo ki pale byen arab. Sis! Sipoze lòt 994 anplwaye yo okipe pote demokrasi Irak - nan pale youn ak lòt oswa ak Washington.
Repiyans pou rale twoup ameriken yo soti nan Irak pa gen anyen pou wè ak laperèz pou yon beny san, ki deja sou pye.
Washington kontribye nan beny san an, atravè vyolans pwòp li yo ak nan pèmèt eskwadwon lanmò, k ap opere nan lame Irak la, yo touye lènmi nan rejim Etazini an patwone.
Twoup Ameriken yo sèlman vin pi grav sitiyasyon an. Yo ta dwe kite. Men, sa ta enplike abandone kontwòl sou yon peyi Washington te deja depanse $ 400 milya dola pou eseye soumèt. Lè sa a, ki jan Amerik ta jwenn kontwòl sou tout lwil sa a?
Linda McQuaig se yon kòmantatè ak otè de It's the Crude, Dude. Imèl bay: [imèl pwoteje]
© 2006 Toronto Star la
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don