Jedi 19 janvye, plizyè milyon travayè mache kont refòm pansyon prezidan franse Emmanuel Macron pwopoze. Aksyon an, esansyèlman yon grèv jeneral yon sèl jou, te òganize pa sendika yo nan sa ki espere se yon batay long ak eta a. Tout moun, depi ansyen sendika goch yo rive nan medya adwat yo, te note ke se te yon nivo mobilizasyon san atann. Men, Macron detèmine pou l pouse refòm li yo.
Nan dènye deseni ki sot pase yo, lit kont degrade konstan nan sistèm pansyon Lafrans la se te pwen flach nan lit klas. Kòm yon aktivis dènyèman te di l 'sa a se koup mondyal nou an'. An 1995, 2003, 2010 ak 2019-20, plizyè milyon travayè te pwoteste kont refòm menm jan an. Pifò nan tan batay la te pèdi - laj pansyon an elve ak kondisyon li yo vin pi mal. An 1993, apre yon karyè 37.5 ane, ou te kapab pran retrèt nan 60 sou yon pansyon konplè. Jodi a, li nan 43 ane nan kontribisyon yo pran retrèt nan 62. Apre pwopozisyon aktyèl yo, li pral 64. Men, pòch nan viktwa te fèt tou. Memwa nan viktwa 1995 kont 'Plan Juppé' notwa (yo te rele apre premye minis la) rete. Nan 2019-20, kòmansman pandemi Covid-19 la tou fòse Macron pou ranvwaye plan avan yo pou refòm pansyon yo.
Jodi a, travayè franse yo ap mobilize tou paske enflasyon an soti anba yon pousan an 2020 pou rive prèske sèt pousan jodi a. Menm jan ak UK a, vag grèv yo ap fèt: nan lopital, raffineries lwil oliv, faktori, ak espas travay kote aksyon pa te tipikman komen. tankou makèt. Pandan pri lavi a ap ogmante, pasyans ak plan gouvènman an ap ba.
Fatige eskiz
Gouvènman an ap itilize jistifikasyon vacue pou koupe pansyon yo. Nou te tande li deja: 'moun yo viv pi gran e se poutèt sa ta dwe travay pi lontan', 'gen mwens moun nan travay pou chak invalid nan ekonomi jodi a', 'lòt peyi yo te deja adopte refòm sa yo' ak klasik la, 'sistèm nan se nan. kriz epi nou dwe koupe depans pou n sove l'.
Men kounye a pa gen okenn defisi nan sistèm pansyon an - refòm yo sipoze sèlman evite defisi yo prevwa pou lavni – Se konsa, naratif gouvènman an nan yon sistèm nan kriz se sèlman sèvi nan antagonize travayè yo. Santiman enjistis yo vin pi grav pa lefèt ke refòm yo te planifye yo fè pati yon pake pi laj ki gen ladan rediksyon taks pou biznis yo. Koupe sa yo klèman koute, ak konpanse, pa koupe sa yo nan sistèm pansyon an.
Se vre wi, Macron gen lontan pèdi konfyans nan majorite moun k ap travay. Se sèlman yon senkyèm nan moun ki elijib pou vote yo te sipòte l 'nan premye tou eleksyon 2022 yo ak baz sipò li yo kounye a se lou anpil panche sou dwa tradisyonèl la. Sondaj ki pi resan an montre Nasyonèl pousan nan popilasyon an yo opoze mete laj retrèt la jiska 64. Kòm rezilta entans enpopularite sa a, kounye a Macron konte sou yon patenarya alèz ak Les Républicains, pati tradisyonèl dwat la, pou pase refòm sa yo.
Moun ki bò kote Macron konnen pozisyon yo fèb. Gen kèk ki te eseye adousi pozisyon li - plan orijinal la te gen laj pou pran retrèt ogmante menm pi lwen ak anons la nan refòm yo te remèt plizyè fwa. Gouvènman an te espere ke sendika yo pi modere, an patikilye a CFDT (Confédération Française Démocratique du Travail) federasyon, ta sipòte gouvènman an an echanj pou konsesyon potansyèl yo. Men, menm CFDT a pran distans li ak Macron.
Divizyon sendika yo
Mouvman sendikal franse a rete byen divize. Pandan ke federasyon CGT a (Confédération Générale du Travail) te nan tèt la nan tout gwo mobilizasyon an mas nan 20 ane ki sot pase yo, men CFDT a se nan gwosè apeprè egal ak vante plis manm nan sèten travay, patikilyèman nan sektè prive a. Malgre ke CFDT a konnen pou volonte li pou fè konpwomi, sa pa vle di manm li yo pa kapab aksyon militan, sitou lè enjeux yo wo anpil. An 2010, an repons a refòm pansyon menm jan an, li te Travayè CFDT nan rafineri petwòl ki te menase pou paralize peyi a epi yo te menase pèdi travay yo anba yon lòd gouvènman an ijans.
Atak aktyèl la gen yon efè menm jan an nan ini mouvman sendikal la ansanm ak ini pi laj gòch politik la. Gouvènman an pral eseye detache CFDT a ak rès mouvman an epi sèvi ak sipò yo pou lejitim refòm li te planifye yo. Yo pral kontinye bay sèvis bouch pou nesesite pou dyalòg. Men, Macron pa pral chanje anpil pozisyon li. Menm jan ak UK a, kote Pati Konsèvatè a pa pral siyifikativman angaje ak travayè grèv sektè piblik la, Lafrans ap temwen yon batay ideolojik. Kounye a, li pa klè si lidèchip CFDT a pral vle abandone demann gouvènman an epi aksepte pwopozisyon yo.
Ki sa ki devan yo? Kòm nou ale nan peze mouvman an mache sou. Kowalisyon sendikal la mande pou yon nouvo jounen aksyon 31 janvye. Jounen endividyèl aksyon mas sa yo enpòtan, sitou si yo enpresyonan tankou 19 janvye, men yo bezwen konbine avèk pi piti, manifestasyon kontinyèl atravè peyi a. Lmach lokal ak grèv espesifik nan branch yo k ap pase, osi byen ke yon myriad nan reyinyon nan meri ak ba atravè peyi a. Yon klima jeneral nan patisipasyon aktif ta ka louvri wout la pou yon eskalasyon nan grèv. Sa a sanble ap ka a deja nan ray tren yo, kote sendika yo te avèti yon grèv endefini ki kòmanse nan mitan mwa fevriye. Batay la ap kòmanse sèlman e li sèten pral dire plizyè semèn oswa mwa men travayè franse yo rete defi e posibilite pou genyen viktwa rete nan lè a.
Sylvestre Jaffard se yon manm Nouvo Pati Antikapitalis (NPA) ak yon sendikal nan CGT nan Pari.
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don