Asasen anbasadè Ris la nan Ankara pa yon polisye revòlt ki gen 22 an souliye nan ki pwen Latiki ap destabilize pa rayisman ak vyolans k ap gaye nan lagè nan peyi Siri. Touye espektakilè ak bonbadman ap pase chak kèk jou kote idantite, afilyasyon oswa motif otè krim yo souvan an dout paske atak yo se yon refleksyon nan plizyè kriz ki menase dechire Latiki.
Sikonstans ki antoure touye anbasadè Andrey Karlov pa Mevlut Mert Altintas se yon egzanp sa a twòp rezèv sispèk posib. Anpil obsèvatè Tik regrèt ke fòs sekirite yo te tire l mouri touswit apre asasina a paske koneksyon li yo montre nan diferan direksyon epi rezon ki fè aksyon li yo pa janm ka eksplike.
Medya entènasyonal yo jeneralman konsantre sou rèl li "Pa bliye Aleppo! Pa bliye peyi Siri!" Sa a anfòm ak yon senp naratif ke yon anpil nan Tirk yo anraje pa sipò Larisi a pou Prezidan Bashar al-Assad nan peyi Siri ak pou repwann li nan lès Aleppo. Petèt youn nan yo deside fè yon bagay sou li.
Men, rèl sa yo pa t premye mo asasen an apre li te tire kout mòtèl yo epi yo ka pa te pi enpòtan an. Sa yo te an arab epi yo te pale de moun ki "ki bay Mohammed fidelite nou pou jiad," sijere ke oratè a te deplase nan sèk jihadi nan peyi Turkey. Sa a diskite kont asasina a se yon repons espontane nan evènman nan Aleppo, men li pa di yon sèl anpil sou afilyasyon moun ame a.
Ki pi byen enfòme kòmantatè Tik yo sijere ke sa yo te ak Jabhat al-Nusra, ansyen afilye al-Qaeda nan peyi Siri oswa ak mouvman Fethullah Gulen, ke gouvènman Tik la blame pou tantativ koudeta a. 15 Jiyè. Nan lòt men an, yo admèt ke li te kapab yon asasen poukont li ki te rive, nan pwen de vi li, yo te nan bon plas nan bon moman an.
Lidè Tik ak Larisi yo prèske twòp nan rasire youn ak lòt ke asasina-a nan yon gwo diplomat Ris la pa pral kraze lyen nouvo yo te jwenn nan amitye. Prezidan Vladimir Putin ak Prezidan Recep Tayyip Erdogan te fè deklarasyon nan sans sa a, epi tousuit apre minis afè etranjè Tik, Ris ak Iranyen yo te rankontre nan Moskou pou yon diskisyon pre-ranje sou peyi Siri. Apre li echwe pou pwoteje Mesye Karlov, Latiki pral pwobableman oblije peye yon pri lè yo te plis akomode ak Larisi nan peyi Siri.
Ki sa ki pa nan dout se ke Latiki ap vin yon kote ki pi vyolan ak yon pouvwa ki pi fèb. Nan 10 dènye jou yo sèlman, Pati Travayè Kurdistan yo (PKK) oswa youn nan branch li yo te touye 58 moun, sitou sòlda ak lapolis nan atak bonm ki te byen planifye. Lidè politik yo nan minorite Kurdish la, yon estime 14 pousan nan 80 milyon popilasyon Tik la, yo te akize de ofans teworis pou eksprime menm fòm ki pi modere nan disidan. Menm bagay la tou ka kòmanse rive alevi yo ki fè yon lòt 15 pousan nan popilasyon an. Koudeta militè echwe nan 15 Jiyè te pwovoke yon purge nan sòlda, domestik sivil, inivèsite ak medya yo sispèk nan koneksyon Gulenist ak plis pase 100,000 sakaje oswa sispann ak 37,000 arete. Gen yon eta dijans k ap kontinye e pirj la te pwolonje byen pi lwen pase Gulenist yo sispèk pou enkli nenpòt moun ki kritike Mesye Erdogan ak Pati Jistis ak Devlopman (AKP) ki sou pouvwa li a.
Li pa t 'gen vire soti nan fason sa a. Kòm sa yo rele Prentan Arab la te gaye nan rejyon an sis ane de sa, Latiki te ka sèvi kòm yon medyatè pou anpeche vyolans ak pou kenbe kriz yo. Olye de sa, li te sipòte Frè Mizilman yo nan peyi Siri ak lòt kote epi li te tolere jihadis ki te toujou pi ekstrèm. Mesye Erdogan te sètènman pa poukont li nan panse ke ta gen chanjman rejim nan Damas, men li te youn ki te pi mal afekte lè pwojè a echwe.
Latiki se kounye a fè fas ak kochma a nan kontwòl Kurdish sou pi fò nan fwontyè li yo ak peyi Siri ak Irak. Nan peyi Siri, gen yon eta defakto Kurdish, nan alyans militè ak US la, ki te dirije pa branch siryen an nan PKK la. Gouvènman Tik la te etabli yon etwat anti-Kid kòdon sanitè pi lwen nan lwès, men li te rete anpil bèbè pandan ke fòs lame siryen yo te reprann lès Aleppo. Politik Tik nan nò peyi Siri kounye a dirije kont Kid yo ak espwa pou yo debarase m de Mesye Assad te lani.
Pou tout diskou belijeran Misye Erdogan sou entèvansyon militè an Irak ak Siri pandan sis mwa ki sot pase yo, aksyon li sou tè a te pridan. Tantasyon an ka toujou la pou fini kalifikasyon nasyonalis li yo epi demontre kontwòl li sou yon lame Tik ki te pirifye anpil lè li voye l pi fon nan peyi Siri e menm nan Irak.
Men, antrepriz sa yo ka depase kapasite yon eta Tik ki manke alye etranje ki prepare pou sipòte politik li yo. Gen espwa nan Ankara ke yon administrasyon Donald Trump ta pi senpatik nan pozisyon Tik la pase Prezidan Obama, men pèsonn pa konnen si nouvo pozisyon Etazini an pral pi diferan de ansyen an. Soti nan pwen de vi Latiki a, Larisi ak Iran ka pa gwo alye men yo ta ka trè move lènmi.
Gouvènman ki nan gwo pwoblèm pafwa jwe kat nasyonalis la pou yo soti nan li pa entèvansyon militè aletranje. Rezilta a se nòmalman dezas, menm si gen sipò popilè nan mitan Tirk pou aksyon kont PKK a nan anklav etranje li yo. Yon jounal Tik menm pale de “drenaj marekaj Qandil la”, yon metafò ki mal chwazi ki fè referans ak baz PKK nan mòn Qandil yo, youn nan pi gwo fò natirèl sou tè a.
Asasen Mesye Karlov se yon lòt sentòm ki montre ke kriz jeneral nan Mwayen Oryan ak Afrik Dinò ap afekte Turkey. Fòs yo deklannche nan peyi Siri ak Irak ap vin pi grav divizyon ki egziste deja nan peyi Turkey. Mesye Erdogan ap pwolonje règ otoritè li men li dirije yon eta ki febli ki pa kapab fè fas ak kriz k ap monte lakay yo ak aletranje.
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don