Kòmanse an 1985 Yougoslavi Zastava Otomobil Konpayi an te kòmanse fabrike ak ekspòtasyon nan Etazini yo yon vèsyon pi nouvo nan sa ki te vin populè ke yo rekonèt kòm "Yugo la", yon rabè apik machin efikas gaz ki ta ka konpetisyon ak lòt modèl machin bon mache pwodwi pou mache Ameriken an. pa manifaktirè Ewopeyen yo ak Azyatik. Nan yon pri entwodiksyon de $3990 Yugo a te machin nan pi bon mache vann nan peyi Etazini nan tan sa a. Yugo a te vin popilè nan mitan achtè machin Ameriken yo ap chèche yon bon mache, gaz efikas machin epi li vann byen pou premye ane yo apre li te prezante. Malgre pri ki ba li yo, Yugo a te vin trè pwofitab pou enpòtatè kapitalis li yo ak konsesyonè Yo Vann an Detay. Sepandan, kòm manifaktirè machin Ameriken yo te kòmanse ofri pwòp pri konpetitif, pi piti ak pi efikas machin nan repons a pri gaz k ap monte, lavant Yugo a te kòmanse diminye kèk ane apre li te prezante. Kòmansman fen pou Yugo ak Zastava Otomobil Konpayi an, pa sèlman nan Amerik, men Ewòp ak lòt peyi yo tou, te akselere nan efondreman nan sosyalis nan Ewòp lès ak disolisyon an nan Yougoslavi ak enstabilite politik ki vin apre, lagè sivil ak la. kanpay bonbadman devastatè Sèbi pa Etazini ak alye Òganizasyon Trete Nò Atlantik li yo nan ane 1999 jiska 2000. Deteryorasyon sekirite travayè yo ak pwoteksyon anba rejim sosyalis la te yon enkyetid patikilye, paske kapitalis mache ak enpak predatè li sou dwa travayè yo te ranplase patisipasyon travayè ak pwosperite nan pwodiksyon an. ak lavant Yugo a nan mache etranje yo.
Pandan peryòd apre Dezyèm Gè Mondyal la nan fen ane 1940 yo ak kòmansman ane 1950 yo, gouvènman sosyalis Yougoslavi ki te dirije pa Josip Broz - Tito te kòmanse adopte yon fòm sosyalis ki pi desantralize ak endepandan ki te siyifikativman diferan de rejim Sovyetik ki pi santralize ak otoritè. nan Jozèf Stalin. Avèk lanmò Stalin ak politik refòm yo te adopte pa siksesè li Nikita Khrushchev, sosyete yougoslavi a te vin pi plis desantralize ak plis fleksibilite ak plis libète pou sitwayen li yo ak anfaz patikilye sou zafè ekonomik yo. Kontrèman ak vwazen Ewòp lès li yo, Yougoslavi te pouswiv yon politik ekonomik pi liberal ak politik etranjè ki pa aliye ak yon relasyon ekonomik ak politik pi pre nan direksyon Ewòp Lwès ak Amerik di Nò. Desantralizasyon an nan ekonomi an yougoslavi, osi byen ke sistèm politik li yo, te prezante pa yon politik nan "Jesyon pwòp tèt ou" travayè ak pi gwo patisipasyon sitwayen nan zafè politik peyi a. Sendika travayè yo te vin pi endepandan de otorite politik yo e yo te vin pi reponn a byennèt ak pwosperite travayè yo.
Politik eklere nan travayè "oto-jesyon" ak otonomi politik te petèt pi byen montre nan siksè ekonomik ak finansye nan Zastava Otomobil Konpayi an. Zastava te kòmanse kòm yon manifakti zam pou lame Sèb la nan diznevyèm syèk la. Nan kòmansman ventyèm syèk la konpayi an te kòmanse fabrike kamyon, sitou pou itilizasyon militè. Nan 1941, sepandan, Lame Alman an anvayi Yougoslavi ak pwodiksyon nan faktori Zastava te sispann. Apre lagè a, yon nouvo rejim sosyalis ki te dirije pa lidè Pati Kominis la ak ewo nan mouvman rezistans anti-Nazi a, Josip Broz - Tito, te etabli e li te kòmanse nan kèk ane kap vini yo devlope yon sistèm ekonomik ak politik ki te yon melanj. nan tou de politik ki baze sou mache, otonomi endividyèl ak jesyon sosyalis nan resous pwodiktif.
Nouvo politik oto-jesyon travayè yo ak otonomi endividyèl yo te manifeste apre Dezyèm Gè Mondyal la lè travayè nan konpayi Zastava te deside pou tèt yo kòmanse pwodui otomobil. Konpayi an te siyen yon akò lisans ak konpayi FIAT Italyen an pou fabrike machin ki fèt pa FIAT. Okòmansman, Zastava te fabrike machin sitou pou mache domestik li yo, sepandan nan ane 1970 yo konpayi an te kòmanse ekspòte machin nan lòt peyi Ewòp lès. Kòm melanj Yougoslavi nan desantralizasyon ekonomik ak jesyon pwòp tèt ou travayè a te lakòz pi gwo pwosperite pou klas travayè a, lavant machin Zastava yo te ogmante anpil. Nan pri ki te abòdab pou travayè yo, li te vin pi fasil pou konsomatè yo pran avantaj de benefis pou posede yon machin.
Kòm ane 1980 yo te kòmanse lavant Yugo a ogmante siyifikativman lè Konpayi Zastava a te kòmanse ekspòte Yugo a nan peyi nan Ewòp oksidantal. Mank gaz nan ane 1970 yo tou te fè konsomatè Ameriken yo plis reseptif pou achte machin bon mache, efikas gaz tankou Yugo la. Yon gwoup envestisè Ameriken yo te reyini e yo te fè aranjman pou finanse enpòte machin Yugo nan mache machin Ameriken an. Nan premye lavant yo te ralanti men ogmante pandan kèk ane kap vini yo kòm dilè yo te vin pi reseptif, yon gwo kanpay piblisite, ak konsomatè yo te plis abitye ak Yugo a kòm yon opsyon abòdab nan machin Ameriken yo ak pi chè enpòtasyon etranje yo.
Nan fen ane 1980 yo, Konpayi Zastava a te pwodwi plis pase 200,000 machin nan yon ane pandan y ap ekspòte 30,000 Yugo nan yon ane nan Ewòp oksidantal ak Amerik di Nò. Konpayi an te pwospere, e pwosperite sa a reprezante ekonomi yougoslavi nan epòk sa a. Gide pa rejim sosyalis Josip Broz - Tito te etabli, ak politik domestik ki mete aksan sou oto-jesyon travayè yo, otonomi endividyèl ak efò koperativ pou jere pwodiksyon endistriyèl, Yougoslavi te vin peyi ki pi pwospere nan Ewòp lès.
Avèk rejim sosyalis yo nan Yougoslavi travayè faktori nan Zastava Motor Company, ak lòt travayè endistriyèl yo nan Yougoslavi tou, reyalize yon wo nivo de pwosperite ak sekirite finansye, plis konsa pase lòt peyi nan Ewòp lès. Kontribye nan benefis ak byennèt travayè yo se te politik sosyalis jesyon pwòp tèt ou travayè yo ki te mete aksan sou patisipasyon travayè nan jesyon ak itilizasyon resous kapital yo, epi tou pou enfliyanse politik ki afekte konpansasyon travayè yo, benefis yo ak sekirite travay yo. Satisfaksyon travayè ak pwodiktivite nan faktori Zastava a te pami pi wo nan Ewòp pami tout travayè endistriyèl nan epòk sa a.An menm tan an, depans travay nan faktori Zastava pa t 'siyifikativman kontribye nan pri gonfle ak mank ekipman. Lavant Yugo, espesyalman nan Ewòp ak Amerik di Nò, te kontinye fiks nan ane 1980 yo kòm machin nan rete pri konpetitif ak machin Ameriken ak etranje ki ofri avantaj menm jan an.
Nan konmansman an nan fen a pou Yugo a ak Zastava Motor Company la te kòmanse nan fen ane 1980 yo ak efondreman nan kominis nan Ewòp lès ak Inyon Sovyetik. Chanjman rejim nan Ewòp lès te patikilyèman afekte nan Yougoslavi ki te divize an divès antite etnik ak relijye ki te istorikman an akwochaj youn ak lòt sou divès pwoblèm. Kraze Yougoslavi pa t ale nan lapè. Gè Sivil te pete ant faksyon etnik ak nasyonalis, sa ki lakòz san koule toupatou ak gwo domaj nan pwopriyete ak enfrastrikti. Menm si Zastava Company Motor la te kontinye opere sou yon echèl ki pi piti anpil, li te vin de pli zan pli difisil pou kenbe konpayi an ap flote kòm mache domestik la pou machin tonbe. Pwoblèm yo te vin pi grav pa mank chèn ekipman ak lòt pwoblèm ki asosye ak enpozisyon tarif yo ak lòt mezi restriksyon kòm chak antite jeyografik nan sa ki te ansyen Yougoslavi te gen pwòp politik respektif yo konsènan mouvman an nan byen kapital, travay, ak lòt pwodwi ant nouvo a. fwontyè ki t ap etabli pa divès rejim. Lè Yougoslavi te yon peyi ini li te fasil pou deplase kapital ak travay ant divès pati nan peyi a. Avantaj sa yo pa egziste ankò e Konpayi Zastava a pa t kapab kontinye fè konkirans efikas ak konpayi machin nan lòt peyi yo.
Pwoblèm yo pou Konpayi Zastava ki asosye ak fen yon gouvènman santral inifye ak efikas nan Yougoslavi, ak mank de yon sistèm ekonomik kowòdone te vin pi grav ak kontinye gè sivil la ak entèvansyon militè nan peyi manm Òganizasyon Trete Nò Atlantik ki te kòmanse an 1999, ki te dirije pa Etazini. Etazini, pou detwi sa ki rete nan Repiblik sosyalis Yougoslavi. Kontinye bonbadman militè sa ki te rete nan Yougoslavi pa t fè diferans ant objektif sivil ak militè. Nan yon efò pou paralize endistri ak ekonomi Yougoslavi a, kanpay militè Òganizasyon Trete Nò Atlantik la te vize faktori Zastava nan Sèbi. Nan yon tantativ pou gremesi dekouraje Etazini ak Òganizasyon Trete Nò Atlantik soti nan bonbadman faktori a, dè milye of Drapo travayè ak yo fanmi òganize tèt yo as a moun plak pwotèj yo defann nan faktori. Sepandan, nan US ak Òganizasyon Trete Nò Atlantik bonbade nan faktori de tout fason blese viktim sivil grav ak enpòtan, nan sa ki ta konsidere kòm yon krim lagè kont limanite si nenpòt lòt peyi te fè atak la paske faktori a te yon sib sivil antoure pa travayè faktori yo ak fanmi yo.
Avèk fen lagè a an 2001, ekonomi Sèb la te yon epav total, espesyalman baz endistriyèl li yo ak enfrastrikti. Politik chanjman rejim Òganizasyon Trete Nò Atlantik la te aplike, sa ki pèmèt Etazini ak alye li yo enpoze yon estil Ameriken kapitalis mache ak ekonomi laissez-faire sou pèp Sèb la. Vèsyon kapitalis la nan endividyalis rezistan, "chen-manje-chen" ak lwa nan ekonomi forè a te enstale pou ranplase konsèp sosyalis nan jesyon pwòp tèt ou travayè, sekirite finansye ak pwoteksyon travay pou travayè Sèb ak fanmi yo. Rezilta a te dezas pou klas travayè a ak lòt Sèb ki gen revni mwayen.
Avèk politik pou ankouraje privatizasyon endistriyèl ak enpozisyon yon ekonomi de mache kapitalis vulture, gouvènman Sèb la te enkyete pou maksimize pwofi nan faktori Zastava pou atire envestisè etranje yo. Gouvènman Sèb la te garanti prè nan men Bank Mondyal an echanj pou privatizasyon ak diminye depans travay. As a lakòz alokasyon chomaj in Sèbi ogmante dramatikman as dè milye of travayè te poze Off, ak nan yo menm toujou travay kite ak salè koupe ak redwi Benefis. Faktori Zastava a te vin tounen yon koki ansyen pwòp tèt li, moral nan mitan travayè yo kite nan plant la te ba anpil, ak pwodiksyon an te siyifikativman redwi kòm gouvènman Sèb la t'ap chache yon achtè pou konpayi an ak byen li yo. Evantyèlman Konpayi an Zastava te deklare fayit ak konpayi miltinasyonal FIAT te achte byen yo pou peni sou dola a. Malgre ke FIAT te opere faktori a epi kenbe l louvri, kondisyon travay pou travayè yo te pi ba pase konpansasyon ak benefis yo te resevwa lè konpayi an te jere pa travayè yo ak pwoteksyon travay ak sekirite finansye yo ofri pa rejim sosyalis la.
Fèmti faktori Zastava a ak fen pwodiksyon Yugo senbolize destriktif politik ekonomik neo-liberal yo enpoze sou Yougoslavi ak lòt peyi sosyalis yo. Kondisyon yo te mete pa enstitisyon finansye tankou Bank Mondyal ki te lakòz privatizasyon ak maksimize pwofi envestisè yo nan depans pou travayè yo ak fanmi yo te dezas pou moun ki pi vilnerab a chanjman ekonomik ak kondisyon travay yo. Pandan ke Sèbi jodi a relativman pwospere, anpil nan pwosperite sa a te benefisye envestisè ki gen gwo revni ak klas biznis la, pandan y ap klas travayè a te kenbe yon nivo lavi prekari, majinal, e nan anpil ka te wè nivo lavi yo deteryore anpil. Nan yon ekonomi de mache ki te kondwi pa pwopriyetè prive nan resous kapital yo, moun ki rich nan Sèbi te vinn pi rich anpil pandan ke travayè yo ak klas mwayèn yo te vinn pi pòv oswa, nan pi bon, kowonpi.
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don