Honolulu, Hawai'i – Pandan Prezidan Obama t'ap chache fè pwogrè sou premye Akò Komès Lib enpòtan depi NAFTA, yon semèn manifestasyon te pwoteste mouvman an.
Somè Koperasyon Ekonomik Azi Pasifik la (APEC) te demare madi 8 novanm e l rive dimanch 13 novanm 2011 la.
Anpil aksyon te pwoteste kont somè APEC la. Epi se pa sèlman isit la nan Honolulu.
Somè a rasanble 21 ekonomi Rim Pasifik la. Kounye a, Etazini ap chèche pave wout la pou yon Akò Komès Libète nan rejyon Azi Pasifik la.
Patenarya Trans-Pasifik (TPP), yon akò pou liberalize ekonomi rejyon Azi-Pasifik la, se premye enkarnasyon li. Te siyen an 2005 epi aplike an 2006, TPP a gen ladan Brunei, Chili, New Zeland ak Singapore.
Ostrali, Malezi, Perou, Etazini ak Vyetnam ap negosye pou yo rantre nan.
Vandredi, Premye Minis Japon an, Yoshihiko Noda, te anonse enterè pou l rantre.
Memwa nan fonn ekonomik 1997 nan Azi Sidès
An repons a desizyon Premye Minis Noda a, 6000 manifestan manifeste kont TPP a nan Tokyo.
Rantre nan TPP a ta gen yon gwo enpak sou kiltivatè yo, patikilyèman diri ak kiltivatè ble yo, paske yon akò komès lib ta efase tarif yo sou grenn enpòte yo, sa ki pèmèt Ostrali, Etazini ak Vyetnam enpòte grenn pi bon mache.
Kriz finansye Azyatik 1997 la sere nan lespri kiltivatè yo nan rejyon an. Peyi ki pi afekte yo se Endonezi, Kore di Sid ak Thailand, osi byen ke Japon, Laos, Malezi, ak Filipin yo.
Kòm ekonomi peyi sa yo te fonn, Fon Monetè Entènasyonal la te ofri prè. Lajan sa yo te tipikman mare nan reyajman neyoliberal nan ekonomi. Abolisyon tarif yo sou enpòtasyon fòme yon pati nan entegrasyon ekonomik sa a.
Dapre sistèm sa a, kiltivatè lokal yo pa ta kapab fè konpetisyon ak grenn enpòte bon mache.
Kidonk, akò lib komès aktyèl yo anba diskisyon deja rankontre ak gwo rezistans nan tout rejyon an.
De-okipe Honolulu
An solidarite ak Occupy Wall Street ak "ak moun ki nan peyi okipe yo toupatou," mouvman Occupy Honolulu ap dewoule depi samdi 8 oktòb la.
http://www.deoccupyhonolulu.org/
Kòm yon reflete politik lokal, premye asanble jeneral la demare ak yon diskisyon chofe sou non mouvman an menm: okipe? (an solidarite ak Wall Street); de-okipe? (pou reflete pozisyon lokal yo sou dwa souverènte); oswa re-okipe?
Occupy Honolu te etabli yon kanpman nan Thomas Park pou l ta rete lannwit lan samdi 5 novanm 2011. Yo te arete uit moun. Depi lè sa a, Okipe Honolulu
te re-okipe pak la.
Depatman Lapolis Honolulu menase pou l mete yo deyò, paske li di ke pak la fèmen a 10:00 pm epi manifestan yo pa gen dwa rete pi lwen pase lè sa a.
Ensiste sou dwa premye amannman yo, kan an kontinye okipe Thomas Park nan anba lavil Honolulu.
Megan Brooker ak De-Occupy Honolulu te di "20 a 25 moun te rete yè swa. N ap rantre nan mach sa a apremidi epi apre midi nou pral tounen nan kan an, ki nan Thomas Park anfas Honolulu Academy of Arts, kote yon APEC ki gen rapò ak. evènman an pral pran plas aswè a.
Patisipan APEC yo te envite nan yon resepsyon kiltirèl nan Akademi Atizay Honolulu ki pral fèt nan aswè a soti 7:00-10:00 pm.
Iolani Palè
Lendi, vennde moun ki rele tèt li "Aupuni O Ko Hawaii Pae Aina" (Gouvènman Wayòm Awayiyen) te arete nan yon manifestasyon dwa souverènte nan Iolani Palè.
Dimanch aswè, gwoup natif natal Awayi yo te fèmen pòtay ki antoure teren palè a epi yo te okipe zòn nan.
Palè Iolani se sèl palè wayal yon monak k ap gouvènen sèvi kòm rezidans ofisyèl. Li te sèvi nan kapasite sa a jiskaske ranvèse Wayòm Hawai'i a nan 1893.
Lendi, apre yo fin arete gwoup la, Gouvènè Abercrombie te anonse ke Palè Iolani ta dwe fèmen pandan somè APEC a, kòm yon prekosyon sekirite, e li ta relouvri madi 15 novanm.
Desizyon an te pran san yo pa konsilte manadjè Iolani Palè yo. Anpil moun pa kontan.
Kippen de Alba Chu, Direktè Egzekitif Iolani Palace, te di palè a "te oblije ekskiz delegasyon Lachin, Endonezi, Meksik, Perou, Taiwan ak Depatman Komès Ameriken an, yo tout te planifye vizit espesyal nan sit istorik la. pou gwo ofisyèl yo."
Kòm Lorenz Gonschor, Ph.D. etidyan nan Depatman Syans Politik nan UHM, ki konsantre sou istwa Awayi, li di, "jisizeman fèmti palè a ta bay kondisyon sekirite ideyal yo pou yon toune pa delege wo plase. Palè a se youn nan pi
sit enpòtan ki dokimante istwa ak aneksyon Hawai'i."
Anpil nan peyi yo, ki se manm APEC, te deja gen relasyon diplomatik ak nasyon endepandan ak wayote Hawai'i, e yo te souliye sa.
istwa klèman nan demann yo pou kapab vizite Iolani Palè a.
Sekirite kiyès?
Madi, demaraj somè a te akeyi pa yon demonstrasyon anviwon 100 moun ki te ale soti nan Old Stadium Park la pou rive nan Sant Konvansyon an.
Manifestasyon an te pwoteste kont touye moun Kollin Eldert, yon rezidan lokal ki gen 23 an, pa ajan espesyal Depatman Deta Christopher Deedy, ki te fè pati yon gwoup travay espesyal ki te pote nan Honolulu pou bay sekirite.
Fiziyad mòtèl la te dewoule dimanch 6 novanm nan wikenn anvan somè APEC a te demare.
Deedy te mete nan konje administratif epi li gen pwograme pou fè fas a jijman apre APEC fini, 17 novanm.
Dwa Moun
An konjonksyon avèk yon mach nan apremidi a, manm nan kominote Vietnamese-Ameriken nan Hawai'i te rasanble pou ogmante konsyantizasyon piblik sou dwa moun.
vyolasyon nan Vyetnam.
An patikilye, yo chèche anilasyon oswa revizyon atik 88, ki entèdi "ekri kont leta sosyalis la". Manifestan yo diskite ke li se "souvan itilize yo arete ak arete blogueur lapè ak aktivis demokrasi."
Yo mande tou revizyon atik 79, ki entèdi "fè aktivite ki vize ranvèse administrasyon pèp la". Yo akize de vyole
atik 79 pini ak lanmò.
Beach Chalè
Maten an, manifestan yo te pwoteste kont APEC ak yon jog sou plaj la, nan bikini ak pote bandwòl manifestasyon. (http://www.flickr.com/photos/civilbeat/6337978311/in/set-72157627988580397/)
Lari Chalè
Samdi apremidi, manifestan yo te mache kont APEC. Plizyè santèn te rasanble e yo te mache anviwon 1.5 mil pou ale nan Hale Koa Hotel la, kote chèf eta yo te dwe rive pou dine.
Manifestan yo te rele "nou se 99% la," ak "Pa gen Aloha APEC," pandan mesye sèvis sekrè yo ak ofisye lapolis t ap plen ak videyo aksyon an.
Pany li di "Robin Hood te gen rezon" ak "Mwen bezwen yon kosyon soti."
Aksyon an te dewoule nan lapè. Apre anviwon 20 a 30 minit ap bat bravo, danse ak chante nan kloti chenn ki te barikad otèl Hale Koa, manifestan yo te kontinye nan Old Stadium Park ak nan kan Occupy Honolulu nan Thomas Park.
Tina Gerhardt se yon jounalis endepandan ak akademik, ki fè rapò sou somè entènasyonal ak negosyasyon klima, politik klima, ak aksyon dirèk ki gen rapò. Travay li parèt nan Alternet, Earth Island Journal, Environment News Service, Grist, The Huffington Post, In These Times, The Progressive, The Nation, ak Salon.com. Li te parèt nan Emisyon Laura Flanders nan GRIT tv; Pacifica Stations KPFA's Against the Grain, KPFK's Sojourner Truth ak WBAI's Wake Up Call; ak Pwojè Radyo Nasyonal la.
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don