Twazyèm lendi mwa janvye selebre kòm yon fèt nasyonal pou onore memwa Reveran Dr Martin Luther King Jr., yon nonm ki gen eritaj pi gwo pase lavi e ki travay li te benefisye tout limanite.
Wi, li te dirije batay ki gen siksè ki te reyalize lejislasyon sou dwa sivil ak dwa vòt.
Men, eritaj pi pwofon li se montre limanite yon fason ki pi evolye pou jere konfli. Li te mennen yon minorite Ameriken oprime, dezole, pòv ki t ap viv nan ansyen eta esklav yo nan libète, pa ak epe, men ak renmen militan, yon fòm avanse transfòmasyon konfli ki te anseye mond lan leson menm pi lwen pase gwo Gandhi.
Lavi King te koupe kout e gen gwo tristès ke fòs rasis li te travay di pou opoze ap viv sou yo. Sa ki pi ensidiye nòmalizasyon malonèt ak gaz abondan nan politik Repibliken yo te pèmèt travay li yo blanchi ak ti rezistans. Kounye a li regilyèman site pa moun ki fè pwomosyon lejislasyon ak politik li ta kondane.
Rasis 2023 la se tou de kontinyasyon yon eritaj long nan sipremasi blan Ameriken an, men tou refi a ke rasis menm egziste. Li se awogan pou mete souvni ak renouvèlman vizyon wa a nan dram politik epòk nou an.
Nan 15 bilten vòt san parèy ki nesesè pou eli Kevin McCarthy kòm Prezidan Chanm nan, nou te wè pi move nan sa konsèvatè reprezante ak refi aistorik inegalite ak menas prejije poze.
McCarthy, yon defansè feròs pou dezenfekte istwa ak kritik nan ansèyman istwa aktyèl la, te di, "Teyori ras kritik ale kont tout sa Martin Luther King te janm di nou, pa jije nou pa koulè po nou an."
Teyori ras kritik se lide ke relasyon ras yo te yon pati pwofondman opresyon nan istwa Etazini. Sa gen ladann ansèyman ke Konpwomi Twa senkyèm lan, ki te fèt nan Konvansyon Konstitisyonèl 1787 la, ki te di ke twa sou chak senk esklav ta dwe konte nan popilasyon an pou plis reprezantasyon ak finansman federal ta ale nan eta esklav-malgre esklav yo gen zewo dwa, malgre estati yo kòm yon senp pwopriyete. San konpwomi mechan sa a, li sèten Konstitisyon an pa t ap ratifye.
John James, Depite Repibliken Afriken Ameriken ki fèk eli nan Michigan, te di pandan debak nominasyon Prezidan an, “Nasyon nou an te fè anpil pwogrè. Sa gen ladann fanmi tankou mwen. Fanmi mwen soti nan esklav pou vin isit la depi 1856.” Avèk ipokrizi estrawòdinè, James nonmen yon moun ki pa kwè istwa esklavaj la oswa segregasyon Jim Crow ta dwe anseye nan lekòl yo.
Nwa Ameriken yo, an jeneral, yo byen konnen ke Repibliken yo pral siprime vòt yo, yo pral opoze finansman pwogram soulèvman sosyal nan kominote nwa yo, epi yo pral gade yon lòt bò lè politè yo fè pitit yo malad. Repibliken twonpe kèk ak pwomès atiran pou mete kèk nan yo nan yon elit siksè materyèl Ameriken, men Ameriken nwa yo, nan pousantaj trè wo, kontinye vote pou sa yo konnen yo dwe yon parye pi bon.
Martin Luther King Jr. te rankontre ak John Kennedy ak Lyndon Johnson, de Demokrat ki te resevwa Lwa sou Dwa Sivil la ak Lwa sou Dwa Vòt la. Repibliken yo depi Richard Nixon te vin de pli zan pli pati pou yo retire dwa sa yo.
Martin Luther King Jr. te konnen menas kont lavi l 'epoutan te vwayaje nan Memphis pou sipòte travayè sanitasyon yo nan demand yo pou dwa travayè yo. Nan dènye diskou li a, li te di, "Mwen ka pa rive la avèk ou." Men, li enpòtan pou sonje ki aksyon dirèk san vyolans li te ankouraje, retrè ekonomik estratejik:
“N ap mande w aswè a, pou w soti al di vwazen w pa achte Coca-Cola nan Memphis. Ale epi di yo pou yo pa achte lèt Sealtest […] jiska kounye a, sèlman mesye fatra yo te santi doulè; kounye a nou dwe kalite redistribiye doulè a. Nou ap chwazi konpayi sa yo paske yo pa te jis nan politik anbochaj yo; epi n ap chwazi yo paske yo ka kòmanse pwosesis pou yo di, yo pral sipòte bezwen ak dwa mesye sa yo ki an grèv.”
Pawòl wa a te espesyalman taktik melanje ak enspirasyon soaring. King te kritike kapitalis, lagè, ak povrete nan mitan richès; li te mande pou redistribisyon depase finansye, yon revni garanti, e li te soti kont Lagè Vyetnam.
Repibliken yo renmen chwazi cherry nan diskou King te an 1963: “Mwen fè yon rèv ke kat timoun mwen yo pral viv yon jou nan yon nasyon kote yo pa pral jije yo dapre koulè po yo men dapre kontni karaktè yo.”
Men Repibliken sa yo kontinye ensiste pou nou pa ka anseye rès diskou a; King te konnen lit “nou te vin isit la jodi a pou dramatize yon kondisyon ki wont” … “Kounye a se tan pou nou leve soti nan fon segregasyon an dezè a pou rive nan chemen jistis rasyal ki klere solèy la” ak “Nou pa ka satisfè toutotan Mobilite debaz Nèg la soti nan yon ghetto ki pi piti rive nan yon pi gwo.
Li ta bon si sèvis nan bouch twonpe ta ka ranplase ak travay nan direksyon pou vizyon yo. Lejislasyon pou lojman abòdab, salè pou viv, aksè a dwa, ak entegrasyon ekonomik reyèl ta ka travay Prezidan Kevin McCarthy; King's Dream ta ka onore, men olye nou pwoche pi pre entèdi mesaj reyèl li a ak ranvèse jistis li ak mouvman li te reyalize.
~~~~~~~~
Wim Laven, Ph.D., sendika pa PeaceVoice, anseye kou nan syans politik ak rezolisyon konfli.
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don