Giorgos Venizelos entèvyou Cristina Flesher Fominaya sou patisipasyon, enstitisyonalizasyon ak repèkisyon zèl dwat la nan mouvman kare yo nan 2011-12.
Giorgos Venizelos: Plis pase 10 ane pase depi sa yo rele mouvman kare yo te premye obsève. Pwopagasyon yo nan periferik sid Ewopeyen an, kòt nò Afrik ak Etazini te pwodwi anpil rechèch ki konsantre sou nouvo fòm manifestasyon yo, òganizasyon ak lang. Ki sa nou aprann depi?
Cristina Flesher Fominaya: Mouvman kare yo te mobilize plizyè milyon moun, pa sèlman pandan kan yo, men nan yon trajèktwa mobilizasyon soutni pandan plizyè ane apre sa. Entelektyèl yo te eseye fè sans de sa ki te pase nan ane entèvni yo, e nan kou te gen nouvo devlopman apre evènman orijinal yo, tankou devlopman nan nouvo pati politik oswa rezurjans nan pi ansyen yo.
Yon karakteristik klè nan mouvman sa yo se preyokipasyon yo ak demokrasi. Sa a se yon enkyetid toujou prezan nan yon kontèks pandemi an ak wòl move enfòmasyon nan febli kapasite nan reponn efektivman a menas yo poze, osi byen ke ogmante polarizasyon.
Eksperyans minisipalite kòm rezilta mouvman yo se yon lòt domèn kle, menm jan ak rezurjans feminis ak ekonomi feminis; aprantisaj kolektif mouvman an pwodui; jenerasyon an nan kapital sosyal kòm yon rezilta eksperyans nan kare; ak wòl ekoloji medya mouvman yo nan fòje yon eritaj angajman sivik ak pratik kominikasyon.
Pou mwen, enpak ki pi enpòtan nan mouvman yo chita nan resignifikasyon demokrasi ak refondman li kòm yon pwoblèm santral olye ke yon nosyon natiralize ke yo pran pou yo akòde. Mouvman sa yo soti nan yon kriz finansye mondyal, men kounye a nou nan yon mond kote kriz kaskad yo ap defi nou pwofondman. Kapasite nou pou nou adrese yo se yon bagay ki lye nan solidite ak kapasite demokrasi nou yo pou yo inove.
GV: Èske enstitisyonalizasyon nesesèman prejidis pou mouvman sa yo, oswa èske nou ka panse ak eksperyans siksè nan kèk pati nan mond lan?
CFF: Mwen pa sèten mwen dakò ak moun ki diskite ke trajectoire nan pati sa yo te enèvan. Nan peyi Espay, lefèt ke yo te gouvène gwo vil yo nan peyi a nan tout se yon mirak bay gwo fò pati yo te etabli jiska pwen sa a.
Gouvènman vil yo anba Manuela Carmena ak Ada Colau, pa egzanp, te demontre san mank ke li posib pou gen yon ajanda klèman feminis ki transfòme lavi sitwayen yo pou pi bon. Yo te etabli chanjman enpòtan nan politik iben yo epi yo te montre ke yon ajanda pwogresis ka aplike avèk siksè pandan y ap diminye masiv dèt piblik ak ogmante transparans. Yo te gen tou yon enfliyans enpòtan sou gouvènman vil yo lòt kote ak nan fowòm entènasyonal yo.
Natirèlman, anpil mouvman vle epi atann chak demann yo dwe imedyatman aplike. Pou rezon sa a, mouvman-pati yo ap toujou kondane echwe. Mouvman eterojèn ak konplèks tankou 15-M raman, si tout tan, gen yon seri inifye oswa klè nan demand, kidonk ou pa janm ka fè tout moun plezi. Nouvo pati mouvman yo sipòte ak antouzyasm sa yo, an pati, akòz endetèminasyon inisyal yo: tout moun ka imajine ak 'kwoke' pwòp pwoblèm patikilye yo ak vizyon sou nouvo pati a ki poko kreye. Yon fwa ke pati a formalize politik, anpil moun pral wont.
Ka tankou Syriza yo trè diferan. Syriza pa t sòti nan kare yo men li te monte vag enèji ki te pwodwi nan kare yo pou l te jwenn avantaj elektoral. Kalite mouvman-pati sa yo gen yon lojik pati byen etabli anvan sa a, ki se anpil mwens elastik ak ouvè a chanjman ak eksperimantasyon. Enstitisyonalizasyon pati nan mouvman yo ka gen yon efè negatif nan koopte lidè oswa souse enèji nan mouvman yo nan tèren politik fòmèl. Men, sa a kapab tou paske mouvman yo te deja rive nan yon enpas oswa kouri soti nan vapè nan pwen sa a, kite kèk moun kap chèche nouvo opsyon reyalize objektif yo; pandan ke lòt yo fè bak tounen nan espas mouvman plis submerged. Pandan se tan, nouvo aktè ak mouvman jarèt moute ak sik la ap kontinye.
GV: Nou te obsève nouvo pwoblèm politik ak lit émergentes - pou egzanp alantou chanjman nan klima. Èske nou ka obsève aksyon mas klimatik? Ki sa ki kandida yo ak obstak yo?
CFF: 15-M te diskite ke demokrasi reyèl vle di mete lavi sou kapital la. Malerezman, monn nou an toujou dirije pa yon lojik ki mete kapital sou lavi. Te gen kèk fòse nan yon chanjman nan priyorite nan kontèks la nan pandemi an, men menas la (ak reyalite) nan chanjman nan klima poko pwovoke sa a.
Mwen ta renmen gen espwa, men la ogmante kriminalizasyon pwotestasyon nan lejislasyon UK aktyèl la, anpil nan yo fè espre vize kont aktivis klimatik yo, fè li difisil pou wè kalite gouvènman sa yo pran nenpòt kalite aksyon ki gen sans. Yo ta pito depanse enèji yo silans disidans nan men moun k ap eseye sove planèt la. Natirèlman, UK a se jis yon egzanp aktyèl sa a.
GV: Dènyèman, nou te obsève pwopagasyon pwotestasyon, mouvman ak diskou dwat, tankou Sipòtè Donald Trump yo te antre nan Kapitòl nan mwa janvye 2021 - yon evènman san parèy nan politik Etazini. Pandan pandemi an, nou te temwen manifestasyon anti-vaxx ak manifestasyon san mask, te sipòte pa dwa a ak eklatman ak polis la. Ki kote politik de baz dwat yo ap dirije (òganizasyonèlman, an tèm de apèl pi laj, elatriye)?
CFF: Entelektyèl mouvman sosyal yo te inyore lajman mouvman zèl dwat yo, pou rezon konprann. Nou bezwen konprann yo pi byen. Yo trè efikas nan rekritman, mobilizasyon e sitou dezenfòmasyon pou rezon politik.
Pandemi a te bay prèv klè sou fason mouvman sa yo ka literalman reprezante yon menas pou demokrasi ak lavi atravè pwopagasyon ak mobilizasyon mouvman pa gen vaks ak konplo-kondwi. It ta trè senplist kategorize pa gen vax ak teyorisyen konspirasyon kòm 'dwat', men aktè zèl dwat yo te jwe yon wòl kle. Nan lòt men an, youn pa dwe inyore mouvman goch ak pwogresis ki parèt pandan pandemi an, defann aksè nan swen sante inivèsèl ak fòje solidarite.
Cristina Flesher Fominaya se Pwofesè nan Etid Global nan Aarhus University ak ekspè nan mouvman sosyal Ewopeyen an ak politik.
Giorgos Venizelos fè rechèch sou popilis gòch ak dwa ak radikal. Li nouvo liv Popilis nan pouvwa: Diskou ak pèfòmans nan SYRIZA ak Donald Trump pral soti nan mwa mas 2023 ak Routledge
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don