(Nazarèt) - Sa ki bay manti nan pèp Izrayèl la te rele "zafè espyonaj Anat Kamm" byen vit revele nwa anba vant yon nasyon ki te adore pou dè dekad sou lotèl la nan yon eta sekirite.
Semèn pwochèn Kamm, ki gen 23 an, gen pou l jije pou lavi li - oswa pito demann eta a pou l sèvi yon santans lavi pou li te pase dokiman sekrè bay yon repòtè Izraelyen, Uri Blau, nan liberal Haaretz chak jou. Yo akize li pou espyonaj.
Blau li menm se nan kache nan Lond, fè fas a, si se pa yon eskwadwon hit Mossad, omwen efò yo sevè nan sèvis sekirite pèp Izrayèl la pou fè l 'tounen nan pèp Izrayèl la sou opozisyon an nan editè l' yo, ki pè yo pral mete yo lwen tou.
Epizòd sa a ap trennen dèyè sèn depi plizyè mwa, depi omwen desanm, lè yo te mete Kamm anba arestasyon kay annatant jijman an.
Pa gen yon mo sou ka a fwit nan pèp Izrayèl la jouk semèn sa a lè sèvis sekirite yo, ki te genyen nan tribinal yo yon lòd gag dra - yon gag sou gag, se konsa pale - yo te fòse yo ranvèse kou lè blogueurs etranje yo te kòmanse fè restriksyon yo. initil. Paj ebre sou Facebook te deja mete deyò zo yo nan istwa a.
Kidonk, kounye a ke anpil nan ka a soti nan limyè a, ki krim yo komèt pa Kamm ak Blau?
Pandan konskripsyon li, Kamm te kopye pètèt plizyè santèn dokiman lame ki te revele sistematik vyole lwa pa gwo kòmandman Izrayelyen an k ap opere nan teritwa Palestinyen okipe yo, ki gen ladan lòd pou inyore desizyon tribinal yo. Li t ap travay nan moman sa a nan biwo Brig Gen Yair Naveh, ki an chaj operasyon nan West Bank la.
Krim Blau a se ke li te pibliye yon seri pèl ki baze sou enfòmasyon li koule ki te trè jennen ofisye ansyen Izraelyen yo lè yo te montre meprize yo pou règ lalwa.
Rapò li yo te gen ladann revelasyon ke kòmandan an chèf la te apwouve vize moun ki t ap gade Palestinyen pandan asasina ekstra-jidisyè militè yo nan teritwa okipe yo; ke, an vyolasyon yon angajman nan gwo tribinal la, lame a te bay lòd pou egzekite Palestinyen te vle menm si yo te kapab arete san danje; e ke ministè defans la te konpile yon rapò sekrè ki montre ke gwo majorite nan koloni nan West Bank la te ilegal menm anba lwa Izraelyen (tout yo ilegal nan lwa entènasyonal).
Nan yon peyi byen demokratik, Kamm ta gen yon defans onorab kont akizasyon yo, pou yo te yon sifle-blower olye de yon espyon, epi Blau ta pral genyen pri jounalis pa boure lwen nan ekzil.
Men, sa a se pèp Izrayèl la. Isit la, malgre yon dènye kanpe dezespere pou prensip libète lapawòl ak règ lalwa nan paj yo nan jounal Haaretz jodi a, ki se li menm nan liy lan tire sou wòl li, prèske pa gen senpati piblik pou Kamm oswa menm Blau. .
Pè yo deja dekri, tou de pa ofisyèl yo ak nan fowòm chat ak kolòn diskisyon, kòm trèt ki ta dwe nan prizon, disparèt oswa egzekite pou krim nan mete eta a an danje.
Konparezon te fè a se pou Mordechai Vanunu, ansyen teknisyen nan plant nikleyè Dimona ki te ekspoze asenal nikleyè sekrè pèp Izrayèl la. Anndan pèp Izrayèl la, li inivèsèl joure jouk jounen jodi a, li te pase prèske de deseni nan prizon piman bouk. Li toujou anba yon arestasyon kay ki lach, refize chans pou yo kite peyi a.
Blau ak Kamm gen tout rezon pou yo enkyete yo ka pataje yon sò menm jan an. Yuval Diskin, chèf Shin Bet la, polis sekrè pèp Izrayèl la, ki te dirije ankèt la, te di yè ke yo te twò "sansib nan mond lan medya" nan pouswiv ka a pou lontan e ke Shin Bet la ta kounye a " retire gan li yo”.
Petèt sa eksplike poukisa adrès kay Kamm te toujou vizib sou fèy chaj ki te pibliye yè a, ki te mete lavi l an danje nan men youn nan moun k ap pale fou.
Li sètènman eko avètisman nou te genyen anvan nan Shin Bet la sou fason li opere.
Menm jan ak Blau, Azmi Bishara, yon fwa chèf yon pati dirijan Arab nan peyi Izrayèl la, ap viv jodi a an ekzil apre Shin Bet la te mete l 'nan je yo. Li te fè kanpay pou refòm demokratik ki ta fè pèp Izrayèl la yon "eta tout sitwayen li yo" olye de yon eta jwif.
Pandan li te aletranje an 2007, Shin Bet la te anonse ke li ta dwe jije pou trayizon lè li te retounen, sipozeman paske li te gen kontak ak Hizbollah pandan atak Izrayèl la sou Liban an 2006.
Kèk ekspè kwè ke Bishara te kapab gen nenpòt enfòmasyon itil pou Hizbollah, men objektif Shin Bet la ak modès operasyon yo te revele pita pa Diskin nan yon lèt sou atitid li nan Bishara ak kanpay demokratizasyon li. Shin Bet la te la, li te di, pou anpeche aktivite gwoup oswa moun ki te menase karaktè jwif eta a "menm si aktivite sa yo sanksyone pa lalwa".
Diskin te rele prensip sa a nan "yon demokrasi k ap defann tèt li" lè li te reyèlman yon ka lidè jwif nan yon eta ki baze sou privilèj jwif yo pwoteje privilèj sa yo. Fwa sa a, li se sou lidè yo nan endistri sekirite masiv pèp Izrayèl la pwoteje privilèj yo nan yon eta sekirite nan silans temwen krim yo ak kenbe sitwayen òdinè nan inyorans.
Pou jistifye desizyon li te pran pou "retire gan yo" nan ka Kamm ak Blau, Diskin te di: "Se yon rèv chak eta lènmi mete men l sou kalite dokiman sa yo" - se sa ki, dokiman ki pwouve ke lame Izraelyen an. te repete vyole lwa peyi a, anplis, nan kou, nan vyolasyon sistematik li yo nan lwa entènasyonal yo.
Diskin deklare ke sekirite nasyonal yo te mete an danje, menm si rapò Blau ki baze sou dokiman yo - e menm dokiman yo tèt yo - yo te prezante bay, ak apwouve pa, sansi militè a pou piblikasyon. Sansi a ka mete restriksyon sou piblikasyon ki baze sèlman sou enkyetid sekirite nasyonal, kontrèman ak Diskin, kòmandman an chèf lame a ak gouvènman an, ki obeyi lòt kalite enkyetid.
Diskin konnen gen anpil chans pou l jwenn konplo li a akòz yon piblik Izraelyen ki te lave sèvo, yon medya lajman patriyotik ak yon sistèm jidisyè soupin.
De jij ki te sipèvize mwa yo bay lòd pou fèmen bouch nenpòt diskisyon laprès sou ka sa a te fè sa sou Shin Bet la di ke te gen pwoblèm vital sekirite nasyonal an danje. Tou de jij yo se yon patizan nan gwo endistri sekirite pèp Izrayèl la.
Einat Ron te nonmen yon jij sivil an 2007 apre li te travay moute ran yo nan etablisman legal militè a, la bay yon briyan legal nan okipasyon an. Nan lane 2003, lè li te chèf pwosekitè militè a, li te pwopoze an kachèt plizyè fabwikasyon bay lame a pou li te ka kouvri touye yon ti gason Palestinyen 11 zan, Khalil al-Mughrabi, dezan anvan. Wòl li te vin parèt sèlman paske yon rapò sekrè sou lanmò ti gason an te atache ak lèt lame a bay yon gwoup dwa moun Izraelyen.
Lòt jij la se Ze'ev Hammer, ki finalman ranvèse lòd gag la semèn sa a - men sèlman apre yon ansyen jij tribinal siprèm, Dalia Dorner, kounye a tèt la nan Konsèy laprès pèp Izrayèl la, retade anpil meprize sou li. Li te diskite ke, ak anpil diskisyon sou ka a andeyò pèp Izrayèl la, mond lan t ap resevwa enpresyon ke pèp Izrayèl la dezobeyi nòm demokratik yo.
Jij Hammer gen pwòp plas li nan endistri sekirite pèp Izrayèl la, dapre analis Izraelyen Dimi Reider. Pandan uit ane li yo nan etid legal, Hammer te travay pou tou de Shin Bet la ak ajans espyon Mossad Izrayèl la.
Jij Hammer ak Jij Ron yo pwofondman enplike nan menm ekip kriminèl la - etablisman sekirite Izraelyen an - ki kounye a ap eseye kouvri tren yo ki mennen dirèkteman nan pòt li. Kamm san dout ap mande ki enterè menm jan jij ki tande ka li semèn pwochèn p ap deklare.
Ekri nan Haaretz jodi a, Blau te di ke li te avèti "ke si m 'tounen nan pèp Izrayèl la mwen ta ka fèmen bouch pou tout tan, e ke mwen ta dwe chaje pou krim ki gen rapò ak espyonaj". Li te konkli ke "sa a se pa sèlman yon lagè pou libète pèsonèl mwen men pou imaj Izrayèl la".
Li ta dwe kite enkyete sou imaj Izrayèl la bay Netanyahu, Diskin ak jij tankou Dorner. Se poutèt sa lòd gag yo te aplike an premye. Sa a se pa yon batay pou imaj Izrayèl la; se yon batay pou sa ki rete nan nanm li.
Jonathan Cook se yon ekriven ak jounalis ki baze nan Nazarèt, Izrayèl. Dènye liv li yo se "Izrayèl ak eklatman sivilizasyon yo: Irak, Iran ak plan pou refè Mwayen Oryan an" (Pluto Press) ak "Disappearing Palestine: Israel's Experiments in Human Despair" (Zed Books). Sit entènèt li se www.jkcook.net.