Nyob rau hauv txoj kev mus koom nyob rau hauv ib tug rally npaj los ntawm lub thoob ntiaj teb no peasant pab pawg neeg Via Campesina nyob rau hauv Cancun, ib tug Bolivian haiv neeg ua liaj ua teb coj ib co coca nplooj tawm ntawm nws tes-woven satchel thiab nias rau hauv kuv txhais tes. "Koj yuav xav tau cov no thaum lub sijhawm hais lus huab cua hauv Cancun kom koj tsis txhob nkees lossis tshaib plab," nws hais. "Pachamama - niam ntiaj teb - muab cov nplooj no rau peb. Nws saib xyuas peb yog tias peb saib xyuas nws." Kev sib koom ua ke thaum peb zom cov nplooj iab ua ke, tus neeg ua liaj ua teb Bolivian tau qhia nws txoj kev cia siab tias cov neeg sib tham yuav mloog nws tus thawj tswj hwm, Evo Morales, thiab tuaj nrog kev pom zoo uas yuav ua rau lub ntiaj teb nyob sib haum xeeb.
Daim ntawv cog lus huab cua uas tau raug tshem tawm thaum kawg hauv Cancun tsis cuam tshuam qhov kev xav ntawm Bolivia cov neeg hauv paus txawm, lawv Thawj Tswj Hwm Evo Morales, los yog Bolivia tus mob siab rau UN tus neeg sib tham, Pablo Solon. Tsoomfwv Bolivian thiab nws cov koom haum hauv zej zog xav tau kev cog lus cog lus uas yuav yuam kom txo qis hauv tsev cog khoom gases. Lawv xav tau kev pom zoo uas hwm cov cai hauv paus txawm. Lawv xav tau ib qho kev pom zoo nyob rau hauv lub tswv yim tshiab - txoj cai ntawm xwm - uas lees paub tias nws uas muab peb lub neej thiab kev nplua nuj (thiab coca nplooj) muaj txoj cai ntau npaum li tib neeg.
Ntau tus neeg saib xyuas ib puag ncig tau ceev nrooj los tiv thaiv Cancun daim ntawv cog lus, hais tias qhov kev pom zoo tsis muaj zog yog qhov zoo dua li tsis muaj dab tsi, vim nws tso cai rau cov txheej txheem thoob ntiaj teb mus rau tom ntej thiab tso cai rau cov neeg tawm tsam kom muaj kev sib ntaus sib tua kom tau txais txiaj ntsig zoo dua yav tom ntej, suav nrog kev sib tham hauv xyoo tom ntej. uas yuav muaj nyob rau hauv Durban, South Africa. Tsis muaj kev pom zoo, lawv hais tias, yuav tsum tau tso tseg cov txheej txheem txias.
Tab sis peb yuav tsum paub meej tias qhov kev pom zoo tsawg tsawg los ntawm Cancun yog qhov tsis txaus los daws qhov teebmeem kev nyab xeeb. Nws lees paub tias kev txiav txim siab tob hauv ntiaj teb cov pa hluav taws xob hauv tsev yuav tsum tau ua, tab sis tsis tau teeb tsa lub hom phiaj sib khi. Qhov no yog vim, feem ntau, rau qhov tsis kam ntawm Tebchaws Meskas - txij li lub sijhawm Kyoto Accords - pom zoo rau qhov yuav tsum tau txiav.
Daim ntawv cog lus tau teeb tsa ib qho kev xav tau Green Climate Fund los pab cov neeg txom nyem kom tau txais cov thev naus laus zis huv tab sis tsis tau qhia meej txog cov peev nyiaj los yog cov peev txheej yuav tswj hwm li cas. Cov tsoomfwv tau pom zoo muab lub luag haujlwm saib xyuas ib ntus rau World Bank, ib qho kev tawm tsam uas ua rau muaj kev npau taws rau cov pab pawg hauv ntiaj teb sab qab teb uas tau raug kev txom nyem ntawm lub txhab nyiaj thiab cov neeg tawm tsam uas tawm tsam Bank ntawm txoj cai theem.
Daim ntawv cog lus lees txais ib txoj cai ntawm "kev txo qis hav zoov" hu ua REDD, Txo emissions los ntawm Deforestation thiab hav zoov degradation nyob rau hauv lub teb chaws tsim. Qhov no ua rau cov neeg lim hiam nyob rau sab qaum teb tuaj yeem yuav cov qhab nia carbon los tiv thaiv hav zoov hauv ntiaj teb sab qab teb. Bolivia, thiab feem ntau cov koom haum hauv av thiab hauv txoj kev ntawm Cancun rau ob lub lis piam dhau los, tawm tsam REDD vim tias nws ua kom cov hav zoov ntawm lub ntiaj teb sab qab teb, ua rau muaj kev phom sij rau cov neeg hauv paus txawm tswj hwm hav zoov thiab lawv txoj cai rau kev ua neej nyob, thiab tso cai rau sab qaum teb polluters kom ua pa phem. Bolivian tus kws tshaj lij Pablo Solon tau hais tias muab cov txiaj ntsig carbon rau kev tiv thaiv hav zoov ua rau nws yooj yim dua rau cov teb chaws uas muaj kev lag luam kom ua tiav lawv lub hom phiaj txo qis emissions yam tsis muaj kev nqis tes ua hauv tsev los tuav hauv tsev cog khoom gases. "Peb xav txuag hav zoov, tab sis tsis cawm lub teb chaws tsim los ntawm lub luag haujlwm los txiav lawv cov emissions," Solon hais.
Thaum 11 teev, cov neeg sib tham - xav tau kev pom zoo - tau ntxhov siab rau qhov lawv pom tias yog Bolivia kev cuam tshuam. "Cov kws tshaj lij uas paub txog kev hloov pauv huab cua paub tias peb hais yog lawm," Solon hais. "Qhov kev pom zoo no yuav tsis tso tseg qhov kub ntawm qhov nce ntawm 4 degrees Celsius, uas tsuas yog tsis ruaj khov. Tab sis lawv tsuas yog xav tau kev pom zoo, ib qho kev pom zoo, yog li lawv tau thawb qhov no mus." Thaum nyob rau hauv lub confines ntawm Cancun lub Moon Palace Bolivia raug cais tawm, sab nraum Bolivia tau pom tias yog tus superhero sawv rau cov neeg pluag, cov zej zog hauv paus txawm, thiab cov cai ntawm xwm.
Hais txog kev sib tham xov xwm hauv Cancun thaum Lub Kaum Ob Hlis 9, Bolivian Thawj Tswj Hwm Evo Morales - nws tus kheej yog ib tug neeg hauv paus txawm yav dhau los tus neeg ua liaj ua teb coca - ua qee qhov kev kwv yees tsis zoo. "Peb tuaj rau Cancรบn kom txuag qhov xwm txheej, hav zoov, ntiaj chaw ntiaj teb, tsis txhob hloov qhov xwm txheej rau hauv cov khoom lag luam lossis rov ua kom cov peev txheej nrog cov lag luam carbon." Nws tau kwv yees tias tsis muaj qhov muaj zog, yuav tsum txo qis emissions, lub ntiaj teb tsoom fwv yuav yog "lub luag haujlwm rau ecocide".
Kuv xav tias Evo thiab kuv tus phooj ywg Bolivian coca ua liaj ua teb yuav pom zoo tias yog peb yuav tsum zam kev ecocide, peb tsis tuaj yeem cia siab rau tsoomfwv cov neeg ua haujlwm ntsib hauv plush golf resorts. Hloov chaw, cov kev daws teeb meem yuav los ntawm cov neeg ua liaj ua teb organic thiab cov neeg ua lag luam hauv zej zog. Lawv yuav tuaj activists uas tawm tsam cov neeg ua qias tuaj. Lawv yuav los ntawm cov neeg nyiam ib puag ncig uas ua rau muaj kev kub ntxhov ntau dua rau lawv cov tsoomfwv. Lawv yuav los ntawm cov neeg tawm tsam rau kev ncaj ncees huab cua ntawm lawv cov zej zog thoob plaws ntiaj teb. Thaum kawg, lawv yuav los ntawm cov hauv paus hauv ntiaj teb kev txav mus los ntawm cov txiaj ntsig ntawm leej niam.
Medea Benjamin yog cofounder ntawm Ntiaj teb txauv thiab CODEPINK: Poj Niam rau Kev Thaj Yeeb.[email tiv thaiv]
ZNetwork tau txais nyiaj tsuas yog los ntawm kev ua siab zoo ntawm nws cov neeg nyeem.
Pab Nyiaj