ʻOiai ua loaʻa iā Tunisia kāna koho balota mua ma hope o ka "kipi" ma ʻOkakopa 23 a e hahai ʻo ʻAigupita i ka lā 28 Nowemapa, kahi lā kaulana, akā pili, i ka mōʻaukala Algeria ke neʻe koke mai nei. Ianuali 11th ʻo ia ka 20th ka lā hoʻomanaʻo o ka hoʻokahuli aupuni i hoʻopau i ke koho balota a me ka "Arab Spring" mua o Algeria a hoʻomaka i ka 1990s "heʻumi koko" o ke kaua kīwila / Islamist. ʻOiai ʻaʻole ʻelua mau pōʻaiapili e loaʻa nā hoʻonohonoho like a me nā kaulike o nā pūʻali kaiapili/politika, ʻoiai ma kahi palena ʻāina e like me North Africa, ʻo ka dynamics o ka ʻike o Algeria i ka "liberization politika" mai ʻelua mau makahiki i hala aku nei e hāʻawi i nā haʻawina kūpono no nā ʻāina Arab Spring o ka i kēia manawa.
ʻOiaʻiʻo, ʻo ke kumu nui loa (akā ʻaʻole kūʻokoʻa) ke kumu i hui ʻole ai ʻo Algeria iā Tunisia a me ʻAigupita i nā mahina i hala aku nei i ka piʻi ʻana o nā luʻina nui i kona aupuni mana ponoʻī, ʻo ia ka mea i hele ai nā Algeria i kahi kaʻina hana like mai. 1988 a 1991—me ka hopena weliweli o ka hana ʻino i nā makahiki 1990. ʻO nā poʻe kīwila ʻaʻole i komo i ka pūʻali koa / Islamist kaua kīwila i loaʻa i ka poʻe nui loa ma waho o ka huina i manaʻo ʻia he 200,000 i make, he ʻumi tausani i ʻeha a ʻo kekahi 20,000 "nalo." Ma ka hoʻohālikelike ʻana, ʻoi aku ka nui o nā helu i ʻike ʻia i kēia lā ma Tunisia, Egypt a me Libya, Yemen, Bahrain a me Suria.
I ke kauwela o ka makahiki 1988, ua hele aku nā kaukani o nā limahana hana ma kahi ʻāpana ʻoihana o Algiers a me nā mea ʻē aʻe ma ka ʻāina i nā hōʻeha anti-austerity, e hōʻole ana i ke aupuni neo-liberal ponoʻī. ʻElua pule ma hope mai, i ka hoʻomaka ʻana o ʻOkakopa, ma hope o ke ʻano o nā kipi kūlanakauhale nui ma mua o kekahi mau makahiki ma mua ma Constantine, Setif, Algiers a me Oran, ua hoʻomaka nā ʻōpio Algeria i nā hoʻokūkū alanui nui me nā hōʻikeʻike a me nā haunaele ma ke kikowaena o ke kapikala o Algeria, ʻo Algiers. Hoʻoikaika ʻia e ka nui o nā mea like i hōʻike ʻia i ka puna i hala ma Tunisia, ʻAigupita a me nā wahi ʻē aʻe o ka honua Arab, ua manaʻo ka poʻe ʻōpio i ka hoʻokaʻawale loa ʻia e ke aupuni-ma ka politika, ka waiwai a me ka pilikanaka.
Ua pani ʻia ke aupuni kālaiʻāina i ke komo ʻana o ka ʻāina a mai nā makahiki mua o ke kūʻokoʻa i ka makahiki 1962. ʻO ka nele i ka hana ma waena o ka poʻe ʻōpio (ma kahi o 3/4 o Algerians ma lalo o 35 mau makahiki) he hōkū a me ka ʻāpana nui ma waena o nā alakaʻi waiwai / poʻe pōmaikaʻi. ʻO ke aupuni i hoʻomalu ʻia e ka pūʻali koa a ʻo ka hapa nui loa me ka ʻole o nā pilina i ʻoi aku ka nui o ka hoʻoikaika ʻia e nā hana austerity i kau ʻia ma Algeria e ka IMF a me ka World Bank. ʻO ka hemahema o ka hale i koi ʻia ai ka poʻe ʻōpio e noho i loko o nā wahi noho paʻa me ko lākou mau ʻohana, me ka hoʻomanawanui ʻole i ka manawa kūpono no ko lākou kūʻokoʻa kaiapili. ʻO ka hoʻomāinoino ʻana i nā mākaʻi i hoʻohui ʻia i ka hōʻino hou. Ua ʻike ʻia ʻo Algeria e ka hapa nui o kona wā ʻōpio he hopena make loa, he hoʻonāukiuki mau.
Ua kamaʻāina kēia mau mea a pau i ka poʻe i hahai pono i nā ʻōhumu o ka poʻe ma nā alanui o ke kikowaena Tunis a i ʻole ka poʻe ma ka Tahrir Square o Cairo. Ma nā hōʻike Algiers o 1988, e like me ka Spring hope loa ma Tunis a me Kairo, ua hui pū nā Islamist politika i loko o kekahi mau lā a ʻike, me ka poʻe non-Islamists, ka luku ʻana i nā haneli a me ka hopu nui ʻana ma ka lima o nā mākaʻi a me ka pūʻali koa.
Ma hope o ka hoʻopiʻi nui ʻana o ka lehulehu e kūʻē i ia ʻano hoʻopaʻi, ua hoʻolaha ke aupuni Algeria o Pelekikena Chadli i nā hoʻoponopono politika nui - me ka manaʻo e hōʻoluʻolu i ka heluna kanaka a e hoʻomaʻamaʻa hou i ka hoʻokele waiwai. Mai ka hoʻomaka ʻana o ka makahiki 1989 a hiki i ka hopena o ka makahiki 1991, ua ʻike ʻo Algeria i kona ʻano kālaiʻāina kūʻokoʻa loa mai ke kūʻokoʻa ʻana—e like me ke kapa ʻana o kekahi i kēia manawa, "ʻo Algeria's parentheses democracy." Ua ʻae ke kumukānāwai hou i ke ʻano kū kānāwai o nā ʻaoʻao kālaiʻāina kahiko a hou e kūʻē i ka monopoli mua o ka FLN. Ua ʻae pū ʻia nā ʻano nūpepa hou, nā hale paʻi puke, nā uniona kālepa kūʻokoʻa a me nā hui "civil society".
ʻOi aku ma mua o ka ʻaoʻao kūʻē kūʻē a kaulana kaulana FFS, he hui Islamist hou, ʻo ka FIS (Islamic Salvation Front) ka mea i pōmaikaʻi loa. ʻO ka hui pū ʻana i nā ʻāpana like ʻole o ka Islamist activists-i pāpā mua ʻia mai ka hana kālai'āina ākea, ua haʻi a hoʻoulu ʻia ka FIS i ka manawa kūʻē ma o nā hoʻopiʻi hoʻomana a me ke kākoʻo kaiāulu ma waena o nā poʻe hoʻomanawanui lōʻihi a me ka leo ʻole.
Ua loaʻa mālie ka Islamism politika Algeria a me ka ulu ʻana o ka ikaika mai ka makahiki 1960-ma kekahi hapa no ka mea, no ka nui, ʻo ia wale nō ka puka kūʻē kūʻē (ma hope o nā mea āpau, ʻaʻole hiki ke pani ʻia nā hale pule). Ma kahi hapa, ua loaʻa ka neʻe mai ka hoʻomau mau ʻana o ke aupuni me nā ana e like me ka retrograde Family Code, Arabization i ka hoʻonaʻauao, ka lawe ʻana mai o nā haneli kumu Muslim mai ka Middle East a me ke kūkulu ʻana i kahi nui o nā hale pule hou. Ua hoʻoikaika ʻia ka poʻe Islamist politika e nā hoʻololi aupuni Islamist ma Iran a ma hope aku ma Afghanistan. Ua hoʻonohonoho ʻia nā koho balota no ka makahiki 1990 a me nā koho balota aupuni no ka makahiki e hiki mai ana.
ʻO kēia ka mea e ʻike ai ʻo Tunisia a me ʻAigupita i kēia lā. Ma hope o nā kipi kipi nui i hoʻokuke aku i nā dictator lōʻihi a loaʻa nā ʻōlelo hoʻohiki no ka hoʻoponopono politika (ʻoiai e waiho ana i ka hapa nui o ke aupuni kahiko ma kahi), ke kū nei nā mea hoʻoikaika honua i ka ulu ʻana, nā hui politika Islamist hou. Hāʻawi nā koho balota ma Tunisia a me ʻAigupita i kahi ana ākea o ka ikaika pili o Islamists. Ma nā ʻāina ʻelua, e like me ka wā ma Algeria, hōʻoia ka wikiwiki o ka hoʻonohonoho ʻana i nā Islamists ma nā ʻāina ʻelua i kahi kuleana politika nui - e like me ka mea i hōʻike ʻia i ko lākou lanakila nui ma Tunisia.
Pēlā nō, i ka mahina ʻo Iune 1990, ua kāʻili ka ʻaoʻao FIS Algerian Islamist i ka hapa nui o nā hoʻokūkū kūloko a me ka ʻāpana (ʻaʻole i komo ka FFS) a hoʻomaka koke e hoʻokele, i loko o nā palena i wehewehe ʻia e ke aupuni, nā haneli o nā wahi, me nā aupuni aupuni he nui i loko a a puni ʻo Algiers ponoʻī.
Ma Tunisia, ua hoʻohiki ka Islamist Ennahda Party i hoʻolaʻa hou ʻia, hoʻonohonoho maikaʻi ʻia a kaulana hoʻi iā ia iho i ka demokala liberal pluralist, nā kuleana kaulike no nā wahine, a me nā kuʻuna kīwila. I ka manaʻo o kekahi, akā naʻe, ʻaʻole i hōʻoluʻolu ʻia ka hoʻopaʻapaʻa ʻana o ka lehulehu ma nā kumuhana hoʻomana conservative (me ke kuleana i ka polygamy) a me nā ambiguities i nā leka ma mua o ke koho balota a Ennahda. I ka hala ʻana o ka manawa, ʻo ka hāʻawi ʻole ʻana i nā hana, nā kūlana hana maikaʻi, ʻoi aku ka nui o nā hale a me ka mahalo ʻia e nā luna aupuni e alakaʻi paha i nā poʻe ʻōpio he nui mai nā koho Islamist a i ʻole nā mea ʻē aʻe - ʻoiai ʻo ka moʻomeheu politika ʻoi aku ka hoʻomanawanui o Tunisia ma mua o nā wahi ʻē aʻe. Eia naʻe, ʻaʻole i loaʻa i ka pūʻali koa Tunisia, ka lua o nā mākaʻi ma lalo o ka dictator i hoʻokuʻu ʻia ʻo Ben Ali, ʻaʻole i hoʻomau i ka mana hoʻoholo hoʻoholo ma ke ʻano he pūʻali koa ma ʻAigupita a me Algeria.
ʻOi aku ka pahū o ko ʻAigupita i ka wā e hiki mai ana. Ma laila ka Muslim Brotherhood nui a hoʻonohonoho maikaʻi ʻia i hoʻokumu i kāna ʻaha Peace and Justice Party a hoʻolālā e hoʻokūkū i ka 50% o nā noho kau kānāwai. ʻO ka hiki ʻana mai o kekahi mau ʻaoʻao Islamist liʻiliʻi ʻē aʻe, ʻo ia hoʻi, e hōʻoiaʻiʻo ana i kahi kuleana koʻikoʻi, inā ʻaʻole hoʻoholo, ka politika i ka hoʻomākaukau ʻana i ke kumukānāwai hou a me ke kūkulu ʻana i kahi aupuni kīwila hou. ʻOiai ʻo ka Muslim Brotherhood, e like me ka Ennahda o Tunisia, ua hōʻike hou aku nei i ke kākoʻo no ka demokala liberal a me nā pono o nā wahine, ua hōʻike mua kekahi mau mea Salafist i kahi ʻaoʻao liʻiliʻi a me ka hakakā, e like me ka hoʻouka kaua ʻana i nā Karistiano Coptic. ʻOiai ke noho maikaʻi nei ka poʻe Islamist i kēia manawa me ke alakaʻi pūʻali koa, inā hoʻoholo ka mea hope e hoʻolōʻihi a hoʻōki i ka hoʻololi ʻana i ke aupuni kīwila, ʻo ka radicalization o ka lehulehu o ka Brotherhood a me nā pūʻulu Islamist ʻē aʻe e mau ana i kahi kūpono.
ʻElua mau makahiki i hala aku nei, ua ʻimi ke aupuni Algeria, i hoʻomalu ʻia e ka pūʻali koa ma hope o nā hiʻohiʻona, e ʻimi e hoʻomalu i ka pōʻaiapili politika liberalized ma o ka pāʻani ʻana i ka Islamist FIS a me kahi hui Berber hou, ʻo RCD, kūʻē i ka FFS, i ka pōmaikaʻi i manaʻolana ʻia. o ka FLN hale. Eia hou, ua ʻike ʻia i kēia manawa ke komo nui nei ka pūʻali koa palekana, ka DRS, i ka FIS ponoʻī, no laila e hōʻoiaʻiʻo e hiki ke hoʻokaʻawale ʻia a hoʻoponopono ʻia kekahi manawa koʻikoʻi FIS - a i ʻole i nā kuleana palena ʻole a i ʻole, i kahi kūlana. ʻO ia hoʻoweliweli maopopo i ka poʻe Algeria non-Islamist e ʻae ʻia ke komo ʻana o ka pūʻali koa. I kēlā me kēia hihia, e mālama ka pūʻali koa Algeria i kona kūlana kiʻekiʻe-me nā uku uku a pau o ka palaho waiwai i ʻae ʻia.
ʻO ka mea i hahai ma Algeria ma hope o nā hiʻohiʻona e hūnā nui ʻia. I ka wā i ʻimi ai ka Islamist FIS (alakaʻi ʻia paha e ka naʻauao koa) e hoʻoikaika i nā koho balota i ka waena o 1991 ma o ka hahau nui ʻana, ua hāʻule nui ka hope, akā naʻe, hāʻawi ke aupuni i ke kumu e hopu ai i nā alakaʻi FIS a me nā tausani o ka FIS activists. ʻOiai ua makemake kekahi o ka FIS e neʻe koke i ke kūʻē kaua, ua lanakila ka ʻēheu "koho" i ka hoʻopaʻapaʻa kūloko. Me ka nui o ka lohi o ka FIS e nā hanana kauwela, ua hoʻonohonoho ʻia kahi koho balota ʻelua ʻelua no Dekemaba 1991/Ianuali 1992. Akā i ka hoʻokokoke ʻana o ke koho balota, ua piʻi hou ka ikaika a me ka hoʻonohonoho ʻana o ka FIS. ʻO kēlā ʻaoʻao ka hapa nui o ka pōʻai mua a maopopo ke hele nei i ka nui o ka National Assembly a me ke kuleana koʻikoʻi i ke aupuni o Algeria.
Ua hoʻoweliweli ʻia e ka nui o ka manawa FIS, akā i kēia manawa me ka mākaukau mākaukau no ke komo ʻana, ua kāpae ka pūʻali koa Algeria i ka lua o Ianuali 1992, ua hoʻokuʻu ʻia ʻo Pelekikena Chadli a ua hoʻokumu i kāna Kōmike Kiʻekiʻe Mokuʻāina e hoʻomalu i ka ʻāina. I ka manawa like, ʻo ka hopu ʻia ʻana o nā tausani o nā mea hoʻoikaika FIS a me ka huhū o nā pūʻali FIS a me nā mea ʻē aʻe i hopena i nā hakakā kaua mua ma waena o nā poʻe hoʻokūkū Islamist a me nā pūʻali hoʻopaʻi o nā mākaʻi a me nā pūʻali koa. I loko o kekahi mau mahina, i hoʻohui ʻia i ka ʻēheu koa FIS (ka AIS), ua hana ʻia kahi pūʻali koa guerrilla radical Islamist hou, ʻo GIA. Eia hou, mai nā hōʻike i loaʻa, ʻike ʻia ʻo ka mea hope he huahana nui ia o ka pūʻali koa palekana a i ʻole ka liʻiliʻi loa i hoʻokomo ʻia a mālama ʻia e ka mea like.
ʻO ka hopena o ka hopena i Algeria o nā hakakā kaua, nā pepehi kanaka kīwila, nā kidnappings a me nā hoʻokamakama, a me nā pepehi kanaka o nā kauhale holoʻokoʻa. ʻOiai ka pūʻali koa i hoʻokomo a hoʻopunipuni paha i nā pūʻali koa Islamist a ua hoʻokomo ʻo Islamists i ka pūʻali koa, ua waiho ʻia nā kānaka kīwila non-militant ma waena, me ka manaʻolana ʻole a me ka ʻike ʻole ʻia a hiki i ka luhi ʻana, ua hoʻonohonoho pū ʻia nā FIS Islamists a me ke aupuni i kahi truce ma 1997. Ua ukali ʻia nā papahana amnesty ʻē aʻe i ka hopena o nā makahiki 90 a me nā makahiki ma hope mai - e ʻōlelo ana ʻaʻole i hiki i ka poʻe guerilla mua a me ka pūʻali koa ke ʻae ʻia e ka poʻe i hōʻeha ʻia.
ʻOiai ʻoi aku ka liʻiliʻi o ke ʻano o Algeria no Tunisia, hiki nō ia i ʻAigupita. I ka hope, ua loaʻa i ka pūʻali koa lōʻihi ke kumu e ʻimi ai e mālama i kona mana a me nā pono waiwai ma o nā hana kūʻē kipi. I kēia lā, hoʻomau ka pūʻali koa post-Mubarak i nā hōʻailona hui. ʻOiai e hoʻohiki ana i ke koho balota, ke aupuni kīwila a me ke kumukānāwai hou, hoʻomau ka pūʻali koa i ka hale paʻahao i nā tausani o ka poʻe kūʻē ma o nā "hoʻokolokolo" wikiwiki i nā ʻaha koa a ua hoʻonui i ka mokuʻāina o ka pilikia e hoʻopau hou i nā media koʻikoʻi a me nā haneli haneli o nā limahana. nā haumāna i ka hahau ʻana. Ke hoʻonui nei, ʻike ka poʻe hōʻike ʻāina i ka hoʻomau ʻana me ke aupuni Mubarak ma mua o ka loli i manaʻolana ʻia. Ma ke oli o ke alanui, "Down with Tantawi" (ke aliʻi koa a me ke Kuhina Puʻukū o ke aupuni i hoʻokuʻu ʻia) ua pani i ka "Down with Mubarak" a me nā pilikia pahū o ka nohona, ka hoʻokele waiwai a me ka politika i alakaʻi i ka hāʻule ʻana o kēia hope. . ʻOiaʻiʻo, ʻoiai ke nānā nei kekahi mau mea haʻiʻōlelo i ka "hōʻike luhi," ʻaʻole i ʻike mua ʻia ka nalu nui o nā hana hana e nā uniona kūʻokoʻa hou.
I ka manawa like, ʻike maopopo ʻia ka piʻi ʻana o ka Islamism politika ma ʻAigupita - me ka like paha o ke kākoʻo koho balota no ka Freedom and Justice Party e like me ka FIS ma Algeria i ʻelua mau makahiki ma mua. ʻOiai ua hoʻokumu ʻia i nā ʻāpana like ʻole, e like me ka FIS o Algeria, ʻoi aku ka liʻiliʻi o kekahi poʻe Islamist o ʻAigupita i kahi kokoke i ke aupuni ma mua o ka hapa nui o ke kūʻē kūʻē o ke aupuni. A ʻaʻohe kānalua, e like me Algeria, ua hoʻokomo nui ka pūʻali koa i ka Islamist a me nā pūʻali kūʻē honua. ʻAʻohe kānalua pū kekahi, aia nā leo i loko o ka pūʻali koa e kāhea ana i ka hoʻopunipuni ʻana i nā pūʻali aupuni kīwila i ʻāpana (me Coptic Christians vs. alo. E like me ka mea i ʻike mua ʻia ma Algeria, ʻaʻole wale ia e kūʻē i ka mea i kapa ʻia ʻo ka hoʻokō ʻana i ke aupuni liberalized, he ʻoihana weliweli loa ia.
Ma waho aʻe o nā poʻe kīwila o ʻAigupita e kūʻē i nā pūʻali hoʻopaʻapaʻa paʻa a me ka "papa politika" elitist, hiki paha iā lākou ke loaʻa iā lākou iho i loko o kahi hakakā koʻikoʻi ma waena o ka pūʻali koa a me ka poʻe Islamist politika paʻa i ka huhū i ka manaʻo o ko lākou "kuleana" aupuni politika i kāohi ʻia. ma ka paepae o ko lakou holomua. Ma o ka pūʻali koa a ʻaʻole paha, hiki ke hoʻohana ʻia ka manaʻo o ke aupuni Islamist, e like me Algeria, e hoʻopiʻi i ka hapa nui o nā pūʻali honua i ka ʻae ʻana i kahi "ʻino liʻiliʻi" o ka noho aliʻi kaua mau. A me ka kānalua ʻole, e kākoʻo ka US a me nā mana Komohana ʻē aʻe i ke ʻano o ke aupuni, e like me kā lākou kākoʻo ʻana i ke komo ʻana o ka pūʻali koa inā haʻihaʻi ka populist i haʻalele i ka hui e lawe i ka mana.
ʻO ka hoʻolālā mana elite o ka pāʻani ʻana i nā ʻaoʻao conservative/hoʻomana e kūʻē i nā mea hoʻoponopono honua, ʻoiaʻiʻo, he kumu hoʻohālike i kamaʻāina pū kekahi i ka politika ʻAmelika. Ma ʻApelika ʻĀkau, akā naʻe, kahi i ʻoi aku ka koʻikoʻi o ka polarization politika a kahi i ʻoi aku ka maopopo o ke kuleana o ka elite pūʻali koa, hiki i nā hopena politika i hoʻopunipuni ʻia e ka hope, e like me Algeria o nā makahiki 90, ʻoi aku ka pahū a me ka make.
ʻO ke kolu, ʻoi aku ka lōʻihi, ʻokoʻa, ʻoiaʻiʻo, ʻo ia ka hōʻole ʻana i ka hoʻopaʻa ʻana i ka politika koho i ke kākoʻo ʻana i kahi kipi egalitarian kaulana e hoʻokahuli i ke aupuni manipulative holoʻokoʻa, e hōʻoiaʻiʻo ana i ke kūʻokoʻa mai ka pūʻali koa, ka ʻaoʻao politika, ka hoʻokele waiwai a me ka hoʻomana elite. ʻO kēlā ʻano kūpono, ʻoi aku ma mua o ka loaʻa ʻana o ka Arab Spring, ke alo nei i nā pilikia nui ma Algeria a me nā wahi ʻē aʻe o ka honua Arab a e koi aku i nā catalysts koʻikoʻi koʻikoʻi a me ka hui horizontalist kūloko nui e kūleʻa.
ʻO David Porter he loea SUNY emeritus o ka ʻepekema politika a me ka mōʻaukala a me ka mea kākau o kahi puke hou, Maka i ka Hema: Farani Anarchists a me Algeria, i hoʻopuka ʻia i kēia mahina e AK Press. Hiki ke hoʻokaʻaʻike iā ia ma [pale ʻia ka leka uila].
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai