ʻO ke ola pōkole o Sergio Hernandez Guereca e hoʻopuni ana i ka palena ʻo US-Mexico i hopena i kona make ʻana. Ma ka lā 7 o Iune, ma kahi o ka hola 6:30 pm, ua pana aku kekahi ʻelele US Border Patrol iā Hernandez he 15 makahiki ma ka maka ma ka ʻāina ʻo Mekiko ma waena o Ciudad Juárez, Chihuahua, a me El Paso, Texas.
ʻAʻole hoʻopaʻapaʻa ka hapa nui o nā ʻoiaʻiʻo. He kelepona hele Hōʻike ʻia ka wikiō ma Univision i ʻehā poʻe e hele ana i ka ʻāina US ma luna o ka muliwai maloʻo o Rio Grande. Ke hopu ʻia kekahi e kahi mākaʻikaʻi Border Patrol, hoʻomaka nā mea ʻē aʻe e holo i ka ʻaoʻao Mexico. Wehe ka luna Patrol Border i ke ahi ma ka palena.
Ua make ʻo Sergio ma lalo o kahi alahaka. Ua hōʻike ʻia ka autopsy o ke kauka Chihuahua ua make ʻo ia ma kahi ʻeha kī ma ke poʻo. Ua ʻōlelo nā mea hōʻike ua hoʻolei nā keikikāne i nā ʻelele, a ua hoʻokuʻu ʻia ka mākaʻi Border Patrol me ʻekolu mau kiʻi pololei.
ʻO ka pale kaua mua o US
Hiki koke mai nā manaʻo mai nā ʻaoʻao ʻelua. Ua pane pale aku ke aupuni US, ʻoiai ma mua o ka ʻike ʻia ʻana o nā mea maoli. He ʻōlelo FBI Ua hoʻokuʻu ʻia ʻo Iune 8, i kapa ʻia ʻo "Assault on Federal Officer Investigated," hoʻolaha i kahi hoʻokolokolo i ka "hoʻouka ʻana," ʻoiai ʻaʻole i hōʻike ʻia kahi hōʻeha i nā luna US. Ua ʻōlelo ka ʻōlelo ua pane aku nā ʻelele i "kahi pūʻulu o nā poʻe i manaʻo ʻia he poʻe ʻē aʻe i hoʻopaʻa ʻia i ka US mai Mexico." Ua ʻōlelo hou ʻia "ua hoʻopuni nā kumuhana i ka ʻelele" - he paio ʻaʻole i hoʻokō ʻia e ka wikiō.
Ma kahi ʻano like ʻole, ua hoʻohui ʻia i ka paukū ʻekolu: "A laila ua kī ka luna i kāna mea kaua lawelawe i nā manawa he nui, e hahau ana i kahi kumuhana i make ma hope."
Ma kahi ninaninau me CNN, Nā Agena Kūikawā FBI Andrea Simmons Ua ʻike ʻo ia ʻaʻole ʻo ia i ʻike i ke kulekele o ka Border Patrol e pili ana i ka hoʻohana ʻana i ka ikaika make, ʻaʻole ia i manaʻo ʻia e ka FBI. Ua hōʻole ʻo ia i ka pili o ka pepehi kanaka ʻana o ke keikikāne, me ka ʻōlelo ʻana, "ʻAʻole kēia he hoʻokolokolo pono kīwila." Ua hele ʻo Simmons i kahi kūlana hypothetical maʻemaʻe kahi i hiki ai i nā malihini ke "hiki ke lanakila iā ia (ka luna) a lawe i kāna pū a pana iā ia," kahi kūlana ʻaʻole i mamao loa ka hihia.
ʻO ka lā aʻe ua pane aku ka Oihana Moku'āina i kahi nīnau e ʻōlelo wale ana "ua hoʻokuʻu kahi luna i kāna pū, pepehi i kekahi o nā mea i hoʻopiʻi ʻia" a hōʻoia ʻo ka hoʻokolokolo hoʻokahi wale nō i kauoha ʻia e pili ana i ka hoʻouka ʻana i ka luna federal. Ua hōʻole ke aupuni US i ka ʻike ʻana i ka ʻelele, me ka ʻōlelo ʻana ua waiho ʻia ʻo ia ma ka hoʻomaha uku.
Akā i ka piʻi ʻana o ka huhū ma Mekiko no ka pana pana palena hou loa, ua ʻike ka luna hoʻomalu o Obama he kūlana ma kona mau lima a ʻaʻole holoi ka FBI a me Border Patrol i ka make ʻana o ke keikikāne. Ua hoʻopuka ʻo Mike Hammer i ka ʻōlelo a ka National Security Council olelo me ka hoʻohiki ʻana i kahi "hoʻokolokolo hoʻopaʻapaʻa," e ʻōlelo ana "ʻo ke aupuni US e mālama koʻikoʻi i kēlā mau hanana" ʻoiai e hoʻomaikaʻi ana i ka lawelawe ʻana o nā "kāne a me nā wahine i hoʻopaʻa i ko mākou palena" a ʻaʻole hāʻawi i nā hōʻoluʻolu iā Mexico a i ʻole ka ʻohana.
Loio Kuhina Eric Holder kapaia ka pepehi ana "Mimina nui loa" a kauoha i ka hoʻokolokolo piha ʻana i ka hihia Hernandez Guereca, me ka hihia like o kahi kamaʻāina Mekiko i pepehi ʻia e nā ʻelele Border Patrol i hoʻokahi pule ma mua. Ua make ʻo Anastasio Hernández Rojas ma hope o ka hahau ʻia ʻana a hoʻouka ʻia me ka pū kīwī e nā ʻelele Border Patrol i ka lā 28 o Mei, ma ka palena ʻo San Ysidro e hele kokoke ana i San Diego. Ua hoʻoholo ke keʻena koronero ʻo San Diego County i kona make ʻana he pepehi kanaka.
Inā ʻike ka poʻe noiʻi i ka mea i hana hou ʻia ua kiʻi ka mākaʻi Border Patrol iā Hernandez Guereca me ka ʻole o ka hōʻoia ʻana, e like me ka Nā hōʻike AP, "hiki ke ʻike ʻia ua uhaki ʻo ia i nā pono kīwila o Hernandez, he hewa ia. ʻO ka hopena o ka ʻelele mai ka hoʻomaʻemaʻe ʻana i nā hana hewa a hiki i ka hoʻopiʻi pepehi kanaka.
Huhū mai Mekiko
Ua ʻōlelo ʻo Rep. Silvestre Reyes (D-TX). ʻAʻole e hoʻopilikia ka pana ʻana i ka Pōʻakahi i ka pilina ma waena o ʻAmelika Hui Pū ʻIa a me Mekiko. Akā ua hōʻoia koke ʻo Reyes i ka hewa.
Ua waiho ke aupuni Mekiko i kahi palapala kūʻē kūʻē, a ua piha nā moʻolelo o ka pepehi kanaka i ka media no nā lā. Ua hoʻouka ʻia ʻo Pelekikena Felipe Calderon no ka lele ʻana i ka World Cup ma hope o ka pana ʻana a ma waena o ka ʻino loa e pili ana i ka lāʻau hoʻomāinoino ma ka aina. Eia naʻe, ka peresidena i hoopuka he ʻōlelo e hōʻike ana i ka hopohopo koʻikoʻi no ka mea "He ʻuʻuku ʻo Sergio Adrian Hernandez, a ua pepehi ʻia ʻo ia e ka pū i ka wā ma ka ʻāina ʻo Mekiko, ma Juárez." Ua haʻi pū ʻo ia i ka hanana i ka "piʻi ʻana o ka hana ʻino i ka poʻe Mekiko, e pili pū ana me ka piʻi ʻana o nā ʻōlelo kūʻē i ka malihini a me nā ʻōlelo anti-Mexican ma ʻAmelika Hui Pū ʻIa," e pili ana i ke kānāwai Arizona 1070 āna i hoʻohewa ākea ai. i kona kipa ana i Wasinetona.
Ua ʻōlelo ʻo ke Keʻena ʻOihana ʻĀina ʻē aʻe o Mexico "e hoʻāhewa ikaika" i ka pana ʻana a koi aku i "ka hoʻokolokolo wikiwiki a me ka maopopo o nā ʻoiaʻiʻo a, inā pili, hoʻopaʻi i ka mea hewa." Ua hoʻomau ke keʻena: "Ua ʻike ʻo Mexico i nā pilikia i loaʻa i ka ʻāina, akā, e like me nā kūlana o ka honua, pono e hoʻohana ʻia ka ikaika lethal i ka wā e pilikia koke ai ke ola o ka poʻe a ʻaʻole ma ke ʻano he dissuasive."
Ua lawe mua nā luna mokuʻāina ʻo Chihuahua i ka hihia, akā ua hoʻoholo koke ke keʻena o ka Loio Kuhina Federal e poʻo i ka hoʻokolokolo. Loio Kuhina Ua haʻi ʻo Fernando Gomez Mont ʻO ke poʻo o ka Homeland Security ʻo Janet Napolitano ʻaʻole i ʻae ʻia ka "hoʻohana pono ʻole i ka ikaika i ko mākou heluna kanaka." Ua kāhea kekahi mau luna Mekiko i ka extradition o ka Border Patrol agent.
Ua wehe ke poʻo o ka ʻelele Mekiko i ka 49th US-Mexico Inter-Parliamentary Group ma Iune 11 i ka hālāwai. e kamaʻilio ana i kāna mau hoa US: "Ua huhu loa ka poe Mekiko i keia mau hana a ke ike nei au ua hewa a eha pu no hoi oe i ka make ana o na Mekiko elua." ʻO ka ʻelele US i hōʻikeʻia "kona aloha nui" i ka make, akā ua paʻakikī ka hālāwai. Ua hoʻolaʻa nā luna kānāwai i kahi manawa hāmau i nā mea ʻelua.
palena a ua hui pū nā hui pono kanaka honua i nā koi no ka hoʻokolokolo piha a me ka hoʻopiʻi ʻana i ka poʻe pepehi kanaka. ʻO ka Amnesty International ma Lākana olelo, "ʻO kēia pana ʻana ma kēlā ʻaoʻao o ka palena ʻike ʻia he pane kūpono ʻole a lele i mua o nā kūlana honua e koi ai i nā mākaʻi e hoʻohana i nā pū ahi wale nō ma ke ʻano he hopena hope loa, i ka pane ʻana i kahi hoʻoweliweli koke a make ʻaʻole hiki ke hoʻopaʻa ʻia ma nā ala liʻiliʻi. .”
He Paʻa Paʻa Pōhaku?
Ma lalo o ka hoʻokolokolo ʻana no ʻelua mau pepehi kanaka i loko o nā pule he nui, ua kau ka pale pale Border Patrol ma luna o ke ʻano lethal o nā pōhaku. Ua ʻōlelo ʻo TJ Bonner, ka pelekikena o ka uniona e pani ana i nā ʻelele Border Patrol, ke alo nei nā mākaʻi Border Patrol i nā hoʻouka kaua pōhaku e hiki ai ke hōʻeha nui.
"He hui make make ia, ka mea e hoapono i ka hoohana ana i ka ikaika make," Wahi a Bonner. Ua ʻōlelo ʻo Rep. Reyes, he alakaʻi ʻo Border Patrol a me ka mea hoʻolaha i ka militarization palena mālama i ka pōhaku ma luna o kāna pākaukau e hōʻike i ka pilikia o ka "rockings."
Akā i ka wā e pili ana i ka make a me ka hōʻeha maoli, hōʻike ʻia nā ʻikepili - e like me nā lā o ka lanakila ʻana o Sepania - ʻaʻole hiki ke hoʻokūkū ʻia me ka mana ahi. Ua ʻōlelo ʻia e ke Kuhina o nā ʻĀina ʻē aʻe o Mexico, ua piʻi ka nui o nā Mekiko i pepehi ʻia a i ʻeha paha e nā luna hoʻokele US mai ka ʻelima i ka makahiki 2008, a i ka 12 i ka makahiki 2009, a i ka 17 wale nō i ka hapa mua o 2010. He hoʻokolokolo hou e AP i hōʻike ʻia ʻo ka Border Patrol kekahi o nā hana palekana loa ma ʻAmelika Hui Pū ʻIa - he 3 pakeneka wale nō o nā mākaʻi Border Patrol i hoʻouka ʻia i ka makahiki i hala, ʻo ka hapa nui e nā pōhaku, i hoʻohālikelike ʻia me 11 pakeneka o nā mākaʻi a me nā makai nui, ʻo ka hapa nui o nā pū a me nā pahi.
Ma nā moʻolelo a pau, ʻaʻohe protocol no ka hoʻohana ʻana i ka ikaika ma ka palena, a ʻaʻole loaʻa nā ʻelele i nā ʻōlelo kuhikuhi. Eia naʻe e like me ʻO ka waha ʻōlelo o ka Border Patrol Ramiro Cordero, "Ua hoopuka ia kela a me keia Agena he pu panapana .40-caliber, a e loaa ana ia makou he mau lima loloa a me na pu panapana a me na pu mikini, a maluna ae o ia ehu pepa a me Tasers."
ʻO nā ʻōlelo e pili ana i nā ʻōlelo aʻoaʻo i nā ʻelele BP e pili ana i ka pepehi kanaka ʻaʻole maopopo loa e like me ka hoʻohilahila ʻana. ʻO Randy Hill, ke poʻo o ka Border Patrol ma ka ʻāpana ʻo El Paso, "ua aʻo i kāna mau ʻelele e hana i ke kaohi kūpono me ka ʻole o ka hoʻoweliweli ʻana i ka palekana pilikino a i ʻole ka palekana aupuni e pale aku i kahi hanana ʻē aʻe." olelo i hoʻokuʻu ʻia e ke kuhina nui ʻo El Paso ʻo John Cook. Inā pili kēia i ka protocol, ʻike ʻia ka manawa o ka pale ʻana i kahi hanana ʻē aʻe.
Pono ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa a me Mekikoka e hoʻomohala i nā manaʻo kikoʻī e pili ana i ka hoʻohana ʻana i ka ikaika. ʻO ka hoʻopaʻi ʻole no ka pepehi kanaka ʻino a me ka noʻonoʻo ʻole o nā kamaʻāina Mekiko ʻo ia ka ʻōlelo maikaʻi loa e hiki ai i ke aupuni US ke hoʻouna aku i Mexico a me ka honua.
ʻO wai ka mana?
Ua ʻōlelo ke aupuni US aia ka mea pepehi kanaka ma ka ʻaoʻao US - he ʻōlelo ʻaʻole e hoʻopaʻapaʻa kekahi. Akā, ua lele ka pōkā i Mexico e ʻimi i kāna pahuhopu. Nā loio loio e like me ke kānāwai kūloko o ʻAmelika, ʻo Mexico, kahi i hahau ʻia ai ka mea i pepehi ʻia, loaʻa ka mana, akā ʻaʻole ʻimi ʻo Mexico i ka extradition. Hiki i ka hihia ke hele i ka International Court of Justice, akā mai ka makahiki 1986 ʻaʻole i ʻike ke aupuni US i ka mana koi ma laila no laila hiki iā ia ke haʻalele i kahi hoʻokolokolo.
"He mau hopena koʻikoʻi i loko o ke kānāwai o ka honua ke puhi ʻia nā mea kaua ma nā palena, ʻaʻohe mea hoʻonāukiuki, loio ʻo Texas Ouisa Davis. kākau ma ka El Paso Times. Hoʻonui ʻia kēia mau noʻonoʻo i ka wā e kūʻē ʻia ai ka hoʻolei pōhaku mai Mekiko me ka ikaika make mai ka ʻaoʻao US. Ke kū nei mākou i kahi kūlana i hoʻokumu ʻia ai ka hakakā ma waena o nā kulekele hoʻokō a me ko mākou noho palena maʻamau i kahi hopena hakakā a me ka hoʻomāinoino - ka nalowale o ke ola kanaka - e hāpai ana i nā nīnau koʻikoʻi no nā poʻe noho palena.
Ua hoʻohiki ka ʻohana o ka ʻōpio i pepehi ʻia e hoʻopiʻi i ka hoʻokolokolo kīwila. Akā inā ʻaʻole e huli nā huila o ka hoʻopono i loko o ka ʻōnaehana US, ʻo ka makuahine o Sergio, ʻo Maria Guadalupe Guereca, pono paha ia: "E kala mai ke Akua iā lākou no ka mea ʻike wau ʻaʻohe mea e hiki mai," i ʻōlelo ai ʻo ia. hui pu PressPono e hoʻokolokolo a hoʻopaʻi ʻia nā pepehi kanaka ʻo Sergio Hernandez a me Anastasio Hernandez-Rojas e hoʻouna i kahi ʻōlelo maopopo ʻaʻole ʻo ka palena palena ʻole he hewa nui ma kēia ʻāina, ʻaʻole hoʻi e hoʻopau i nā pono kanaka āpau a me nā kānāwai pepehi kanaka.
Nā Kulekele Kūʻē i ka malihini
ʻAʻole hōʻike wale nā kulekele i ka manaʻo o ka lehulehu, hana lākou. Ua hoʻoholo ʻo Pelekikena Obama e hoʻolilo hou i $500 miliona no ka palekana palena. ʻO ka leka o kēia kulekele, i loaʻa ʻaʻohe pili i ka hōʻikeʻO ko mākou palena me Mexico kekahi o nā wahi palekana loa o ka ʻāina. ʻO ka subtext ʻo ka poʻe malihini palapala ʻole ke kumu.
He liʻiliʻi ka poʻe i pilikia e wāwahi i kēlā moʻolelo wahaheʻe, a nui ka poʻe i hana ikaika e hoʻoikaika. Ua hōʻike ʻia ka hoʻolālā palena o Obama i ke kālā no ka hōʻemi ʻana i ka lāʻau lapaʻau a me ka holo pū. Ma ka lā 26 o Mei, ʻelua lā ma mua o ka make ʻana o Anastasio, ua hoʻopuka ʻo Mekiko i kahi kamaʻilio e hoʻopaʻa inoa i kona hopohopo i ka 1,200 mau pūʻali koa National Guard a me nā hana palekana i hoʻonui ʻia i ka poʻe malihini.
"Ke hilinaʻi nei ʻo Mexico e hoʻoikaika nā limahana o ka National Guard i nā hana e hakakā ai i ka hewa transnational i hoʻonohonoho ʻia ma nā ʻaoʻao ʻelua o ka palena a ... wahi a ke Kakauolelo o na Aina e Patricia Espinosa. Ua koi ʻia ka ʻōlelo a ka Moku'āina ʻo PJ Crowley e pane i ka lā aʻe e pili ana ka kūkulu ʻana i ka palena "ʻaʻole pili i ka neʻe ʻana," a ua ʻōlelo hou i ka hoʻokō ʻana i ka hoʻoponopono ʻana.
ʻOiai nā manaʻo i ʻōlelo ʻia, ʻokoʻa nā mea ma ka honua. Nā haʻawina e ka UC Berkeley Law School a me nā mea ʻē aʻe e hōʻike ana, ma ka ʻaoʻao o ke kūkulu ʻana i ka palena, ua hāʻule nā hoʻopiʻi lāʻau lapaʻau i ka 20 pakeneka ma 2003-2008 a me nā hoʻopiʻi hoʻopiʻi - ʻo ka hapa nui o nā mea komo mua - i helu ʻia ma luna o ka hapalua o nā hoʻopiʻi federal. Hoʻopau ka Immigration Policy Center, "He mea nui ka hoʻokaʻawale ʻana i ke kuleana o ka neʻe ʻana mai kēia mau hewa koʻikoʻi, ʻaʻole wale no ka mea he liʻiliʻi kā mākou waiwai akā no ka huikau ʻana i nā pilikia e kōkua i ka hōʻoia ʻana ʻaʻole i hoʻoholo ʻia kekahi mau pilikia."
ʻO ka ulu ʻana o ka hewa a me ka hoʻomāinoino ʻana i nā malihini i kākau ʻole ʻia i Mexico ua hoʻokumu i kahi limbo kānāwai kahi e hāʻule ai nā pono kanaka, me ke kuleana o ke ola ponoʻī, i nā hopohopo palekana aupuni. Ua hoʻoulu ʻo ia i kahi ʻano politika kahi e hoʻopaʻapaʻa ākea ai nā pūʻali palekana a me nā poʻe kiaʻi i ka hoʻouka kaua ʻana i nā kamaʻāina mai nā ʻāina ʻē aʻe i loko o kahi ʻano kaua kaua wale nō no ka mea ʻaʻole lākou i visa. ʻO ia ʻano hoʻomalu me ka mahalo ʻole i nā pono kumu kanaka he wahaheʻe weliweli wale nō.
ʻO Laura Carlsen (lcarlsen(a)ciponline.org) ka luna o ka Polokalamu ʻAmelika (www.cipamericas.org) no ka Center for International Policy ma Mexico City.
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai