ʻO ka 27th UN Conference of the Party in Sharm el Sheikh, Egypt - COP27 - hiki mai i ka pōʻaiapili o ke piʻi nei ka hoʻonui kālā ma ka honua a puni, kaua ma Ukraine a ma waho, a hiki ke ho'ēmi honua - a, e like me kēlā me kēia COP i loko o ka pōʻaiapili o ke aniau a me ka pilikia ékological (CEE), ʻoi aku ka nui o ia ma mua o ka wā ma mua.
I ka lehu puhi o ka hoʻohihia ʻole ʻO COP26 ma Glasgow, ʻo ka United Nations Environment Programme (UNEP) "Emissions Gap" hōʻike hou nei e hōʻike ana i ka loaʻa ʻana o nā ʻōlelo hoʻohiki aupuni hou o ka makahiki i hala. "ʻokoʻa ʻokoʻa" ma nā pae hoʻokuʻu honua i wānana ʻia e 2030, e waiho ana iā mākou ma ke ala i kahi pōʻino 2.4°C o ka mehana ma 2100 e like me ka hopena o ka pilikia ea ua ʻike ʻia ma ka honua holoʻokoʻa.
No laila, aia kekahi manaʻolana no COP27? He aha nā mea e pono ai ke hoʻokō i mea e holomua ai? a, Ma hea kahi e hiki ai iā mākou ke loaʻa ka ikaika, no ka hāʻule ʻana o ka hoʻokele multilateral?
COPA COLA
Ua hoʻomaka ʻo COP27 i kahi hoʻomaka weliweli, e hoʻolaha ana iā Coca-Cola - kahi hui i koho ʻia i ka "Top Plastic Polluter" o ka honua. ʻehā mau makahiki (2018-2021) - ma kāna kākoʻo mua.
ʻAʻohe kānalua o kēia hui "hoʻohaʻahaʻa i ka pahuhopu o ka hanana e ʻimi nei e kākoʻo”, akā ma waho o Coca-Cola, ka pollution plastic loaʻa i nā aʻa ʻoihana hohonu a me nā aʻa colonial. ʻOi aku ka huhū ma mua o ka poino nui ka plastic i ko kakou moana no ka ka hopena like ʻole ʻO kāna hana a me ka hoʻohana ʻana i nā kaiāulu marginalized a puni ka honua.
ʻO ka cherry ma ka keke? Coca-Cola ua hoʻouna aku ʻo PR firm Hill & Knowlton e hana i kā lākou hoʻolaha ma ka ʻaha kūkā – kahi hui PR nona nā mea kūʻai mua i loaʻa i ka paka nui a me ka aila nui… i ka manawa like.
ʻO ka ʻoiaʻiʻo i hiki i ka UN ke hoʻokomo iā ia iho i kahi moe me kahi mea hoʻohaumia petrochemical he mea kupanaha - he huhū, ʻoiaʻiʻo - akā hāʻawi ʻia ʻo COP26 i kākoʻo ʻia e Unilever, kahi 'Top Plastic Polluter' o kēia manawa a me ka mua, ʻo kēia pae o ka naʻaupō a me ka naʻau. ʻO ka dissonance, kaumaha, ʻaʻole kānalua.
I ka hoʻomaka ʻana o ka spike o ka disinformation a me ka hui ʻana i ka ʻōmaʻomaʻo e pili ana i ka COP, "Climate Action Against Disinformation" - kahi "hui hui o nā 50 alakaʻi alakaʻi a me nā hui anti-disinformation", ua hoʻokuʻu i kahi COP27 Mea Ola pehea e hiki ai iā ʻoe ke nānā a hana i nā hana ʻino i ke aniau i nā lā he ʻumi e hiki mai ana.
Pohō a Poino
"Nalo a me nā pohō" ʻo ia ka ʻōlelo o ka manawa ma COP27, akā hana wale ia ma ka papa kuhikuhi.
E pili ana i nā ʻāina 'pohō' a me nā 'poino' ua a e hoʻomau e ʻike ma muli o ka CEE. E like me ka NGO Costa Rican Ruta del Clima memo, pono e ʻike ʻia kēia mau poho a me nā pōʻino ma o ka ʻike hoʻokele waiwai maʻalahi, akā ma ke ʻano he socio-cultural pū kekahi, me nā hopena i ka ʻōlelo a me nā kuʻuna, a me ka hoʻoneʻe ʻia ʻana no nā kaiāulu mua.
Hoʻokumu ʻia kēia hanana e nā ʻoiaʻiʻo ʻelua:
- Ke loaʻa nei ka CEE i nā hopena pōʻino, a ke hoʻolilo nei i nā poho nui i nā ʻāina a me nā poʻe i pilikia loa i ka socio-economic and climatically i kona hopena.
- ʻO ka hapa nui o nā ʻāina ma ka laina mua o ka CEE ua hāʻawi liʻiliʻi loa i ka mōʻaukala, a i kēia manawa, i kona hōʻea ʻana a me ka wikiwiki.
I loko o ka pōʻaiapili o nā kūkākūkā e pili ana i ke aniau o UN, nā ʻāina e ʻeha nei i kēia mau hopena ke koi nei i nā lāhui waiwai - nona koloneā a neokolonial nā hana i loaʻa ua hoʻonui i ka like ʻole o ka honua a me nā nāwaliwali i ka CEE - e hāʻawi i ka uku kālā ma o ka ʻae ʻana i ke kānāwai i ke kuleana no kēia mau poho a me nā pohō, ma muli o nā kuleana moʻomeheu a me ka mōʻaukala.
Recent wai kahe ma Nigeria a (he mea hou aʻe) maloʻo ma Somalia ʻelua wale nō o nā hiʻohiʻona lehulehu o kēia ʻano.
Eia nō naʻe, he moʻolelo lōʻihi ko nā kūkākūkā multilateral no ka hiki ʻole ʻana i nā ʻaelike e pili ana i ke kālā kālā.
He ʻōlelo hoʻohiki i hana ʻia ma COP15 i ka makahiki 2009 o $100 biliona e kōkua 'e ulu ana' hoʻololi nā ʻāina i ka hoʻololi ʻana i ke aniau ʻaʻole i hoʻokō. Hoʻohui ʻia, ʻo ka Paukū 51 ma ka Paukū 8 o ka 2015 Paris Climate Agreement i hoʻokō ʻia ma COP21 i ʻōlelo maopopo ʻia ʻo ka ʻaelike i haʻi ʻia e kekahi ʻo "ka lanakila diplomatic nui loa o ka honua" "ʻaʻole hoʻokomo a hāʻawi i kumu no kekahi kuleana a i ʻole uku”, ʻoiai nā ʻanuʻu maikaʻi i hala iho nei lawe ʻia e Denemaka e hōʻike ana aia nō ka manaʻolana ma ʻaneʻi.
ʻO ka hope a me ke kaumaha, no nā lāhui mokupuni liʻiliʻi a me ka poʻe i loaʻa i ka CEE, he kumu mua nā COP, inā ʻaʻole ʻo ia wale nō ke kahua no ka ʻōlelo ʻana me ka manaʻolana o ka ʻike ʻia mai ka Global North. Ma nā ʻōlelo a ke Kuhina Nui o Barbados, ʻo Mia Motley, e kamaʻilio ana ma COP26:
"ʻO ka hāʻawi ʻole ʻana i ke kālā koʻikoʻi, a me ka pohō a me ka pōʻino, ua ana ʻia, e oʻu mau hoaaloha, i nā ola a me nā ola i ko mākou kaiāulu. He moe kolohe, a he pono ole.
E ʻike ʻia inā e hoʻokō ʻo COP27 i kēia mau koi koʻikoʻi e pili ana i ka hoʻoponopono.
Mana i ka Lahui?
ʻO kahi hopena maikaʻi mau mai nā COP mai ka makahiki 2009 ka hoʻoneʻe transnational o nā hui kaiaulu i loko a puni nā ʻaha kūkā.
Ma COP27, hiki i ka poʻe hoʻoikaika ke hoʻoneʻe a kūʻē kūʻē kūʻokoʻa e hoʻopilikia nui ʻia e nā hopohopo. ma luna o ka hoʻomāinoino pono kanaka i hana ʻia e ke aupuni ʻAigupita, a alakaʻi draconian pono 36 mau hola hoʻolaha mua no nā mana, ʻae ʻia a me ka pukaaniani 10:00-17:00 ma kahi mākaʻikaʻi mamao loa mai ka ʻaha kūkā no nā hana kūʻē.
I loko o kahi huli dystopian ʻoi aku ka overtly, nā hōʻike hou E hōʻike ana ʻo Wi-Fi ma nā wahi o ka hālāwai kūkā e ālai ana i ke komo ʻana i nā keʻena nūhou a me nā pūnaewele pono kanaka, me ka mea nāna i hoʻokumu i ka neʻe ʻana o ka ʻōpio ʻōpio. Hoʻohaunaele honua, Alexandria Villaseñor, e kuhikuhi ana i kela: "ʻaʻohe hana ea me ka ʻole o ka ʻoiaʻiʻo a i ʻole ka ʻike".
E ʻike ka poʻe i loaʻa ka ʻike ma ka honua ma COPs ʻaʻole ia he mea hou ke kaohi ʻana i ke kūʻokoʻa o ka hōʻike ʻana a me ke kūʻē ʻana i nā hālāwai kūkā o ka honua. lima kaumaha a hoʻoweliweli ua hoʻohana ʻia nā ʻano hana mākaʻi ma Glasgow e hoʻopau i ke kūʻē; ʻoiai ʻo ka maʻi apartheid i mālama i nā alakaʻi lehulehu lehulehu mai ka Global South he mau haneli o ka poʻe lobbyist wahie mōʻalihaku i kahe mai.
I nā makahiki i hala aku nei, ʻo ka hōʻuluʻulu ʻana o ka poʻe activist-makaʻāinana mai ka honua holoʻokoʻa ua alakaʻi i ka hoʻokumu ʻana i nā neʻe hui nui, me ka Huina Hooponopono Climate - he pūnaewele o ka ʻoi aku o 100 mau neʻe kaiapuni, nā hui hoʻolaha a me nā NGO - ʻo ia ua hoʻoneʻe maikaʻi ʻia ma luna o 100,000 poʻe ma nā alanui o Glasgow i Nowemapa i ka makahiki i hala, a me nā mea hou aku a puni ka honua. Ua loaʻa i ka Coalition hoʻonohonoho i kekahi lā o ka hana honua, e mālama ʻia ma Nowemapa 12, 2022.
ʻO ka hoihoi pū kekahi i ka hoʻomohala ʻana i nā 'Alternative COPs', e like me ka 'Cumbre Social' (Social Climate Summit) i loko a ma kahi o COP25 ma Madrid, nāna i hāʻawi i kahi kahua i nā hui a me nā mea haʻiʻōlelo i kāpae ʻia mai nā wahi kūkākūkā kūhelu, e like me nā alakaʻi ʻōiwi a i ʻole nā leo hoʻoikaika koʻikoʻi.
I kēia makahiki, alakaʻi ʻia ka COP27 Coalition e ʻAigupita, ʻApelika a me ʻApika hui kaiaulu a loaʻa iā lākou ʻelima koi koi:
- Decolonise i ka hoʻokele waiwai a me ka hoʻomohala '
- Hoʻihoʻi i ka ʻaiʻē Climate a e haawi i ke dala
- ʻAʻohe Hoʻoponopono Hoʻopunipuni
- E kūkulu i ka Global Solidarity, Peace & Justice
- Hoʻoponopono hou i nā Kūkākūkā Climate
Ma muli o nā kaohi i kau ʻia, ʻaʻole maopopo ka hoʻokō ʻana i kēia mau koi, ʻoiai ʻo ka hoʻokumu ʻana o ka hui pū ʻana he ikaika kānalua no ka maikaʻi.
COP maikai, COP ino
Ma ka puʻuwai o ka nui o nā kū'ē'ē i loaʻa ma COP27 ka nīnau nui: Ua hoʻonohonoho ʻia ʻo COP e hāʻule?
ʻO ka hoʻokaʻawale pinepine ʻana a me ka hoʻokaʻawale ʻana o nā kānaka a me nā kaiāulu ma ka laina mua o ka CEE e hōʻike ana ʻo ia.
ʻO ka hana pinepine ʻole o kēia mau ʻaha kūkā e hoʻoponopono hou i ka pilikia ma mua o ka palena o kahi hewa 'ulu-centric'a komohana-centric manaʻo manaʻo ʻo ia.
ʻO ka hāʻule pinepine ʻole o kēlā mau ʻāina i kuleana nui no ka extractivist, expansionist mindset e hana i ka hana ma ka pālākiō a me ka wikiwiki e koi ʻia.
Ua kākau ʻia ma ka palekana he mau kaukani mile mai ka ʻaha kūkā ponoʻī a i ʻole kēlā mau wahi a me nā poʻe i nalowale a loaʻa i ka pōʻino nui mai ka CEE i kēia manawa, ʻo kēia mau ʻōlelo hoʻohewa he mea waiwai.
ʻO ka ʻoiaʻiʻo, pono mākou i ka hana wikiwiki ma kēlā me kēia pae.
ʻO ka ʻoiaʻiʻo ʻo ka poʻe ma ka Global North he kuleana koʻikoʻi a me ka pono e hoʻoponopono i nā pono ʻole o ke aniau i ana nui ʻia i nā ola i nalowale.
ʻO ka ʻoiaʻiʻo he pono mākou hana i kēia manawa, e haʻi i kaʻoiaʻiʻo, a e hele ma mua o ka haʻihaʻi kālai'āina o ka wā i hala e loaʻa i kahi manawa e hiki ai i ka pono, kaulike a hoʻomau i ka wā e hiki mai ana i kēia pilikia.
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai