ʻO ka lehulehu o ʻAmelika, ua hoʻopilikia ʻia e nā mea weliweli o Kepakemapa 11, ua ʻōlelo ʻia i kēlā me kēia manawa e hele ana kekahi hana like ʻole. Pono a mahalo ʻia nā ʻōlelo aʻo kūpono, e pili ana i ka ʻike maoli. Akā, aia ke kumu kūʻai pili kaiaulu i ka hoʻāla ʻana i nā mea hoʻoweliweli mau loa o nā mea hoʻoweliweli e hiki mai ana i ka palekana aupuni i ʻike ʻole ʻia a ʻike ʻole paha i mea pono ʻole ma kekahi ʻano pragmatic.
Ua loaʻa iā mākou nā ʻōlelo aʻo mau o kekahi hana Al Qaeda. Hele mai lākou i kēlā me kēia manawa mai ka Pelekikena, ka Loio Kuhina Ashcroft, ka Luna Hoʻokele o ka Homeland Security, a me ka FBI. 4, a i ʻole ma muli o ka piʻi koke ʻana o nā kamaʻilio intercepted me ka ʻole o ka wehewehe ʻana i ka mea i haʻi ʻia e wai e pili ana i ka mea.
ʻO nā mea a pau i ʻōlelo mau ʻia e nā aliʻi mākaʻi o ka ʻāina, nā makai, a me nā ʻoihana ʻē aʻe, “Ua makaʻala loa mākou no laila he aha hou kā mākou e hana ai i kēia manawa? A i hea a i ka manawa hea e hana ʻia ai nā mea ʻino?"
Hoʻomaopopo kēia i ka ʻōlelo aʻo a Chicken Little "Ke hāʻule nei ka lani!" a i ʻole ke keiki liʻiliʻi e uē mau ana "Wolf!" Akā ʻo ka Chicken Little, ua ʻimi ʻo ia i loko o kahi ʻohana moa ʻeha a me ka "Wolf!" ua nalowale ke keiki.
Akā, ua hoʻoluliluli ʻia ko kākou hale moa aupuni e nā hoʻouka kaua i hala. Ua ho'ōki ka poʻe he nui i ka lele ʻana, a ua ʻauʻa paha i ka kipa ʻana i nā ʻāina ʻāina aloha ʻāina, a ʻike ka poʻe a pau e hiki mai ana "kekahi mea" i "kahi." He mea lapuwale ke manaʻo e hoʻolālā paha ʻo Al Qaeda a i ʻole kekahi hui malu me ka ʻino iā ʻAmelika Hui Pū ʻIa, e hana ʻino i ke ola a me nā lālā. Ua hana mua lākou a ʻōlelo kekahi e hana hou lākou.
Akā, aia kekahi ʻano pōʻino mai ka nui o nā ʻōhua wikiwiki me ka ʻole o ka ʻike koʻikoʻi. Ua haʻi ʻia ke ʻano o ka pōʻino i ka palekana o ka lehulehu i nā makahiki i hala aku nei e nā psychologists, ʻo Gordon Allport a me Leo Postman.
Ua aʻo ʻo Allport lāua ʻo Postman i nā haunaele a me ka hysteria lehulehu e pili ana i ka makaʻu maoli akā ʻike maopopo ʻole. Ua hōʻemi lākou i kā lākou noiʻi ʻana i kahi ʻano kikoʻī: ʻO ka nui o ka hopohopo lehulehu a ʻoi aku ka nui o ka ʻike kūpono ʻole, ʻoi aku ka nui o ka manawa no ka panic a me ka hysteria.
Ua puhi ʻia i loko o ka hoʻomanaʻo ʻana o ʻAmelika i kēia manawa ʻo nā kiʻi weliweli o nā World Trade Centers e nalowale ana i mua o ko mākou mau maka, ka hoʻouka kaua ʻana o ka ea ma luna o ka Pentagon i hoʻopuka naʻe i ka make a me ka luku, a me ka mokulele Pennsylvania i hāʻule i ka wā i hakakā ai kekahi pūʻulu kipi a hāʻawi. ko lākou ola i ka wā i hiki ʻole ai ka mokulele i hoʻokuʻu ʻia i ka mea i hoʻopaʻa ʻia.
ʻAʻole e poina ka lehulehu o ʻAmelika i kēlā mau hiʻohiʻona. ʻAʻole hoʻi lākou e hoʻōla hou iā lākou i ka wā e ʻōlelo aku ai nā luna aupuni kiʻekiʻe i kekahi ʻano hana hou. No laila, aia ka hapa mua o ka thesis Allport-Postman
ma laila: hopohopo lehulehu.
Akā, no ka mea, ua ʻōlelo mau ʻia ka ʻāina i ka "makaʻala kiʻekiʻe" me ka ʻole o nā kikoʻī pono (Be Alert! Disaster May Strike Anywhere Anytime!") Aia pū ka ʻāpana ʻelua o ka thesis: ka nele o ka ʻike pololei a hilinaʻi.
No laila, loaʻa iā mākou kahi ʻōnaehana aupuni no ka panic a me ka hysteria. Ua hiki mai keia. Ua hoʻopaʻa ʻia a hoʻopaʻa ʻia e ka Loio Kuhina Ashcroft me ka ʻike ʻole ʻia he mau haneli o nā kānaka, ʻo kekahi o lākou he kamaʻāina ʻAmelika.
ʻO kekahi poʻe noho paʻa kānāwai, hiki ʻole ke noʻonoʻo ʻia ma mua o Kepakemapa 11. Ua wāwahi ʻia nā Windows a ua hoʻolei ʻia nā pōkā ahi i loko o nā hale o nā lāhui ʻAmelika hewa ʻole i manaʻo ʻia e like me ka poʻe hoʻohaunaele e hoʻohālikelike i ka lāhui o ka Al Qaeda hijackers. Ua pepehi kanaka.
Ua hoʻokau ʻia nā hana ahi a me ka luku a me nā ʻōlelo hōʻino i nā kānaka a me nā ʻohana i ʻike ʻia e kekahi poʻe ʻAmelika naʻaupō e like me ko Palestine. Ua laha nā aʻalolo i nā pā kula kahi i kū ai nā hakakā pro-ʻIseraʻela a pro-Palestinian. ʻO ka naʻaupō o ka puka makani e hoʻopilikia iā mākou a pau, inā ʻaʻohe kumu ʻē aʻe i ka puka makani noʻonoʻo ʻole ka hapa nui o nā kamaʻāina ʻAmelika e "nānā haole."
Ua hōʻike ʻo Norman Solomona e pili pinepine ana nā lawelawe nūhou US i ka hoʻouka kaua ʻana o ka pūʻali koa Israeli ma Palesetina a me ka luku ʻana i nā kaiāulu holoʻokoʻa, me nā tausani o nā kāne, nā wahine a me nā keiki i pepehi ʻia a ʻeha i loko o ka ʻōpala, ʻoiai ʻo ka ʻIseraʻela "hoʻopaʻi" no kēlā me kēia Palestinian pepehi kanaka pōkā ʻo Israeli cafes. a me nā wahi lehulehu ʻē aʻe i make ai he mau kakini.
Akā hoʻokahi wale nō i ʻike ai ʻo Solomona i kā mākou lawelawe nūhou i hoʻohana i ka huaʻōlelo "hoʻopaʻi" e wehewehe i ka poʻe hoʻopaʻi pepehi kanaka Palestinian no ka hoʻouka kaua nui ʻana o ka ʻIseraʻela iā Palestine, ʻo ia ka hopu ʻana i ka ʻāina maikaʻi loa, ka wai a me nā kumu uila i loko o Palestine, ke kūkulu ʻana i nā hale noho Iudaio ma ka waiwai o Palestine a me ka pale ʻana iā lākou. me ka pūʻali koa make me ka ʻupena o nā alanui o ka ʻIseraʻela e uhi ana iā Palesetina, me nā curfews lōʻihi a mau lā o nā kūlanakauhale Palestinian, ua hoʻopau i ka hui Muslim, ua kī ʻia ka mīkini i kāna mau ambulances a ua hoʻopilikia i nā keiki Palestinian.
ʻAʻole nō hoʻi i manaʻo ʻia ʻo Sharon a me kāna poʻe kākoʻo i ka ʻoi aku o ka hoʻokau ʻana o ka ʻIseraʻela i ka pepehi kanaka a me ka luku ʻana i nā Palestinians, ʻoi aku ka nui o nā ʻōpio Palestinian i puhi iā lākou iho ma Tel Aviv cafes i ka mea i maopopo ka hoʻopaʻi ʻana no ka mea a ka ʻIseraʻela i hana ai i ko lākou ʻāina hānau. ʻO ka pane ʻaoʻao hoʻokahi o ka Hale Paʻi a me ka hapa nui o nā nūhou nui i hoʻokau i ke koʻikoʻi ma luna o nā ʻAmelika āpau he Muslim a i ʻole he Arab a i ʻole nā mea ʻē aʻe o ka Middle East.
ʻO kēlā ʻano like ʻole a me ka emi ʻana o ka ʻike piha a pololei i ka hōʻike kumu ma ke kino nui o ka nūhou ʻAmelika i hoʻonui i ka nui o ka hysteria a me ka weliweli ʻAmelika. ʻAʻole like ia ma ʻEulopa a me nā wahi ʻē aʻe no ka mea ua ʻoi aku ke kaulike o nā nūhou a me nā ʻōlelo kūhelu o nā alakaʻi o ʻEulopa a ʻaʻole kiʻekiʻe loa i ka hoʻohewa ʻana o kekahi ʻaoʻao.
Akā ʻo ka hōʻailona hope loa o ka pane hysterical, ʻoiaʻiʻo, aia i loko o ka hoʻomākaukau ʻana o Pelekikena Bush e hoʻokau i ka United States e kaua me Iraq. ʻAʻole kēia he haunaele lehulehu, akā e hōʻike ana i ka thesis Allport-Postman: ma kāna kākoʻo mau ʻana i ka luku ʻana a me ka pepehi ʻana o ke Kuhina Nui ʻo Sharon ma Palesetina e like me ka "pale" pono o ka ʻIseraʻela, no laila e paipai ana i ka hana ʻino honua ma kēlā ʻāpana o ka Middle East, ʻo ia. Ua hoʻāla ʻo ia i nā haunaele lehulehu e hāʻawi i kahi puka i ke kaua (a i ʻole, Sharon-like, he "pale") kūʻē iā Sadam Hussein a me ka ʻāina ʻo Iraq.
ʻAʻole kēia manaʻo he haipule ʻo Sadam Hussein ma mua o Yassir Arafat he haipule. Akā ʻo ia ka manaʻo o ka Hale Paʻa a me ke ʻano o nā kumu nūhou ʻAmelika e pili ana i ka Hikina Waena i hoʻāla ai i nā ʻāʻī o ka lehulehu ʻoiai ka nele o ka ʻike kumu hilinaʻi a pololei a i ʻole ka mea liʻiliʻi i loaʻa i loko o ka media nui i uhi ʻia i ka ʻōlelo hoʻoweliweli a ka lehulehu. kaua mai ke alakaʻi ʻana ma Wakinekona.
ʻAʻohe mea i hiki ke hoʻonui i nā hopena maikaʻi ʻole o ka thesis Allport-Postman ma mua o ka hoʻolālā ʻana o ka Hale Paʻa e hana i nā hui kiu ma kēlā me kēia kaiāulu a me nā hale o ka ʻāina. Ua kapa ʻia ʻo TIPS for Terrorism Information and Prevention System e hoʻonohonoho i nā mea hoʻokele kaʻa, nā mea hoʻokele kaʻa, nā limahana awa, nā mea heluhelu mika, nā mea lawe leka a me nā mea ʻē aʻe e manaʻo ʻia e hōʻike i nā "hana kānalua" a lākou e nānā ai. ʻOiai ʻaʻole maopopo ka hopena politika o ka papahana, ʻo kāna noi ʻana e nā luna kiʻekiʻe o ko mākou aupuni e hōʻike ana i ka naʻaupō a i ʻole ka ʻoi aku o ka weliweli o nā mea weliweli i hala.
Ma Communist East Germany, hoʻomaopopo nā kānaka i kā lākou mau hoa kāne, a i kā lākou mau hoaaloha maikaʻi loa, a i ʻole ka mea kūʻai kūʻai kūloko, a me nā mea ʻē aʻe e mālama i ka lokomaikaʻi o nā mākaʻi huna. Ua hana lākou no ka mea, ʻo wai ka mea ʻike? Malia paha ua hana malū ko lākou mau hoa kāne i ka mea like iā lākou, a i ʻole ko lākou hoa aloha, a i ʻole ka hale kūʻai kihi, no ka mea, ua makemake nui lākou e ʻike ʻia he hoaaloha i nā mākaʻi malu. ʻO ka hopena, he hui ʻino, ʻinoʻino i hāʻule i kona ʻino ponoʻī i ka wā i hāʻule ai nā Soviets.
A i ʻole ʻo KGB kahiko i ka Soviet Union kahi i hopu ʻia ai ka poʻe miliona a nalowale paha no ka mea ua holo ʻia ka ʻāina e nā paranoid me ka ʻole o ke kumukānāwai a i ʻole nā pono kanaka.
A i ʻole ka "nalo" ʻo Chile a me Argentina, me ke kākoʻo no kēlā mau aupuni mai Wakinekona.
A i ʻole ka helu ʻole ʻia o nā haneli mau tausani o ka poʻe Muslim i pepehi ʻia ma East Timor, me ke kōkua ʻana o ʻAmelika Hui Pū ʻIa.
ʻOiai ʻo ka "globalization" hui ʻole a me ka hoʻomāinoino e hoʻopōʻino i nā piliona o ka poʻe ʻilihune a ʻilihune o ka honua, ʻaʻole anei he manawa kahi alakaʻi charismatic me nā pahuhopu nui aʻe a ʻoi aku ka ʻino ma mua o Ibn bin Laden e hoʻonohonoho i ka huhū honua iā ʻAmelika Hui Pū ʻIa?
Ua hele mai nā mea weliweli a pau mai ka hoʻohana ʻana i ka makaʻu o kēlā me kēia kanaka i "kekahi," ka wehewehe ʻana o "kekahi" a hiki i nā alakaʻi kālai'āina aupuni e pale ana i ko lākou mana ponoʻī.
ʻAʻole heluhelu kekahi o ka Bush Administration i ka moʻolelo? A i ʻole ʻo George Orwell?
ʻO Ben Bagdikian ka mea kākau o THE MEDIA MONOPOLY a me nā puke ʻē aʻe ma ka media lehulehu.