Simon Radowitzky |
Mei 1, 1909. Ua pepehi na makai i kanakolu mau limahana ma kekahi kulanakauhale o Amerika Hema. Hoʻopiʻi ʻia nā limahana a hahau ʻino ʻia i ka wā kūʻē e koi ai i ka lā hana ʻewalu hola a hoʻomanaʻo i ka Hay Market Martyrs. ʻO ke kapikala ʻo Argentina, ʻo Buenos Aires, ʻo ia ka mea i hōʻike ʻia ai kēia luku ʻana e kuhikuhi ana i ka neʻe anarchist-laboration i hoʻonui ʻia ma ka ʻāina a hiki i ka hoʻomaka ʻana o ke kenekulia 20.
ʻO kekahi o nā uniona mua o Argentina, ʻo ka anarcho-syndicalist Federacion Obrera Regional Argentina (FORA) i hoʻonohonoho i ka kūʻē ʻana o ka lā Mei i ka makahiki 1909, e hui pū ana i nā limahana a puni ka honua e neʻe nei i ka Mei 1 e koi i ka hoʻokumu ʻana i kahi lā hana 8-hola a hoʻomanaʻo i ka Chicago. martyrs; Parsons, Engel, Spies, Fischer, i pepehi ʻia ma ke kau ʻana ma ka lima o ke aupuni o ʻAmelika Hui Pū ʻIa a me Lingg, nāna i pepehi iā ia iho i loko o kona hale paʻahao. ʻO ke komisina mākaʻi o Buenos Aires, ʻo Coronel Ramón L. Falcón, ka moʻolelo no kāna ʻano anti-anarchist a me nā malihini, ua hāʻawi ʻo ia i ke kauoha e hoʻopaʻa ʻino i ke kūʻē ʻana i ka lā Mei.
Ua hoʻomaka nā kaukani limahana o ka FORA e hoʻoneʻe i ke ahiahi ma Plaza Lorea, i mua o ka ʻaha kūkā ma ka lā 1 o Mei, 1909. Ma mua koke o ka hoʻomaka ʻana o nā mea haʻiʻōlelo, ua kauoha ʻo Coronel Falcón i nā mākaʻi e wāwahi i ke kūʻē. Ua kau ka pūʻali koa ma luna o nā lio, me nā lāʻau a me nā pōkā, ua hoʻouka i nā anarchists ʻaʻohe mea kaua. Holo ka poʻe i pakele e hōʻike i ka hoʻopaʻa ʻana o nā mākaʻi. ʻO ka mea hōʻike o ka hanana, ua hāʻawi ʻo Dardo Cuneo i ka moʻolelo mai kahi hana kaʻawale ʻo May Day Act 20 mau poloka, "i waena o ka poʻe i hōʻea mai Plaza Lorea me ka lono o ka hoʻopaʻi ʻana o nā mākaʻi, he kanaka ʻōpio ... ma kona lima he koko kona. ʻO ke koko kēia o nā kaikunāne a me nā kaikuahine i pepehi ʻia," wahi āna ma kāna leo haole. Ma hope o ka ʻike ʻia ʻana, i ka wā i hoʻopuka ai kekahi nūpepa i kāna kiʻi, ʻo ke kanaka ʻōpio me ka ʻulaʻula ʻulaʻula koko i paʻa i kona lima. ua kapa ʻia ʻo Simón Radowitzky" (Juan B. Justo, Lunahooponopono América Lee, Buenos Aires, 1943).
Simon Radowitzky
ʻEono mahina ma hope mai, ua lawe ʻo Simon Radowitzky i ka hoʻopono ma kona lima ponoʻī - e hoʻonohonoho ana i kahi hana kūʻē iā Coronel Ramon Falcon. Ua kiola ʻo ia i ka pōkā ma ke kaʻi ʻo Coronel, a make ʻo Falcon i ka hana. Hiki iā mākou ke manaʻo wale ua ʻeha loa ʻo Radowitzky e ka hoʻokahe koko a me nā make ma ka lima o nā mākaʻi. I ka ʻike ʻana e kauoha ʻo Falcon i ka hoʻopaʻi ʻana i nā mākaʻi i ka wā e hiki mai ana i nā limahana, makemake ʻo Radowitzky e pale i ka hoʻokahe koko e hiki mai ana.
Ua hoʻopaʻi ʻia ʻo Radowitzky, no Lūkini, a he 18 mau makahiki, i loko o ka hale paʻahao ma Siberia o Argentina, Ushuaia. I kona hoʻokolokolo ʻana, ua ʻae ʻo ia i ka kiola ʻana i ka pōkā i make ai ʻo Falcon. "Ua pepehi au ia Konela Falcon no ka mea, ua kauoha oia i ka luku ana i na limahana. He keiki au na ka poe hana a he kaikaina hoi o ka poe i make i ke kaua ana i ka bourgeoisie."
Ua kākau ka mea kākau moʻolelo Anarchist, ʻo Osvaldo Bayer i nā puke a me nā ʻatikala ma Radowitzky, me Simon Radowitzky, ¿mártir o asesino?. Ua ho'āʻo nui nā Anarchists no ka hoʻokuʻu ʻana o Radowitzky a hoʻonohonoho i kahi hoʻolaha honua i "Free Radowitsky." Ua kākau ʻo Bayer ua kū ʻo Radowitzky i nā hoʻohaʻahaʻa a pau i loko o ka hale paʻahao a pale aku i kona mau hoa pio i mahalo iā Radowitzky ma ke ʻano he kanaka i hoʻopaʻa ʻia no ka pale ʻana i kāna mau manaʻo. Ua hoʻomau ʻia ka hoʻolaha no kona hoʻokuʻu ʻia ʻana a hiki i kona hoʻokuʻu ʻia ʻana i ka makahiki 1930, ma hope o 20 mau makahiki o Gehena a kokoke i ka noho kaʻawale ʻana. Ua kipaku ʻia ʻo ia mai Argentina mai, a lawe ʻo Uruguay i kona home hou. I ka wā i hoʻomaka ai ka hoʻokahuli Paniolo, ua hele ʻo ia i Sepania i ka makahiki 1936 e hui pū me ka māhele anarchist ma ka Aragon Front. Ua make ʻo Radowitzky i ka maʻi puʻuwai ma Pepeluali 29, 1956 ma ke ʻano he kanaka hoʻokele honua maoli ma Latin America - mamao loa mai kona wahi hānau ʻo Rūsia.
Ua haʻalele ʻo Simon Radowitzky i kahi kuʻuna o ka hana anarchist-individualist. Ma hope o Radowitzky, hele mai nā mea anarchist expropriators, nā poʻe i hoʻohana pololei, nā ʻano hana ʻino e hōʻino i ka mea a lākou i ʻike ai he ʻōnaehana politika a me ka hoʻokele waiwai. Hiki ke hoʻopaʻapaʻa ʻia paha kēia mau hana a ʻaʻole paha, akā pono e noʻonoʻo ʻia nā hoʻouka kaua a ka mokuʻāina a me nā mea hana mokuʻāina i kau ai i ka poʻe i hoʻokaumaha ʻia i mea e hoʻoholo ai inā pono e hoʻohana ʻia ka hana ʻino i ke aupuni ma ke ʻano he pale a i ʻole. hoʻololi pilikanaka.
Kuʻuna o ka hana ʻino aupuni
ʻAʻole i hoʻomaka a hoʻopau ʻia ka hana ʻino a ka mokuʻāina e kūʻē i ka papa hana me ka luku ʻana i ka lā Mei 1909. Ua hoʻokō ka moku'āina ʻo Argentine i kekahi mau hana i ka makaʻu i ka ulu ʻana o nā hōʻike o ka hana radical - ʻoi aku ka anarchism. He ʻumi makahiki ma hope o ka pepehi kanaka ʻana i ka makahiki 1909, ʻehā mau limahana i pepehi ʻia e nā mākaʻi ma Buenos Aires, Argentina e hoʻomaka ana i ka "la semana tragic" a i ʻole ka pule pōʻino. Ma Ianuali 7, 1919, ua hoʻohana nā luna koa i ka ikaika e kūʻē i ka poʻe hana kuʻi e ʻōlelo ana i ka koi honua no ka lā ʻewalu hola a hoʻomaikaʻi i ka uku ma ka hale hana ʻo Vesena Iron Workers ma ke kūlanakauhale nui. ʻElua lā ma hope o ka hoʻomaka ʻana o ka pule pōʻino, ua hoʻoneʻe ka FORA i nā haneli haneli o nā kānaka i nā alanui. Ua hoʻopau ka pūʻali koa, nā mākaʻi a me nā hui kiaʻi i ka hahau nui ʻoiai ua make nā haneli o nā limahana a ʻoi aku ma mua o 50,000 i hopu ʻia i loko o ka pule pōʻino. Ma hope mai i ka makahiki 1921, ua hoʻokō ʻia ka Patagonia Rebelde, me ka pana nui ʻana o nā limahana kuaʻāina ʻoi aku ma mua o 1,500 ma ka ʻaoʻao hema o Patagonia.
E ʻike ʻo Argentina i kekahi mau aupuni dictatorships ma hope o 1909. ʻO ka mea hoʻomāinoino loa ʻo ia ka junta pūʻali koa 1976-1983 nāna i hoʻokau i ka weliweli loa i ka lehulehu. I loko o ka mokuna ʻeleʻele loa o ka lāhui, ua nalowale ke aupuni dictatorship ma mua o 30,000 poʻe - nā haumāna, nā mea hoʻonohonoho hana, a me nā mea hana, nā mea i hōʻeha ʻia i nā ʻano hana weliweli a ka pūʻali koa. Ua hoʻonohonoho ka dictatorship pūʻali koa i ka hana o ka nalowale a me ka hoʻomāinoino me ke kākoʻo kālā a me ke aʻo ʻana o US. E like me nā pepehi kanaka i hala i loko o ke kenekulia, ua ʻimi ka pūʻali koa e hoʻopau i nā hoa kūʻē politika a me ka ulu ʻana i nā neʻe kaiāulu i mea e hoʻokō ai i kahi kumu hoʻokele waiwai e like me ka Washington Consensus. ʻAʻole lākou i makemake i nā mea hoʻonohonoho koʻikoʻi e kūʻē i ka hōʻiliʻili ʻana o ka ʻaiʻē haole, hilinaʻi i nā mea hoʻopukapuka haole a me nā ʻoihana ʻoihana ʻē aʻe.
Ua hoʻokō kūleʻa ke aupuni dictatorship i kahi kauoha neo-liberal, akā ʻaʻole hiki iā lākou ke pale i nā neʻe e hiki mai ana mai ka hoʻāʻo ʻana e wehe i ka neoliberalism. Ua hoʻololi ka hana ʻino o ka mokuʻāina a me ka pepehi ʻana i nā mea hana i ka neʻe ʻana o ka hana hana a Argentina, akā ʻaʻole ia i luku iā ia e alakaʻi iā mākou i ko mākou wahi i kēia lā.
Hoʻomanaʻo mōʻaukala a me ke kū'ē
Ma ka lā 1 o Mei, 2009, e hoʻi ka poʻe hana a me nā neʻe kaiaulu i Plaza Lorea i kahi o kahi hanana i hoʻololi i ka helehelena o ka mōʻaukala papa hana a me ke ola o Simon Radowitzky, kahi i ʻike ai ʻo ia i kona mau hoa i hāʻule i ka hana hoʻomāinoino a nā mākaʻi i hoʻokahi haneli mau makahiki i hala. . ʻO nā moeʻuhane utopia o nā anarchists o ka hoʻokahuli kaiaulu i hoʻokahi haneli i hala aku nei ua emi iho akā ua noho aliʻi ka manaʻolana.
Ua hoʻomanaʻo ʻia ʻo Ramon Falcon me nā kiʻi keleawe a hāʻawi ʻia kona inoa i nā kula mākaʻi a me nā alanui. I ka makahiki 70, ua kapa ʻia ka mana aupuni i kahi plaza i hoʻopaʻa ʻia ma kahi kaiāulu ma hope o Ramon Falcon. I ka makahiki 2003, ua ho'ololi 'ole 'ia ka inoa o ka Plaza i "Che Guevara," i ho'oholo 'ia ma kahi koho balota i koho 'ia ma kahi o 10,000 po'e. Ua hoʻopau ʻia ke kiʻi hoʻomanaʻo o Falcon ma kahi kula kiʻekiʻe ma Buenos Aires i kekahi mau manawa. Hiki ke holoi ʻia ka hoʻomanaʻo ʻana o Falcon ma ke ʻano he mākaʻi hanohano, ʻo kona hoʻomanaʻo ʻana ma ke ʻano he mea hoʻopaʻi hoʻomāinoino e hoʻomau ʻia i ka hoʻomanaʻo mōʻaukala o ka poʻe i hoʻoluhi ʻia.
Hiki mai kēia lā Mei i ka hoʻomaka ʻana o ka recession ma Argentina, mai ʻOkakopa 2008 ma mua o 55,000 poʻe i nalowale i kā lākou mau hana. I loko o kēia pilikia kālā i ka wā i nāwaliwali loa ka kapitalisme, noho ka ʻuhane kipi o Simon Radowitzky i ka hakakā ʻana o nā wahine a me nā kāne e hoʻomau nei i ka hakakā no kahi honua ʻoi aku ka maikaʻi, kahi honua me ka hoʻohana ʻole a me ka hoʻokaumaha. Ke ola nei ʻo Radowitzky i nā limahana subway e hakakā nei e hoʻokumu i kā lākou hui ponoʻī ma Buenos Aires subways; nā hui kaiaulu kūʻokoʻa e hakakā ana i nā hui transnational e hoʻohaumia ana i nā mauna Andes; nā hui anarchist o kēia mau lā; Noho ka mea hana i nā hale hana ma kahi o 10,000 mau limahana e hana nei me ka ʻole o nā luna a me nā mea nona a me nā neʻe kaiāulu he nui e hoʻomaʻamaʻa pololei ana i ka demokala a me ka hoʻokō ʻana i kā lākou mau hana kūʻē i ka kapitalisme.
Que viva Simon Radowitzky y los Mártires de Chicago!
He mea kākau ʻo Marie Trigona, mea hana lekiō a me ka mea hana wikiō ma Buenos Aires. Hiki ke hoʻokaʻaʻike iā ia ma [pale ʻia ka leka uila]