GAZA HIRIA, irailak 12 (IPS) - Gazako atzeko kaleko aire zabaleko kafetegi batean iluntzean, Black Unit Band taldeko Khaled Harara rapari buruz hitz egiten hasten da.
Telefono dei batek eten egiten du. "Ai, ene jainkoa, nire aita da, hilko nau oraindik etxean ez nagoelako". Ez da nahiko raperoen irudi gogorra.
Bere aitari elkarrizketa bat ematen ari dela ziurtatu ondoren, ondo dago geratzea.
Baina eten horrek jendeak hobeto uler dezan nahi duen zerbait ekartzen du: rapak ez du zertan merkatu korporatiboak egiten duena izan behar. "Hip-hopa ona izan daitekeela erakusten saiatzen ari gara; ez du zertan sexuari eta drogei buruz izan behar. Rapa bere sustrai zaharretara itzultzen ari gara, benetako gaiez hitz egiten".
Palestinako Rapperz-eko Ayman Muhames laguna batu zaio.
"2002an hasi ginenean, gure mezua Palestinako eta bereziki Gazako benetako bizitza erakustea zen", dio Mughamesek. «Kasuez hitz egiten dugu, hitz egin beharreko gauzez: Israelgo okupazioaz, Gazaren setioaz, Israelgo Gazaren aurkako gerraz, Palestinarren batasunaz.
"Rapatzea da gure erresistentzia egiteko modua. Jendeak armez ez ezik, hitzez ere aurre egin behar diegu".
Palestinian Rapperz (P.R.) Harara's Black Unit Band bezalako rapper belaunaldi "berriarekin" batu zen. Palestinako Unitatearen aterkipean, P.R., Black Unit eta Water Band eta Camps Breakerz-eko musikari eta break-dantzariek osatzen dute orain taldea.
«Hori da nahi duguna, palestinarren batasuna», dio Mughamesek, taldearen izena jotzen.
Biek Gazan rapero gisa dituzten hainbat zailtasunetariko batzuk hitz egiten dituzte.
"Jendeak ez du ulertzen rapa zer den, Mendebaldeko eragin negatiboa dela uste du, gure kultura ahazten ari bagara bezala", dio Hararak. "Baina Palestinako tradizioa eta abertzaletasuna raparekin nahasten ari gara. Palestina barruko zein kanpoko gazteengana iristeko gure modua da".
Arazoaren zati bat ideal berdinei eusten ez dieten Gazako beste rap-jole batzuengan dagoela onartzen dute.
"Badaude raper txar batzuk. Haien portaera txarra da, beraz, gero gaizki islatzen dute raparen inguruan orokorrean", dio Hararak. "Baina saiatzen gara gazteei irakasten zer den rap benetan, eta nola erabil daitekeen palestinarren kausarako".
Harara Gazako gazteekin egindako lana azaltzen jarraitzen du.
"Duela gutxi hip-hop eskola bat sortu genuen. Belaunaldi gazte asko gurera etorri ziren esanez 'rap egiten ikasi nahi dugu', eta, beraz, eskola bat ireki genuen".
Mughames, Gazako eskola zaharreko rap-a kontsideratzen dena, azpimarratzen du onurei buruz.
"Gazteentzat ona da. Gazan ez dute zer eginik. Trebetasun zehatzak irakasten diegu: nola egin letra onak, nola jarri letrak erritmora, nola kontrolatu haien ahotsa... nola izan raper ona".
Hararak gaineratu du: "Gure eskola doakoa da. Eta, egia esan, oso garrantzitsua da, ume hauek bestela raper txarrengana joan eta ideia txarrak ikasten amaitzen baitituzte".
Publikoaren pertzepzioaz gain, haien arazo gehienak Israelek gidatutako Gazaren setioaren ondoriozkoak dira, Hamas 2006 hasieran Hamas hautatu eta gutxira ezarri zutena, baina 2007ko ekainean gogor estutu zen Hamasek Gaza kontrolpean hartu ostean.
"Ekipamendua arazo larria da", dio Mughamesek. "Kontzertu bat eman nahi badugu, bozgorailuak, mikrofonoak behar ditugu... Gazan ez daude erraz eskuragarri".
"Gazan DJ on bakarra dago, bere ekipoarekin. 200 eta 500 dolar artean kobratzen ditu ikuskizun bakoitzeko. Ezin dugu hori ordaindu", dio Hararak.
Album bat ekoiztea ere ez da erraza.
"Ekiporik ez daukagunez, eta grabazio estudioa garestiegia denez, diskoak modurik errazenean mozten saiatzen gara, ordenagailu eramangarrien nahasketa programa bat erabiliz eta gure etxean grabatzen", dio Hararak.
New Yorkeko Jackie Reem Salloum zinemagile palestinar-siriarrak 'Slingshot Hip Hop' dokumentala ekoiztu zuen iaz Palestinako eta Israelgo rap artista palestinarrak protagonista dituena, horien artean Palestinako Rapperz.
«Slingshot filma estreinatu zen, inauguraziora joateko gonbidapena jaso genuen, bisak lortu genituen, baina ezin izan ginen Gazatik atera», gogoratzen du Ayman Mughamesek.
Etxean ere mugak daude. "Israelgo gerran etxea galdu zutenak bizi diren kanpamenduetara joan nahi dugu. Umezurtzentzako kontzertuak eman nahi ditugu", dio Hararak.
Baina oraingoz, bideragarria den horretan kontzentratzen dira raperrak. "Ezin dugu kontzerturik egin, ezin dugu Gazatik irten. Mugatuta gaude egin dezakeguna. Beraz, eskolan eta abesti gehiago egiten jartzen dugu arreta", dio Hararak.
Israelgo Gazako gerrari buruzkoa ('23 Days'), kantu abertzaleak ('My City'), eta maitasun abestiak ere ('Take Me Away').
Musikaren zati handi bat Palestinako alderdien arteko batasunaren aldeko aldarria da, nolabait. Raperek behin eta berriz hitz egiten dute palestinarrek elkartzeko eta euren etsai komunari aurre egiteko beharraz: Israelgo okupazioa, setioa eta oinarrizko eskubideen ukapena.
Abesti batek honela dio: "Palestinak barkatu, ezin dut isildu lapurtzen zaituztenak, trukatzen zaituztenak / Supermerkatu bat bezalakoa zara, jendea aberastu egiten da zurekin".
Abestiak guztiak arabieraz daude. "Gure hizkuntza da eta harro gaude. Eta ingelesez guretzat posible ez diren ñabardurak eta ñabardurak adieraz ditzakegu arabieraz", dio Mughamesek.
Muga asko izan arren, Palestinako Unitateak noizean behin aritzeko gai izan da.
"Kontzertu bat izan genuen Rachad Shawan (Gazako kultur gunean) aste batzuk barru, Mercy Corps-ek bultzatuta", dio Mughamesek. "Ikusleak nahasiak ziren... mutilak, neskak, baita kontserbadoreak ere".
«6,000 pertsona inguru zeuden, eta ez zekiten zer espero», gogoratu du Hararak. "Eta rap-a jotzen hasi ginenean, harrituta geratu ziren, rapa egiten ginelako, eta han zegoen taldea jotzen, eta break-dancer-ak... Jendea harrituta zegoen".
Aurtengo abenduan hurrengo Viva Palestina konboia Gazara sartu behar da laguntza humanitarioarekin. Mughamesek eta Hararak Gazatik kanpoko rapero palestinarrak konboian egotea espero dute.
«Urtarrilaren 1ean kontzertu bat emango dugu», dio Harara itxaropentsu batek.
ZNetwork irakurleen eskuzabaltasunaren bidez soilik finantzatzen da.
Dohaintzan