Hamarnaka milaka lagunek manifestazioa egin zuten Madrilen 25ko irailaren 2012ean, asteartean, bankuek eta “merkatuek” herri subiranotasuna bahitzearen aurka protesta egiteko. Errepresioa gogorra izan zen berriro ere, dozenaka zauritu utzi zituen, eta atxiloketa ugari izan ziren. Artikulu honetan, Esther Vivas mobilizazio honen motibazioak eta gero eta errepresio polizial gero eta basatiago baten arrazoiak errepasatzen ditu.
“Demokrazia deitzen diote baina hau ez da bat” errepikatu zuten oihuak plazetan eta manifestazioetan. Eta denborak aurrera egin ahala, lelo honek oraindik zentzu gehiago hartu zuen. Kalean euren eskubideen alde borrokan ari direnen aurkako estigmatizazioa eta errepresioa areagotu baino ez da egin azken boladan. Krisia zenbat eta okerragoa izan, orduan eta herri-laguntza gehiago zabaltzen da protesta egiten dutenentzat eta orduan eta handiagoa da errepresio basatia. Askatasun egarria itotzen ari da egungo “demokrazia”rekin batera.
Azken egunek horren adibide ona ematen dute. 15ko irailaren 2012ean, larunbata, Madrilgo austeritatearen aurkako manifestazioan ekintzaileak atxilotu zituztenean, zein izan zen haien delitua? “25S: Parlamentua inguratu” leloa zuen kartela eramanez. Biharamunean, bi bagoi poliziek nortasun egiaztapenak egin zizkieten Retiroko parkean dozenaka pertsonari. Motiboa? Aipatutako ekintzaren prestaketa bilera batean parte hartzea. Bost egun beranduago, ekintzaile horietako hainbat nazioko erakunde gorenen kontrako delituengatik egotzi zieten eta urtebetera arte espetxeratu zitezkeen.
Zeintzuk izan ziren “25S: Parlamentua Inguratu” ekintzaren helburuak? Bere helegiteak argi adierazten ditu: “Datorren irailaren 25ean, Parlamentua inguratuko dugu, erakunde hau soberako organo bihurtu duen bahiketa batetik salbatzeko. Troikak eta finantza-merkatuek egindako herri-subiranotasunaren bahiketa eta alderdi politikoen gehiengoaren adostasun eta lankidetzarekin gauzatua”. Zein izango da ekintza honen forma? Bertako antolatzaileek esan eta berriro esan dute: “ez bortitza”. Nolako beldurra da neurri polizial hauek guztiak agintzen dituena? Indarkeriari beldurra, edo adierazpen askatasunari?
Duela hilabete batzuk gizarte zentro batean esan nuen bezala: “Behean daudenak mugitzen direnean, goian daudenak dar-dar egiten dute”. Hori da egia. Beldurra alde aldatzen hasi da, partzialki bada ere. Errepresio neurriek, aipatu ditugunak bezala, boterea egiten dutenen beldurra erakusten dute. Jendea injustiziaren aurka altxatu, antolatu, askatasunez adierazten duen beldurra. Eskukada baten beldurra jendetzaren aurrean.
Estatu kolpea?
“25S: Inguratu Parlamentua” kriminalizazioa duela hilabete ia hasi zen, Cristina Cifuentes Madrilgo Gobernuko ordezkariak ekimen hau “mozorrotutako estatu kolpe”tzat jo zuenean. José Martínez de Olmos ministro eta PSOEko diputatu ohiak Tejerok 1981ean egindako kolpe neofrankistaren saiakerarekin alderatu zuen ekintza: «Tejerok egin zuen bezala edo kanpotik okupatzea Parlamentua barrutik okupatzea irailaren 25ean batzuek nahi bezala: helburu bera du: subiranotasunaren bahiketa”. Dolores de Cospedal PPko idazkari nagusiak atzo errepikatu zituen hitzak.
Estatu kolpea? Hemengo puttxista bakarrak gobernuak nahi bezala iraultzen dituzten botere finantzarioak dira eta haien konfiantzazko skuekin ordezkatzen dituztenak dira. Italian Silvio Berlusconi alde batera utzi dute Mario Monti Goldman Sachs bankuko aholkulari ohiaren alde. Grezian, Giorgios Papandreouren lekua hartu dute Lucas Papadémos Europako Banku Zentraleko presidenteorde ohiarekin. Luis de Guindos Espainiako Ekonomia ministroa Lehman Brotherseko langile ohia da. Robert Fisk kazetariak dioen bezala: “Bankuak eta rating agentziak Mendebaldeko diktadore bihurtu dira”. Eta “merkatuak” atetik sartzen direnean, demokrazia leihotik ateratzen da.
Zaila da sinestea gaur Legebiltzarrak «herri borondatea ordezkatzen duela». Ministro eta diputatu ugari enpresa pribatuetatik datoz, beste batzuk karrera politikoa amaitu bezain pronto itzultzen dira bertara. Enpresek eskuzabal saritzen dituzte emandako zerbitzuengatik. Gogoratzen al duzu Eduardo Zaplana? Lehen Enplegu ministroa, gero Telefonicako aholkularia. Elena Salgado? Ekonomia sailburuordea, Abertiseko aholkulari bihurtu zen. Zer esanik ez Rodrigo Rato Ekonomia ministro ohia, orduan Nazioarteko Diru Funtseko zuzendaria eta azkenik Bankiako presidentea. Bankuko buru gisa bere abenturak garesti kostatu zaizkigu. Felipe Gonzalez eta José Maria Aznar lehen ministro ohiak ahaztu gabe, lehenengoa Gas Naturaleko aholkulari bilakatuz eta bigarrena Endesa, News Corporation, Barrick Gold, Doheny Global Group eta abarretan lanean. Hala doa.
Demokrazia gehiago
Baina demokrazia da, hain justu, haserretuen mugimenduak eskatzen duena, benetako demokrazia, herriaren zerbitzura, eta bat ez dena enpresa munduak politikaren bahiturarekin edo pertsonei autodeterminazio eskubidea ukatzen duen zentralismo espainolarekin. . Paradoxikoki, manifestariak dira "antidemokrata"tzat jo dituztenak. Antidemokratek 15ko ekainaren 2011ean Kataluniako parlamentua sinbolikoki “setiatu”gatik, hauteskunde-manifestetan agertu ez ziren austeritate neurriak izan zituzten aurrekontuen eztabaidetan. Antidemokratak plazetan bilerak antolatzeagatik eta eztabaida publikoa suspertzeagatik. Antidemokratak etxebizitza hutsak okupatu eta erabilera soziala emateagatik. Antidemokratak, behin betiko, lege eta praktika bidegabeei aurre egiteko.
Eta kalean demokrazia gehiago dagoenean, errepresioa gehiago dago. 133,000 euroko isunak eskatzen ditu Barne Ministerioak 446Mko 15 ekintzailei Madrilen; 6,000 euro “Valentziako Udaberrian” parte hartzen duten 250 ikasleren aurka; ehunka euro Galiziako aktibisten aurka, adibide batzuk aipatzearren. Horrekin batera, Katalunian ehun atxiloketa baino gehiago maiatzaren 29ko greba orokorretik eta Zigor Kodearen aldaketa protesta molde berriak kriminalizatzeko.
Austeritatearen beste aurpegia beldurraren eta errepresioaren politika da. Ez hainbeste estatu soziala, estatu penala baizik. Demokrazia ez dago egikaritzea aldarrikatzen dutenen alde, horren alde borrokatzen dutenen alde baizik. Historia horren adibidez beteta dago, eta “25S” izango da horietako bat.
ZNetwork irakurleen eskuzabaltasunaren bidez soilik finantzatzen da.
Dohaintzan