Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η Ελλάδα είναι ένα καζάνι ταξικού πολέμου. Τον Δεκέμβριο του 2008, ο ιστότοπος των αναρχικών που μάχονταν με την αστυνομία στους δρόμους, σε μια προσπάθεια να σταματήσουν τη διάσωση των τραπεζών και τη μείωση των δαπανών της δημόσιας εκπαίδευσης, εμφανίστηκε σε όλη τη χώρα. Εκείνο τον μήνα, ιδρύθηκαν επίσης γενικές συνελεύσεις εργαζομένων, μεταναστών, φοιτητών και φτωχών για να συντονίσουν την αντίσταση και να σχεδιάσουν δράσεις διαμαρτυρίας. Μαθητές σε όλη την Ελλάδα κατέλαβαν επίσης τα σχολεία και τα πανεπιστήμια τους μετατρέποντάς τα σε κέντρα ριζοσπαστισμού
[I]. Παρά τις συγκρούσεις στους δρόμους, ωστόσο, η εξέγερση δεν επεκτάθηκε με επιτυχία στους χώρους εργασίας. Αυτό έγινε εν μέρει επειδή οι αξιωματούχοι των μεγαλύτερων συνδικάτων ήταν εχθρικοί απέναντι στους διαδηλωτές. Σε διάφορες περιπτώσεις κάλεσαν τα μέλη τους να εγκαταλείψουν τους δρόμους και να επιστρέψουν στην εργασία τους και καταδίκασαν όσους συμμετείχαν στις ενέργειες
[II]. Το αποτέλεσμα ήταν ότι στα τέλη Ιανουαρίου η εξέγερση άρχισε να χάνει την ορμή της.
Η αυξανόμενη οργή που ένιωθε ο ελληνικός λαός απέναντι στο κράτος και τον καπιταλισμό, ωστόσο, δεν εξαφανίστηκε. Καθ' όλη τη διάρκεια του 2009 συνεχίστηκαν οι σποραδικές συγκρούσεις μεταξύ ακτιβιστών και της αστυνομίας. Πραγματοποιήθηκαν επίσης τακτικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, για παράδειγμα σε πολλές περιπτώσεις μικροκαλλιεργητές απέκλεισαν δρόμους σε όλη τη χώρα
[III]. Τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, η οργή που ένιωθε ο κόσμος εξερράγη για άλλη μια φορά. Τους τελευταίους δύο μήνες το ελληνικό κράτος και οι πλούσιοι αντιμετώπισαν μαζικές διαδηλώσεις, οι οποίες αν συνεχίσουν να αυξάνονται θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν ή και να επισκιάσουν την εξέγερση του Δεκεμβρίου του 2008.
Ο λόγος για τον οποίο έλαβε χώρα αυτός ο νέος γύρος μαζικών διαμαρτυριών είναι επειδή η ελληνική κυβέρνηση δήλωσε ότι επρόκειτο να επιτεθεί στους εργάτες και τους φτωχούς για να μειώσει το χρέος του κράτους – το οποίο είχε προκύψει σε μεγάλο βαθμό λόγω των επαναλαμβανόμενων προγραμμάτων διάσωσης για τους πλούσιους. Στο πλαίσιο αυτό ανακοινώθηκε ότι θα υπάρξει μείωση των αποδοχών των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα, θα αυξηθεί ο ΦΠΑ και θα περικοπεί ο προϋπολογισμός της κοινωνικής ασφάλισης. Η αντίδραση των εργαζομένων και των φτωχών σε αυτή την επίθεση ήταν σχεδόν άμεση. Ώρες αφότου ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε αυτά τα μέτρα στα τέλη Φεβρουαρίου, αναρχικοί εισέβαλαν σε μια διάσκεψη μεταξύ του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και των βιομηχάνων, οδηγώντας σε θεαματική διακοπή της διαδικασίας. Λίγες μέρες αργότερα, εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα, συμπεριλαμβανομένων εφοριακών, γιατρών, νοσοκόμων, δασκάλων και ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας ξεκίνησαν 24ωρη απεργία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Ελλάδα ουσιαστικά σταμάτησε. Στη διαδήλωση που συνόδευε την απεργία, οι εργαζόμενοι αντιμετώπισαν την αστυνομία και προσπάθησαν να σπάσουν τις γραμμές χρησιμοποιώντας ένα απορριμματοφόρο
[IV]. Πράγματι, οι ενέργειες των διαδηλωτών ήταν έκπληξη, καθώς οι διαδηλώσεις των συνδικάτων στην Ελλάδα είναι συνήθως σχετικά ήρεμες υποθέσεις, και πραγματικά σηματοδότησε την αρχή αυτού που επρόκειτο να ακολουθήσει.
Στο 24
th του Φεβρουαρίου, άλλη μια απεργία κήρυξαν τα μεγαλύτερα συνδικάτα στην Ελλάδα. Αυτό που δεν περίμεναν, ωστόσο, οι συνδικαλιστές ήταν η αγριότητα των διαδηλώσεων που θα συνόδευαν την απεργία. Κατά τη διάρκεια μιας από τις διαδηλώσεις, πάνω από 40 άνθρωποι έκαναν πορεία στην Αθήνα και ξέσπασαν οδομαχίες μεταξύ των διαδηλωτών και της αστυνομίας. Μαζί με αυτό, σύμβολα του καπιταλισμού, όπως οι πολυεθνικές τράπεζες έγιναν επίσης στόχος διαδηλωτών που έσπασαν τα παράθυρα και τις προσόψεις τους. Στη συνέχεια, ορισμένοι ακτιβιστές κατέλαβαν για λίγο το χρηματιστήριο μαζί με το Υπουργείο Οικονομικών. Ομοίως, οι εργάτες κατέλαβαν επίσης τα Εθνικά Τυπογραφεία σε μια προσπάθεια να σταματήσουν την εκτύπωση της νομοθεσίας λιτότητας. ενώ απολυμένοι εργαζόμενοι της Ολυμπιακής Αεροπορίας κατέλαβαν για αρκετές ημέρες τα Γραφεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους
[V]. Την ίδια ώρα, αναρχικοί στην πόλη των Γιάννενων κατέλαβαν και τα τοπικά κεντρικά γραφεία του κυβερνώντος κόμματος, ΠΑΣΟΚ, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα μέτρα λιτότητας και τις συλλήψεις διαδηλωτών σε όλη τη χώρα
[VI]. Στη συνέχεια ακολούθησε μια πορεία 10 ατόμων προς το Κοινοβούλιο στις 000
th του Μαρτίου. Έξω από το Κοινοβούλιο, ξεκίνησαν μικρές συμπλοκές μεταξύ των διαδηλωτών και της αστυνομίας. Κατά τη διάρκεια αυτής, ο Μανώλης Γλέζος, ένας αντιναζιστικός αντιστασιακός που κατέβασε τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, εκτοξεύτηκε δακρυγόνα απευθείας στο πρόσωπό του από την αστυνομία. Ως αποτέλεσμα, οι διαδηλωτές αντεπιτέθηκαν και φλεγόμενα οδοφράγματα υψώθηκαν σε ορισμένους από τους δρόμους
[VII].
Σαφώς, η ελληνική πολιτεία τρόμαξε από την ένταση αυτών των διαμαρτυριών. Τις επόμενες ημέρες, ένας αξιωματούχος της αστυνομίας ανακοίνωσε ότι «η ΕΕ και η ελληνική κυβέρνηση είναι έτοιμες να στείλουν μια ισχυρή ευρωπαϊκή αστυνομική δύναμη 7000 ατόμων για να καταστείλουν αυτό που μπορεί να φαίνεται σαν μια επερχόμενη εξέγερση».
[Viii]. Τα λόγια του αξιωματούχου, ωστόσο, είχαν μικρή επίδραση και η αντίσταση συνεχίστηκε με έναν ακόμη γύρο μαζικών πορείων διαμαρτυρίας που έλαβε χώρα στις 11
th του Μαρτίου. Αυτό είδε πάνω από 150 άτομα να βγαίνουν στους δρόμους και να διαδηλώνουν προς το Κοινοβούλιο. Καθ' οδόν προς το Κοινοβούλιο, η αστυνομία επιτέθηκε σε μεγάλο αναρχικό τετράγωνο και ακολούθησαν συγκρούσεις με δακρυγόνα και βόμβες μολότοφ. Σύντομα οι μάχες εξαπλώθηκαν σε όλη την Αθήνα και μέχρι το βράδυ είχαν στηθεί οδοφράγματα στην αναρχική γειτονιά των Εξαρχείων. Μαζί με αυτό προκηρύχθηκε μια 000ωρη γενική απεργία στην οποία συμμετείχαν πάνω από 24 εκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού
[IX]. Λίγες μέρες αργότερα ακολούθησε μια άλλη πορεία προς το Κοινοβούλιο, η οποία δέχτηκε αμέσως επίθεση από την αστυνομία. Πολλοί από τους νεαρούς που συμμετείχαν στην πορεία αντέδρασαν πετώντας μπουκάλια και πέτρες στους αστυνομικούς. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι στην Κρατική Επιχείρηση Ενέργειας ξεκίνησαν μια 48ωρη απεργία, αφήνοντας σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα να αντιμετωπίζει κυλιόμενες διακοπές ρεύματος. Πιο πρόσφατα, προκηρύχθηκε νέα γενική απεργία, η οποία έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί κάποια στιγμή στα τέλη Μαρτίου ή στις αρχές Απριλίου.
Παρά την ένταση των διαμαρτυριών και τη συνεχιζόμενη δράση, οι ακτιβιστές και οι εργαζόμενοι που συμμετέχουν αντιμετωπίζουν ωστόσο μια σειρά από προκλήσεις. Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν είναι ότι οι γραφειοκράτες σε δύο από τις μεγαλύτερες συνδικαλιστικές ομοσπονδίες, τον ιδιωτικό τομέα ΓΣΕΕ και τον δημόσιο τομέα ΑΔΕΔΥ, είναι στενά συνδεδεμένοι με το κόμμα στην εξουσία, το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ, που είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από τα σχέδια λιτότητας. . Μάλιστα, η ΓΣΕΕ και τα στελέχη της ΑΔΕΔΥ έχουν χρησιμοποιήσει συχνά τα συνδικάτα ως δικλείδες ασφαλείας μέσω των οποίων οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να εκτονώσουν την οργή τους, αλλά ποτέ δεν αμφισβητήσουν ουσιαστικά το σύστημα. Στο παρελθόν, όταν οι διαδηλώσεις στην Ελλάδα έχουν κλιμακωθεί, αυτοί οι αξιωματούχοι έχουν αποσύρει την υποστήριξη της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ. Για άλλη μια φορά φαίνεται να υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτοί οι αξιωματούχοι σχεδιάζουν να το επαναλάβουν αυτήν τη στιγμή. Για παράδειγμα, αρχικά μια άλλη γενική απεργία είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στις 16th του Μαρτίου. Τα στελέχη της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, ωστόσο, το ανέβαλαν με το πρόσχημα ότι ήταν πολύ κοντά στην προηγούμενη γενική απεργία και ότι τα συνδικάτα επρόκειτο να συμμετάσχουν σε συνέδρια αυτή την περίοδο. Ως εκ τούτου, επαναπρογραμμάτισαν την επόμενη γενική απεργία για τον Απρίλιο, σε μια κίνηση που φαίνεται ότι θα μπορούσε να σχεδιαστεί για να σταματήσει τη δυναμική των διαδηλώσεων.
Εάν η δυναμική των διαδηλώσεων πρέπει να διατηρηθεί, τότε πρέπει να σπάσει η εξουσία των γραφειοκρατών των συνδικάτων να ορίζουν την ατζέντα. Μακροπρόθεσμα, αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει μέσω των εργαζομένων που ξεκινούν έναν αγώνα ενάντια στους γραφειοκράτες των συνδικάτων για να μετατρέψουν τα συνδικάτα σε αυτοδιαχειριζόμενες, ριζοσπαστικές και μη ιεραρχικές οργανώσεις που ελέγχονται από τους ίδιους τους εργάτες. Ήδη υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να έχει ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία. Κατά τη διάρκεια του 5
th των διαδηλώσεων του Μαρτίου, ο επικεφαλής της ΓΣΕΕ δέχθηκε επίθεση από διαδηλωτές και κατηγορήθηκε για ξεπούλημα. Του πέταξαν τρόφιμα και πέτρες και τελικά αναγκάστηκε να καταφύγει στη Βουλή των Ελλήνων πίσω από έναν στρατό αστυνομικών ΜΑΤ
[X]. Πράγματι, αυτές οι ενέργειες των εργαζομένων μπορεί να είναι ένα πρώιμο σημάδι ότι σκοπεύουν να κάνουν έναν αγώνα για να οδηγήσουν τα συνδικάτα σε μια πιο ριζοσπαστική κατεύθυνση και να τα μετατρέψουν σε ριζοσπαστικές οργανώσεις από κάτω προς τα πάνω. Ο αγώνας για τη μετατροπή των συνδικάτων σε οργανώσεις από κάτω προς τα πάνω, ωστόσο, είναι μια μακροπρόθεσμη διαδικασία και αν μια τέτοια μάχη μπορεί να κερδηθεί, δεδομένης της έκτασης της γραφειοκρατοποίησης των συνδικάτων, είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Σε κάθε περίπτωση, το σίγουρο είναι ότι μια τέτοια μάχη ή νίκη μάλλον δεν θα επιτευχθεί σύντομα – κάτι που μεταφράζεται σε μια κατάσταση όπου τα στελέχη που συνδέονται με το ΠΑΣΟΚ θα παραμείνουν οπωσδήποτε σταθερά επικεφαλής των μεγαλύτερων συνδικάτων για το επόμενο διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι για να συντηρηθούν οι διαμαρτυρίες, οι εργαζόμενοι, οι μετανάστες και οι ακτιβιστές πιθανότατα θα πρέπει να προσπαθήσουν να παρακάμψουν αυτούς τους αξιωματούχους των συνδικάτων μέσω της δημιουργίας γενικών συνελεύσεων ή συμβουλίων εργαζομένων, όπως συνέβη τον Δεκέμβριο του 2008. Αυτή η στρατηγική προσφέρει όντως κάποια ελπίδα και Ήδη κάποιοι φοιτητές ακτιβιστές και αναρχικοί έχουν αρχίσει να προσπαθούν να σχηματίσουν γενικές συνελεύσεις κατά τη διάρκεια του τρέχοντος γύρου διαμαρτυριών.
Μια άλλη πρόκληση που φαίνεται πιθανό να αντιμετωπιστεί είναι επίσης πώς να επεκταθούν οι τρέχοντες αγώνες στο χώρο εργασίας. Ίσως μια από τις φαινομενικά μεγαλύτερες αδυναμίες της εξέγερσης του Δεκέμβρη του 2008 είναι ότι απέτυχε να επεκταθεί με επιτυχία στους χώρους εργασίας και σχεδόν καθόλου επαγγέλματα εργοστασίων, πράγμα που σημαίνει ότι τα συμφέροντα των πλουσίων παρέμειναν σχετικά ασφαλή. Εάν οι τρέχουσες διαμαρτυρίες μπορούσαν να επεκταθούν σε καταλήψεις εργοστασίων, τότε υπάρχει πραγματική πιθανότητα το ελληνικό κράτος και το καπιταλιστικό σύστημα να αμφισβητηθούν ριζικά. Ωστόσο, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτό θα συμβεί στην πραγματικότητα. Η μόνη πραγματική βεβαιότητα, όμως, είναι ότι ο ελληνικός λαός δεν ξαπλώνει και απλώς αποδέχεται τα μέτρα λιτότητας και τουλάχιστον στο ορατό μέλλον πρόκειται να τους αντισταθεί λυσσαλέα.
[IV] www.libcom.org/news/public-sector-strike-paralyzes-greece-10022010 10 Φεβρουαρίου 2010
Το ZNetwork χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη γενναιοδωρία των αναγνωστών του.
Κάνε μια δωρεά