Αναζητώντας πάντα τη φωτεινή πλευρά των δύσκολων καιρών, μπαίνω στον πειρασμό να διαγράψω την «ταξική ανισότητα» από τη λίστα ανησυχιών μου. Πριν από λιγότερο από ένα χρόνο, ήταν μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές απειλές στον ορίζοντα, με ακόμη και σκληροπυρηνικούς συντηρητικούς ειδήμονες να εκνευρίζουν ότι ο πλούτος κυλούσε ανηφορικά με ανησυχητικό ρυθμό, αφήνοντας τη μεσαία τάξη κολλημένη με στάσιμα εισοδήματα ενώ οι νέοι υπερπλούσιοι ανέβηκαν στους ουρανούς με τα προσωπικά τους τζετ. Τότε ολόκληρη η κορυφαία δομή του αμερικάνικου καπιταλισμού άρχισε να κλονίζεται, και –πουφ!– η ανισότητα σχεδόν εξαφανίστηκε από τον δημόσιο λόγο. Ένας οικονομικός αρθρογράφος στους Chicago Sun Times μόλις ανακοίνωσε ότι η ύφεση είναι μια «μεγάλη ισοπέδωση», που χρησιμεύει στον «εκδημοκρατισμό[δ] της αγωνίας», καθώς όλοι πέφτουμε στους «Νουβό Φτωχούς…»
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μάς εκτοξεύουν με ιστορίες που σοκάρουν τις καρδιές για τη νεολαίμανση των Nouveau Poor, ή τουλάχιστον των Πρώην Υπερπλούσιων ανάμεσά τους: Κατασχέσεις σε
Αλλά οι δύσκολες στιγμές δεν είναι πιο πιθανό να καταργήσουν την ταξική ανισότητα από όσο η ορκωμοσία του Ομπάμα είναι πιθανό να εξαλείψει τον ρατσισμό. Κανείς δεν γνωρίζει ακόμη αν η ανισότητα έχει αυξηθεί ή μειωθεί κατά το τελευταίο έτος της ύφεσης, αλλά τα ιστορικά προηγούμενα δεν είναι ελπιδοφόρα. Οι οικονομολόγοι με τους οποίους μίλησα –όπως ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του Μπάιντεν, Τζάρεντ Μπέρνσταϊν– επιμένουν ότι οι υφέσεις είναι ιδιαίτερα αγενείς προς τους φτωχούς και τη μεσαία τάξη. Η Καναδή οικονομολόγος Armine Yalnizyan λέει: «Η πόλωση του εισοδήματος επιδεινώνεται πάντα κατά τη διάρκεια της ύφεσης». Είναι λογικό. Εάν το χρηματιστήριο έχει συρρικνώσει τα περιουσιακά σας στοιχεία κατά 500 εκατομμύρια δολάρια σε μόλις 250 εκατομμύρια δολάρια, ίσως χρειαστεί να περάσετε σε ένα τρίτο ή τέταρτο εξοχικό. Αλλά αν μόλις έχασες μια δουλειά 8$ την ώρα, δεν ψάχνεις καθόλου σπίτι.
Εντάξει, είμαι δημοσιογράφος και καταλαβαίνω πώς λειτουργούν τα ΜΜΕ. Όταν ένας εκατομμυριούχος μειώνει την κατανάλωση κρέμας και χαβιαριού, έχετε μια συγκινητική ιστορία ανθρώπινου ενδιαφέροντος. Αλλά γράψτε μια ιστορία για έναν απολυμένο στεγαστή που χάνει το σπίτι του με το τρέιλερ του και είναι πιθανό να πάθεις ένα μεγάλο χασμουρητό. Το "Poor Get Poorer" δεν είναι απλά ένας εντυπωσιακός τίτλος, ακόμη και όταν τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Οι αιτήσεις για κουπόνια τροφίμων, για παράδειγμα, αυξάνονται προς ένα ιστορικό ρεκόρ. Οι κλήσεις σε μια τηλεφωνική γραμμή πείνας στην περιοχή της DC αυξήθηκαν κατά 248 τοις εκατό τους τελευταίους έξι μήνες, οι περισσότερες από ανθρώπους που δεν χρειάστηκαν ποτέ επισιτιστική βοήθεια στο παρελθόν. Και για πρώτη φορά από το 1996, σημειώθηκε μια αξιοσημείωτη άνοδος στον αριθμό των ατόμων που ζητούν βοήθεια σε χρήμα από την TANF (Προσωρινή Βοήθεια σε Άπορες Οικογένειες), την εξαφανισμένη εκδοχή της πρόνοιας που άφησε η «μεταρρύθμιση της πρόνοιας». Κρίμα γι' αυτούς που το TANF είναι ουσιαστικά ένα πρόγραμμα συμπληρωμάτων μισθού που βασίζεται στην υπόθεση ότι οι φτωχοί θα μπορούσαν πάντα να βρίσκουν δουλειά και ότι πληρώνει, το πολύ, λιγότερο από το μισό του ομοσπονδιακού επιπέδου φτώχειας.
Γιατί τα βάσανα των φτωχών και της προς τα κάτω μετακινούμενης τάξης έχουν μεγαλύτερη σημασία από τις μικροσκοπικές στερήσεις των πλουσίων; Αφήνοντας κατά μέρος όλα τα εύθυμα σοσιαλιστικά, χριστιανικού τύπου, επιχειρήματα, είναι επειδή η φτώχεια και η πίεση στη μεσαία τάξη είναι ένα μεγάλο μέρος αυτού που μας οδήγησε σε αυτό το χάος εξαρχής. Μόνο ένα πράγμα διατήρησε τις υποπλούσιες δαπάνες στη δεκαετία του '00, και ως εκ τούτου κράτησε την οικονομία σε λειτουργία, και αυτό ήταν το χρέος: χρέος πιστωτικών καρτών, δάνεια στεγαστικών ιδίων κεφαλαίων, δάνεια αυτοκινήτων, δάνεια κολεγίων και φυσικά τα περίφημα πλέον «τοξικά» στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου, τα οποία ομαδοποιήθηκαν και τεμαχίστηκαν σε «τίτλους» και διατέθηκαν στο εμπόριο στους πλούσιους ως επενδύσεις υψηλού ενδιαφέροντος σε όλο τον κόσμο. Η μεγάλη ανισότητα της αμερικανικής κοινωνίας δεν ήταν απλώς άδικη ή αισθητικά δυσάρεστη. δημιούργησε μια επικίνδυνα ασταθή κατάσταση.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κάθε σοβαρή προσπάθεια της κυβέρνησης να επαναφέρει την οικονομία –και αφήνω κατά μέρος τις άσκοπες προσπάθειες όπως τα προγράμματα διάσωσης τραπεζών και άλλα έργα εταιρικής ευημερίας– πρέπει να ξεκινήσει από τα κάτω. Ο Ομπάμα υπόσχεται να δημιουργήσει τρία εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας σε έργα «έτοιμα για φτυάρι» και ας ελπίσουμε ότι δεν είναι όλες δουλειές για νεαρούς άνδρες με γερά πλάτη. Μέχρι να ξεκινήσουν αυτές οι θέσεις εργασίας, και σε περίπτωση που αφήσουν έξω τους ηλικιωμένους, τις μόνες μητέρες και τους μικρούς υπαλλήλους γραφείου, θα χρειαστούμε μια οικονομική πολιτική με επίκεντρο τους φτωχούς: περισσότερα χρήματα για κουπόνια τροφίμων, για Medicaid, ασφάλιση ανεργίας , και, ναι, βοήθεια σε μετρητά όπως ήταν κάποτε η πρόνοια, έτσι ώστε όταν οι άνθρωποι πέφτουν κάτω να μην καταλήγουν έξι πόδια κάτω. Για εκείνους που πιστεύουν ότι η «ευημερία» ακούγεται πολύ ριζοσπαστική, θα μπορούσαμε απλώς να το ονομάσουμε πρόγραμμα «δικαίωμα στη ζωή», μόνο ένα στο οποίο τα αντικείμενα ανησυχίας έχουν ήδη γεννηθεί.
Αν αυτό ακούγεται πολιτικά ανέφικτο, σκεφτείτε το εξής: Όταν η Κλίντον έκοψε τα κουπόνια πρόνοιας και τροφίμων στη δεκαετία του '90, οι φτωχοί εξακολουθούσαν να είναι μια ομάδα εύκολα στο περιθώριο, υπόκεινται στα χειρότερα είδη φυλετικών και έμφυλων στερεοτύπων. Ήταν τεμπέληδες, άτακτοι, εθισμένοι, νεκροί, όπως ανακοίνωναν ολόκληρες χορωδίες συντηρητικών ειδικών. Χάρη στην ύφεση, ωστόσο – και ήξερα ότι έπρεπε να υπάρχει μια θετική πλευρά – οι τάξεις των φτωχών διογκώνονται καθημερινά με αποτυχημένους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, υπαλλήλους γραφείου, πωλητές και μακροχρόνιους ιδιοκτήτες σπιτιού. Στερεότυπο αυτό! Καθώς οι φτωχοί και η πρώην μεσαία τάξη Nouveau Poor γίνονται η αμερικανική πλειοψηφία, θα έχουν επιτέλους την επιρροή για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Το ZNetwork χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη γενναιοδωρία των αναγνωστών του.
Κάνε μια δωρεά