[Ντέιβιντ Έντουαρντς και Ντέιβιντ Κρόμγουελ, Εφημερίδα στον 21ο αιώνα. Pluto Press 2009.]
Καθώς η τελευταία «έκρηξη» του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν προχωρά με τις αναπόφευκτες «λυπηρές» απώλειες αμάχων, το BBC είναι εκεί παρακολουθώντας χωρίς κριτική τη στρατιωτική επιχείρηση. Κανείς επικριτικός για την κατοχή και το κύμα του ΝΑΤΟ δεν επιτρέπεται να εμφανίζεται μπροστά στις κάμερες. Οι ανταποκριτές του BBC λαμβάνουν τα πάντα στην ονομαστική τους αξία. Μιλούν ένθερμα για «κερδίζοντας καρδιές και μυαλά» και για τη δημιουργία «εμπιστοσύνης» στον τοπικό πληθυσμό. «Το ΝΑΤΟ προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες αμάχων», δήλωσε επίσημα ένας ρεπόρτερ του BBC. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο τα σοβιετικά μέσα ενημέρωσης κάλυψαν τη ρωσική καταστροφή στο Αφγανιστάν.
Το BBC αρέσκεται να καυχιέται για τα αμερόληπτα ρεπορτάζ του και ωστόσο επηρεάζεται βαθιά από υποθέσεις που αντανακλούν ακριτικά τις απόψεις της δυτικής ελίτ. Πράγματι, ο Ντέιβιντ Έντουαρντς και ο Ντέιβιντ Κρόμγουελ στο νέο τους βιβλίο παραθέτουν έρευνα που δείχνει ότι το BBC παρουσίασε την πιο φιλοπολεμική ατζέντα από οποιονδήποτε τηλεοπτικό σταθμό για την εισβολή στο Ιράκ. (σελ. 28) Στην κουλτούρα του BBC "η δημοσιογραφία που απηχεί πιστά την κυβερνητική γραμμή θεωρείται ουδέτερη. Επομένως, η υπόθεση ότι οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και του ΗΒ παρακινούνται από ανθρωπιστική ανησυχία στο Ιράκ είναι μια "ουδέτερη" άποψη — αυτό μπορεί να επαναληφθεί Ναυτία χωρίς να προκαλεί την παραμικρή διαμάχη, από την άλλη πλευρά, η ιδέα ότι η πολιτική των ΗΠΑ καθοδηγείται από στρατηγικούς και οικονομικούς λόγους - περιφερειακή επιρροή και έλεγχος του πετρελαίου - είναι μια «προκατειλημμένη» άποψη που πρέπει να εξισορροπηθεί ή, πιο πιθανό, να αγνοηθεί». (σελ. 29)
Ο Έντουαρντς και ο Κρόμγουελ επικεντρώνονται σε ποιοτικά μέσα ενημέρωσης και δείχνουν τις σοβαρές αποτυχίες του να ανταποκρίνεται στο ιδανικό της «αντικειμενικής» αναφοράς. Το βάθος της τραγωδίας του Ιράκ είναι ελάχιστα κατανοητό από τους κυρίαρχους δημοσιογράφους. Απορρίπτουν αξιόπιστες αναφορές για τον τεράστιο αριθμό θανάτων αμάχων ως «αμφιλεγόμενες». Ακόμη και μετά τη διαρροή των διάσημων εφημερίδων της Ντάουνινγκ Στριτ, οι περισσότεροι δημοσιογράφοι δεν κατάλαβαν ότι όταν ο Τόνι Μπλερ μίλησε ότι έδωσε στον Σαντάμ Χουσεΐν «μια τελευταία ευκαιρία», είχε εμπλακεί σε «μια απάτη που είχε σχεδιαστεί για να απορρίψει τον Σαντάμ το τελεσίγραφο. πυροδοτήστε λοιπόν πόλεμο». Οι Έντουαρντς και Κρόμγουελ καταλήγουν: «Στον πραγματικό κόσμο, ο Μπλερ έψαχνε τρόπους να προκαλέσει, όχι απλώς να δικαιολογήσει, έναν παράνομο επιθετικό πόλεμο». (σελ. 92)
Όσον αφορά την αντικειμενικότητα, τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης τείνουν να προωθούν κάθε είδους ψευδαισθήσεις δημοσιογραφικών προτύπων. Δεν είναι ασυνήθιστο να συναντάς δημοσιογράφους που έχουν πέσει σε μια αυτο-συγχαρητήρια κατάσταση που συνορεύει με την αλαζονεία. Η υποτιθέμενη ανεξαρτησία μετατρέπεται σε προκαταλήψεις που εμποδίζουν τη σοβαρή ανάλυση. Σύμφωνα με τους Edwards και Cromwell, αυτό είναι το πώς λειτουργεί για το BBC: "Η δουλοπρέπεια του BBC στην εξουσία είναι κυρίως προϊόν μιας επαγγελματικής νοοτροπίας που μοιράζεται τις αξίες και τις παραδοχές της ελίτ εξουσίας. Η θεία Beeb δεν χρειάζεται τον Big Brother να έχει το μυαλό της σωστά ." (σελ. 33)
Η αυταπάρνηση του να είσαι μέρος μιας διαστρεβλωμένης πνευματικής κουλτούρας μπορεί να εξηγήσει την επιθετικότητα που συχνά στρέφεται σε αντιφρονούντες όπως ο Νόαμ Τσόμσκι. Έτσι η κορυφαία βρετανική αριστερή-φιλελεύθερη εφημερίδα The Guardian στην πραγματικότητα προχώρησε σε μια εργασία κατεδάφισης στον Τσόμσκι. Η συνέντευξή του ήταν γεμάτη από εμφανείς παραμορφώσεις που εισήγαγε η συνεντευκτή Emma Brockes. Η εφημερίδα έπρεπε να ζητήσει συγγνώμη, αν και - όπως επισημαίνουν οι Έντουαρντς και Κρόμγουελ - ακόμη και η συγγνώμη περιελάμβανε παραμορφώσεις. (σελ. 232)
Όχι απροσδόκητα, το σχέδιο κριτικής των ΜΜΕ των Έντουαρντς και Κρόμγουελ, Φακός πολυμέσων, έχει γίνει αντικείμενο κατάχρησης. Μια άλλη βρετανική εφημερίδα, οι Times, είχε να πει το εξής — που γράφτηκε από τον αρχηγό τους συγγραφέα Όλιβερ Καμ: «Αυτή η οργάνωση, όπως θα θυμούνται οι τακτικοί αναγνώστες μου, είναι από τους πιο αξιόπιστους αγωγούς αντισημιτισμού και άρνησης της γενοκτονίας». (σελ. 235) Ο Kamm στην πραγματικότητα είναι ένας αξιόπιστος αγωγός παραμορφώσεων όταν στρέφεται εναντίον των πνευματικών του εχθρών (βλ. The Oliver Kamm School of Falsification: Imperial Truth-Enforcement, British Branch από Edward S. Herman και David Peterson, MR Zine, 22 Ιανουαρίου 2010).
Σε αυτόν τον ανάποδο κόσμο, οι δημοσιογράφοι πιστώνουν στους δυτικούς ηγέτες καλοήθεις στόχους. Σύμφωνα με τα λόγια των Έντουαρντς και Κρόμγουελ, εάν «ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να υπονομεύσουν τη δημοκρατία σε όλο τον κόσμο (όπως συμβαίνει στην πραγματικότητα), θα είχε προκληθεί έντονη οργή ως απάντηση στην «προκατειλημμένη» και «ανισόρροπη» δημοσιογραφία τους. Η κρίση πηγαίνει αντίθετα, κανείς δεν το προσέχει». (σελ. 58)
Δείτε την κριτική μου για το προηγούμενο βιβλίο των Έντουαρντς και Κρόμγουελ Guardians of Power: The Myth of Liberal Media. Πρόλογος John Pilger. Pluto Press 2006.
Το ZNetwork χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη γενναιοδωρία των αναγνωστών του.
Κάνε μια δωρεά