Ο Σεπτέμβριος ξεκίνησε με 140,000 Αμερικανούς στρατιώτες στο Ιράκ — 13,000 περισσότεροι από ό,τι στα τέλη Ιουλίου.
Έχουν περάσει σχεδόν 30 μήνες από το εξώφυλλο του περιοδικού Time στα μέσα Απριλίου του 2004, «No Easy Options», ανέφερε ότι «οι διαφωτιστές της εξωτερικής πολιτικής και από τα δύο μέρη λένε ότι μια απότομη αποχώρηση των ΗΠΑ θα ακρωτηριάσει την αμερικανική αξιοπιστία, θα καταστρέψει τη μεταρρύθμιση στον αραβικό κόσμο και θα μετατρέψει το Ιράκ σε μια παιδική χαρά για τους τρομοκράτες και τους στρατούς γειτονικών κρατών όπως το Ιράν και η Συρία».
Τότε, σύμφωνα με το περιοδικό ειδήσεων με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία των ΗΠΑ, «το περισσότερο» που μπορούσε να ελπίζει ο πρόεδρος ήταν ότι «κάποιο είδος εκλεγμένης ιρακινής κυβέρνησης θα αναδυθεί τελικά από τα συντρίμμια, οπότε οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειώσουν τον αριθμό των στρατεύματα σημαντικά. Αλλά το να φτάσεις εκεί απαιτεί δέσμευση τουλάχιστον αρκετών ακόμη μηνών αμερικανικού αίματος και θησαυρού».
Όπως σημείωσα στο βιβλίο μου War Made Easy, το οποίο κυκλοφόρησε από τον Τύπο πριν από σχεδόν 18 μήνες, «τα λόγια αντιστάθμισης ήταν άφθονα: «το περισσότερο» που θα μπορούσαμε να ελπίζουμε ήταν ότι «κάποιο είδος» εκλεγμένης ιρακινής κυβέρνησης «θα αναδυόταν τελικά. Τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες «θα μπορούσαν λογικά» να καταφέρουν να «μειώσουν» το επίπεδο των στρατευμάτων τους στο Ιράκ «σημαντικά», αν και αυτή η αόριστη ελπίδα απαιτούσε τη δέσμευση «τουλάχιστον αρκετών ακόμη μηνών» Αμερικανών να σκοτώνουν και να πεθαίνουν. Αλλά σε αρκετούς ακόμη μήνες, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν θα υπήρχε ακόμα ένα τέλος — απλώς άλλη μια λευκή επιταγή για περισσότερο «αίμα και θησαυρό», στο πρόγραμμα δόσεων».
Ο Πρόεδρος Μπους συνεχίζει να απαιτεί αυτές τις λευκές επιταγές και το Κογκρέσο συνεχίζει να τις κόβει. Αυτό που ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ονόμασε «τρέλα του μιλιταρισμού» παρέχει άφθονες δικαιολογίες. Για τον Μπους, ένα από αυτά περιλαμβάνει τη διευθέτηση των μελλοντικών επιλογών με στρατιωτικούς όρους — για να κριθεί καλύτερα από τους στρατιωτικούς ηγέτες. Αυτή είναι, στην ουσία, μια προσπάθεια δημοκρατίας βραχυκυκλώματος.
Ο Μπους θέλει να λέει στους δημοσιογράφους ότι τα επίπεδα των αμερικανικών στρατευμάτων στο Ιράκ εξαρτώνται από τις εκτιμήσεις των ανώτατων στρατιωτικών διοικητών. Αυτή η εξήγηση είναι τόσο οικεία που δεν αξίζει ειδήσεων. Αλλά οι δημοσιογράφοι - και το κοινό - θα πρέπει να ρίξουν μια προσεκτική ματιά σε αυτή τη ρητορική απάτη.
Ο πολιτικός έλεγχος του στρατού σημαίνει ότι ο πρόεδρος είναι υπόλογος στους πολίτες και όχι στους στρατηγούς. Αλλά - παρά την αυξανόμενη αντίθεση στον πόλεμο του Ιράκ, όπως αντικατοπτρίζεται στις εθνικές δημοσκοπήσεις - ο πρόεδρος δηλώνει ένθερμα τη δέσμευσή του στην πολεμική προσπάθεια των ΗΠΑ. Αντί να διακηρύξει ευθέως ότι θα αγνοήσει την κοινή γνώμη, ο Μπους προτιμά να μετατοπίσει τη συζήτηση από την εγχώρια πολιτική ευθύνη σε φαινομενική στρατιωτική αναγκαιότητα.
Εκεί μπαίνει το παιχνίδι "it's up-to-the-generals". Μόλις η ερώτηση επαναπροσδιοριστεί γύρω από το τι λένε οι στρατηγοί πολλών αστέρων, ένας κλειστός βρόχος μετατρέπεται σε μια θηλιά που σφίγγει. Και μια απάτη. Άλλωστε, μέχρι τη στιγμή της συνταξιοδότησης, οι στρατηγοί βρίσκονται σε μια αλυσίδα διοίκησης — με τον πρόεδρο, ως αρχιστράτηγο, στην κορυφή.
Ο ισχυρισμός του προέδρου ότι οι βασικές αποφάσεις ανάπτυξης βρίσκονται στα χέρια των αρχηγών του στρατού δεν είναι μόνο μια αποφυγή. Είναι επίσης χειριστικό - ωθώντας τον δημόσιο λόγο προς τη νοοτροπία της αξιολόγησης στρατιωτικών τακτικών αντί για ηθικές επιλογές. Και ο ισχυρισμός ενθαρρύνει επικίνδυνα την ιδέα ότι οι στρατιωτικοί ηγέτες πρέπει να έχουν σημαντικό λόγο στις αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ.
Τις περισσότερες φορές, η μετατόπιση ευθυνών είναι ένα λεπτό θέμα. Αλλά μερικές φορές είναι πολύ κραυγαλέο. Είτε έτσι είτε αλλιώς, τα μέσα ενημέρωσης συχνά παίζουν μαζί με την κατάχρηση της δημοκρατικής διαδικασίας.
Πριν από περισσότερα από δύο χρόνια, στις αρχές Μαΐου του 2004, προέκυψε η επιβεβαίωση ότι οι αναπτύξεις στρατευμάτων των ΗΠΑ θα παραμείνουν υψηλότερες και περισσότερο στο Ιράκ από ό,τι είχε αναφερθεί προηγουμένως. Οι New York Times ανέφεραν την ιστορία υπό τον τίτλο «Η.Π.Α. Διοικητής θα κρατήσει 135,000 στρατιώτες στο Ιράκ μέχρι το 2005».
Τέτοιοι τίτλοι σημάδεψαν την επιτυχία των προσπαθειών να απεικονιστούν οι αποφάσεις σε επίπεδο στρατευμάτων ως στρατιωτικοί υπολογισμοί και όχι ως προεδρικές επιλογές. Και η περιστροφή δεν προερχόταν μόνο από τον πρωτοσέλιδο συγγραφέα. «Ο διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, θέτοντας σε αναμονή τον στόχο της μείωσης των στρατευμάτων στο Ιράκ, σχεδιάζει να κρατήσει τουλάχιστον 135,000 στρατιώτες εκεί μέχρι το 2005, ανέφεραν το Πεντάγωνο και στρατιωτικοί αξιωματούχοι», ανέφεραν οι Times.
Fast forward για περισσότερα από δύο χρόνια, σε μια ιστορία που ξέσπασε τον περασμένο μήνα. Το Associated Press ανέφερε σχετικά με το αυξανόμενο σύνολο των αμερικανικών στρατευμάτων στο Ιράκ: «Η αύξηση έρχεται καθώς το Σώμα Πεζοναυτών των ΗΠΑ ετοιμάζεται να διατάξει χιλιάδες στρατιώτες του σε ενεργό υπηρεσία στην πρώτη ακούσια ανάκληση από τις πρώτες μέρες του πολέμου». Η εξήγηση από τον επικεφαλής της κινητοποίησης ανθρώπινου δυναμικού των Πεζοναυτών, συνταγματάρχη Guy A. Stratton, ήταν ενδεικτική. «Δεδομένου ότι πρόκειται να είναι ένας μακρύς πόλεμος», είπε, «θεωρήσαμε ότι ήταν συνετό και συνετό αυτή τη στιγμή να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε ένα σχετικά μικρό μέρος αυτών των Πεζοναυτών για να μας βοηθήσουν να ενισχύσουμε τις μονάδες μας».
Αλλά δεν εναπόκειται στους αξιωματικούς του στρατού να αποφασίσουν εάν αυτός θα είναι ένας μακρύς πόλεμος. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, θεωρητικά, ο πρόεδρος και το Κογκρέσο μοιράζονται αυτήν την εξουσία — που προέρχεται από τη συναίνεση των κυβερνώμενων. Πρέπει να λογοδοτήσουμε τον πρόεδρο και το Κογκρέσο.
______________________________
Η χαρτόδετη έκδοση του τελευταίου βιβλίου του Norman Solomon, War Made Easy: How Presidents and Pundits Keep Spinning Us to Death, κυκλοφόρησε αυτό το καλοκαίρι. Για πληροφορίες, μεταβείτε στη διεύθυνση: www.warmadeeasy.com