Προερχόμενος από τη Σερβία, αλλά ζώντας στη Γερμανία για περισσότερα από 10 χρόνια, είναι εύκολο να χάσεις την προοπτική. Κάθε φορά που επισκέπτομαι την πατρίδα μου, το Βελιγράδι, αναρωτιέμαι αν διαστρεβλώνεται μόνο η άποψή μου ή η χώρα πράγματι χειροτερεύει συνεχώς. Ωστόσο, φαίνεται ότι δεν είμαι ο μόνος που παρατηρώ ότι τα πράγματα πάνε νότια: πολλοί από τους παλιούς μου φίλους που ζουν ακόμα στη Σερβία μιλούν ομόφωνα για τη γενική φτώχεια με διεφθαρμένα μέλη του κυβερνώντος κόμματος και εγκληματίες (μια λεπτή διαχωριστική γραμμή) που πλουτίζουν ξεδιάντροπα , για το αποτυχημένο σύστημα υγείας με ερωτήματα αναμονής για ένα μήνα, φοροδιαφυγή, εργασιακή ανασφάλεια και περικοπές συντάξεων, για παράνομη ανέγερση πολυτελών κατοικιών δίπλα σε υποβαθμισμένες γειτονιές, για τις υποδομές που βρίσκονται εκτός λειτουργίας κ.λπ. Η επίσημη στατιστική αναφέρει μια άνθηση βιομηχανίας και ρεκόρ χαμηλής ανεργίας, ενώ στην πραγματικότητα το 10% του ενεργού πληθυσμού έχει εγκαταλείψει τη χώρα τα τελευταία 10 χρόνια [1] ή/και απλώς δεν είναι εγγεγραμμένοι στο γραφείο απασχόλησης. Αλλά πιθανώς το πιο δύσκολο κομμάτι είναι η χαμένη αξιοπρέπεια και η γενική απελπισία των ανθρώπων.
Η Σερβία έχει μακρά ιστορία εθνικιστικών κυβερνήσεων και διαμαρτυριών εναντίον της. Σύμφωνα με την καλύτερη παράδοση των διαδηλώσεων κατά του Μιλόσεβιτς από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, το κίνημα «1od5miliona» (Ένας στα πέντε εκατομμύρια) οργανώνει δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές κάθε Σάββατο απόγευμα εδώ και μερικούς μήνες [2]. Τα αιτήματά τους είναι μάλλον ξεκάθαρα: δίωξη εγκληματιών, παραιτήσεις πολλών κυβερνητικών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Βούτσιτς, ελεύθερες και διαφανείς εκλογές, ελευθερία του Τύπου, τερματισμός της πανταχού παρούσας διαφθοράς καθώς και πολλές πιο συγκεκριμένες απαιτήσεις σε τοπικό επίπεδο. Αν και όλα είναι υγιή και αξίζουν την πλήρη υποστήριξη, δεν επαρκούν κατά πολύ.
Αν έλεγα σε έναν φίλο από τη Σερβία ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων του/της (πόσο μάλλον το κρατικό εισόδημα) παραβιάζονται βάναυσα με την παράδοση μεγάλου μέρους του μηνιαίου μισθού τους στο ταμείο, δηλαδή ως μη καταχωρημένη πληρωμή σε μετρητά, θα έπαιρνα μια τυπική απάντηση ότι όντως δεν είναι βέλτιστο, αλλά έτσι λειτουργεί το σύστημα στις μέρες μας. Πράγματι, δεν μπορεί κανείς να τους ζητήσει να χάσουν ένα μέρος του εισοδήματός τους που κερδίζουν με κόπο υπέρ κάποιων σκοτεινών δικαιωμάτων που δεν θυμούνται ότι είχαν ποτέ, σε μια κατάσταση που δεν αισθάνονται ότι τους δουλεύει. Και δεν αρχίσαμε καν να μιλάμε για προοδευτικό φορολογικό συντελεστή, διανομή πλούτου, εξασθενημένα εργατικά συνδικάτα ή για υπονόμευση της τοπικής οικονομίας με αμφίβολες ιδιωτικοποιήσεις και απορρύθμιση της αγοράς υπέρ των ληστρικών πολυεθνικών εταιρειών, που όλα αυτά ομολογουμένως «δεν είναι άριστος". Αν αναφέρω τη ρύπανση, τις εκπομπές CO2 και την υπερθέρμανση του πλανήτη, πιθανότατα θα με γελάσουν, και δικαίως, γιατί απλά δεν σκέφτεστε την οικολογία αν δεν τα βγάζετε πέρα. Όλα αυτά έχουν τις ρίζες τους βαθιά στο σύστημα διατήρησης της μεσαίας τάξης, όπως στη Σερβία, παθητική και υπό έλεγχο.
Όσο λοιπόν η «1od5miliona» δεν διαμαρτύρεται για λάθος λόγους, δεν πρέπει να επιτρέψουμε στα άμεσα προβλήματα να μας τυφλώσουν για τα παγκόσμια. Ενώ απαιτούμε την απομάκρυνση μιας διεφθαρμένης κυβέρνησης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κοινωνική δικαιοσύνη φθάνει συνεχώς σε νέα χαμηλά από τους Βαλκανικούς πολέμους στη δεκαετία του '90. Στην πορεία προς το κράτος δικαίου δεν πρέπει να αγνοήσουμε τη συντριπτική τάση να απωθεί ο λαός από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων που θεσπίζει το νόμο. Αν και αυτό είναι προφανές στην περίπτωση της Σερβίας και παρόμοιων χωρών, δεν είναι σε καμία περίπτωση αποκλειστικό, αλλά απλώς θέμα βασικού επιπέδου. Για διάφορους ιστορικούς λόγους, η υποβάθμιση της δυτικοευρωπαϊκής δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και των δημόσιων υποδομών είναι μια διαδικασία που ξεκίνησε από διαφορετικό επίπεδο, αλλά συμβαδίζει πολύ καλά με την ανατολική Ευρώπη. Για να κρατήσει το μυαλό μας μακριά από αυτό το πρόβλημα, ο καπιταλισμός της ελεύθερης αγοράς επιλέγει συχνά να στρέψει την προσοχή μας σε αποδιοπομπαίους τράγους όπως πρόσφυγες, μειονότητες, εξωτερικούς εχθρούς ή, όπως συχνά συμβαίνει με τις αναπτυσσόμενες χώρες, σε διεφθαρμένες κυβερνήσεις που κάποια στιγμή αντικαθίστανται από άλλα με την ίδια ατζέντα και λίγο χρόνο προσωρινής αποθήκευσης για να ξεκινήσει ξανά ο κύκλος. Όπως το έθεσε ο Τζορτζ Όργουελ στην αφήγηση του για τον ισπανικό εμφύλιο: «ο πόλεμος και η επανάσταση είναι αχώριστες», που σημαίνει ότι αν πολεμήσουμε μόνο για την ελευθερία μας και όχι για τη συμμετοχική δημοκρατία και την ισότητα ταυτόχρονα, απλώς θα τελειώσουμε αντικαθιστώντας μια μορφή καπιταλισμού με μια άλλη, κάτι που τελικά συνέβη στην Ισπανία. Αν και μια ακραία περίπτωση σε σύγκριση με τη σύγχρονη Σερβία, είναι ωστόσο ένα πολύτιμο μάθημα ιστορίας που πρέπει να θυμόμαστε.
Αν υποστηρίξεις #1od5miliona? Το κίνημα οργανώνει μεγάλο αριθμό ανθρώπων σε ειρηνικές διαδηλώσεις και κάθε ακτιβιστής σε όλο τον κόσμο θα σας πει ότι η οργάνωση είναι το άλφα και το ωμέγα κάθε αγώνα για πολιτική αλλαγή. Θα έλεγα λοιπόν ναι, υποστηρίξτε το κίνημα και διαδώστε το, αλλά μην ξεχνάτε πού βρίσκεται ο αληθινός εχθρός. Αν και η διαφάνεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ρύθμιση της αγοράς αναφέρονται κατά καιρούς, εξακολουθούν να παραμένουν βαθιά στη σκιά ενός (δικαιολογημένου) αιτήματος για αλλαγή καθεστώτος. Οι περισσότερες από τις λεγόμενες πολιτικές συζητήσεις περιορίζονται σε μικροκαβγάδες σε επίπεδο μαθητών για το ποιος ξεκίνησε τον καβγά και ποιος είναι μεγαλύτερος απατεώνας. Δεν μπορεί κανείς να μιλήσει καν για αριστερό ή δεξιό προσανατολισμό ενός πολιτικού κόμματος, εξουσίας ή αντιπολίτευσης, γιατί απλά ποτέ δεν φτάνει σε μια αληθινή πολιτική συζήτηση. Μην αφήσετε αυτή ή οποιαδήποτε άλλη κίνηση να πέσει σε αυτή την παγίδα! Πολεμήστε για αλλαγή καθεστώτος και κράτος δικαίου, αλλά συνεχίστε να συζητάτε και να ζητάτε κοινωνική δικαιοσύνη, διαφορετικά θα αλλάξετε μόνο το όνομα και όχι την αιτία του προβλήματος.
Το ZNetwork χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη γενναιοδωρία των αναγνωστών του.
Κάνε μια δωρεά
3 Σχόλια
«Όλα αυτά έχουν τις ρίζες τους βαθιά στο σύστημα διατήρησης της μεσαίας τάξης, όπως στη Σερβία, παθητική και υπό έλεγχο».
Διαφωνώ ότι η μεσαία τάξη υπάρχει ακόμη και στη σημερινή Σερβία - περισσότερα από τα τρία τέταρτα του ενήλικου πληθυσμού ζουν με λιγότερα από 300 ευρώ το μήνα και με μισθό άνω των 500 ευρώ γίνεσαι «μέλος» του 10 τοις εκατό πλουσιότερου «συλλόγου» και
με 900 ευρώ είσαι ένα τοις εκατό στη σερβία. με το μέσο βασικό κόστος ζωής να είναι γύρω στα 550 ευρώ, δεν νομίζω ότι μπορούμε να μιλήσουμε για επιρροή της μεσαίας τάξης.
https://pescanik.net/sta-znaci-prosecna-zarada-ako-je-vecina-nema/
«Η Σερβία έχει μακρά ιστορία εθνικιστικών κυβερνήσεων και διαμαρτυριών εναντίον της».
Θα διαφωνούσα με αυτή τη δήλωση σχετικά με την ιστορία των διαμαρτυριών κατά της κυβέρνησης, επειδή σε αυτή τη φράση θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι οι λόγοι διαμαρτυρίας ήταν ο αγώνας ενάντια στον εθνικισμό, κάτι που απέχει πολύ από το αληθινό
κατά την εποχή του Μιλόσεβιτς, μεγάλο μέρος της αντιπολίτευσης εναντίον του Μιλόσεβιτς ήταν πάντα ότι είναι «κομμουνιστής» και όχι «αρκετά Σέρβος» και ότι δεν υπερασπίζεται το εθνικό συμφέρον της Σερβίας και επίσης -χάνει τους πολέμους.
Οι κυβερνήσεις που ήρθαν στη συνέχεια συνέχισαν με εθνικιστική ρητορική και πάντα είχαν υποστήριξη από τον γενικό πληθυσμό με αυτές τις πολιτικές.
Ακόμα και σήμερα, με τις διαμαρτυρίες του «1od5miliona» (Ένα στα πέντε εκατομμύρια) είναι γνωστό ότι οι διοργανωτές διαμαρτυρίας (τουλάχιστον στο Βελιγράδι) συνδέονται με παλαιότερα μέλη και μέρος κομματικών ομάδων της αντιπολίτευσης.
και κύριο πολιτικό θέμα αυτών των κομμάτων της αντιπολίτευσης είναι το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου και οι ελεύθερες εκλογές, που είναι η συνέχεια της εθνικιστικής ρητορικής των προηγούμενων κυβερνήσεων – γι' αυτούς το θέμα δεν είναι το νεοφιλελεύθερο σφυρί που συντρίβει τα ερείπια σχεδόν κατεστραμμένων θεσμών, οικονομίας και υποδομών που έχουν ιστορία πολλών οικονομικών καταρρέει.
ενώ πιστεύω ότι η πλειονότητα των ανθρώπων στη διαμαρτυρία είναι εκεί για να διαμαρτυρηθούν για την κατεστραμμένη οικονομία και την εκτεταμένη διαφθορά
– βλέποντας τους ηγέτες των κομμάτων της αντιπολίτευσης που βρίσκονται εκεί στους δρόμους ως ορισμένους από τους ανεπίσημους «ηγέτες» διαμαρτυρίας, είναι σημαντικό να πούμε ότι ορισμένες από αυτές τις ομάδες έχουν ευθεία φασιστικές θέσεις (Dveri), διαδίδοντας ρατσισμό και ομοφοβία (Dragan Djilas , πρώην δήμαρχος του Βελιγραδίου με πολλές κερδοφόρες επιχειρήσεις) και μισογυνισμός (Σεργκέι Τριφούνοβιτς ηθοποιός και αρχηγός του κόμματος PSG)
Πολλοί άνθρωποι αναγνωρίζουν αυτούς τους «ηγέτες» για αυτό που αντιπροσωπεύουν και ενώ συμφωνώ ότι είναι σημαντικό να κρατήσουμε ζωντανή την αντίσταση και τη διαμαρτυρία ενάντια στην κυβέρνηση, δεν είμαι σίγουρος πόσοι άνθρωποι θα περπατούσαν δίπλα-δίπλα με ανθρώπους που κατά κάποια έννοια μοιάζουν πολύ με αυτό παλεύουν ενάντια.
Ευχαριστώ για τα σχόλια - συμφωνώ απόλυτα μαζί τους. Η ακριβής διατύπωση «διαδηλώσεις κατά των εθνικιστικών κυβερνήσεων» είναι πράγματι ατυχής και μπορεί να είναι παραπλανητική. Είναι επίσης αλήθεια ότι οι ηγέτες της αντιπολίτευσης δεν διαφέρουν ουσιαστικά στις θέσεις τους. Ένα μέρος του προβλήματος είναι να βασίζεται κανείς στους ηγέτες ως έννοια και να αγνοεί τη δημοκρατική οργάνωση από τα κάτω, όχι από πάνω προς τα κάτω. Αυτό το πρωτόγνωρο παιχνίδι ανατροπής λαϊκιστικών κυβερνήσεων προς όφελος παρόμοιων αποδείχθηκε επαρκώς προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κεφαλαίου με τη διαφθορά και τις ανισότητες που προέκυψαν. Δεν θα αλλάξει αν δεν το αναγνωρίσει κανείς.
Όσον αφορά τις τάξεις, ενώ η άποψή σας σχετικά με την κατανομή του εισοδήματος στη Σερβία είναι σωστή, προτιμώ να τις σκέφτομαι όχι ως συνδεδεμένες με το εισόδημα, αλλά μάλλον με βάση την εκμετάλλευση. Υπό αυτή την έννοια, η μεσαία τάξη θα ήταν αυτή με στοιχεία τόσο της εργασίας όσο και του κεφαλαίου, όπως ιδιοκτήτες εστιατορίων, επαγγελματίες υπάλληλοι ή ελεύθεροι επαγγελματίες. Αλλά τελικά είναι απλώς θέμα σημασιολογίας.